آخر الزمان: تفاوت میان نسخه‌ها

# آن قسمت از زمان که از آغاز [[نبوت پیامبر اسلام]]{{صل}} تا وقوع [[قیامت]] را شامل می‌شود. در بعضی [[روایات]]، [[پیامبر اسلام]]{{صل}} به [[پیامبر آخر الزمان]] توصیف شده است<ref>بحارالأنوار، ج۹، ص ۲۸۶.</ref>. چنین اتصافی با این مطلب [[ارتباط]] دارد که وی [[خاتم الانبیاء]] بوده و [[شریعت]] وی به [[دلیل]] کامل بودن تا پایان این عالَم اعتبار دارد و او [[پیامبر]] آخرین قسمت از زمان است.

# در بسیاری از [[روایات]] [[اسلامی]] <ref>المستدرک علی الصحیحین، ج۴، ص ۴۹۱؛ کشف الغمّه، ج۳، ص ۲۶۵ و عقد الدرر، ص ۹۱</ref> اصطلاح آخر الزمان عبارت است از زمانی که در آن [[منجی بشریت]] [[مهدی موعود]]{{ع}} [[ظهور]] می‌کند <ref>صحیح ترمذی، ج۲، ص ۴۶</ref> و رویدادهای خاصی در سه مقطع زمانی روی می‌دهد:

* در [[روایات]] و [[تفاسیر]]، بسیاری از [[نشانه‌های آخر الزمان]] از [[اشراط الساعة]] نیز شمرده شده است؛<ref>روح‌المعانی، مج۱۴، ج۲۶، ص‌۸۰ ـ۸۲‌؛ نمونه، ج۲۱، ص‌۴۴۹ ـ ۴۵۱.</ref> از این رو برای جدایی این دو موضوع مباحث آخر الزمان به "حوادث و [[تحولات اجتماعی]] در واپسین دوره [[حیات]] بشری" اختصاص یافته که معمولا در کتاب‌هایی تحت عنوان "[[الملاحم و الفتن|الْمَلاحِمُ والْفِتَن]]" <ref>الفتن والملاحم فی‌ آخر الزمان، ابن‌کثیر؛ الملاحم والفتن، ابن‌طاووس.</ref> و کتاب‌های مربوط به [[غیبت امام زمان]]{{ع}} <ref>الغیبه، طوسی.</ref> بررسی می‌شوند و [[اشراط الساعة]] به حوادث طبیعی و دگرگونی‌های کیهانی در [[آستانه قیامت]]، مانند: [[طلوع خورشید از مغرب]]، [[پوشیده شدن آسمان از دود]]، [[تاریک شدن خورشید و ماه و ستارگان]]، [[متلاشی شدن کوه‌ها]] و... محدود شده ‌است<ref>الکشاف الموضوعی، ج۱، ص‌۹۷ ـ ۱۰۲.</ref><ref>[http://maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/1/10.htm [[علی معموری|معموری، علی]]، دائرة المعارف قرآن کریم، ص ۱۱۴-۱۲۴]</ref>.

{{همچنین ببینید|ظهور منجی}}

{{همچنین ببینید|نشانه‌های ظهور}}

# [[خروج سفیانی]] <ref>کتاب الغیبة، ص ۳۰۴</ref>؛

# [[قتل سید حسنی]]؛

# [[حلال شمرده شدن خون و مال مردم]]<ref>الإمام المهدی من المهد إلی الظهور، ص ۳۱۱؛ کشف الغمّه ص ۲۴۷</ref>؛

# [[خروج دجال]]<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص ۱۸۱؛ صحیح مسلم، ج۴، ص ۲۲۲۱</ref> (که در [[روایات اسلامی]] آمده است وی چهل روز در [[زمین]] درنگ می‌‌کند <ref>اصول الدین، ص ۲۰۱؛ شعب الایمان،ج۱، ص ۳۰۸</ref> و بسیاری از افراد [[سست ایمان]] به او گرایند و این به علت کارهای خارق‌العاده‌ای است که انجام می‌دهد)<ref>الملاحم والفتن، ص ۹۷</ref>.

==آخر الزمان و [[برپایی قیامت]]==

==آخر الزمان در موعودنامه==

*"[[آخرالزمان]]" اصطلاحی است در [[فرهنگ]] [[ادیان]] بزرگ [[دنیا]]، به‌معنای آخرین دوران [[حیات]] [[بشر]] و قبل از [[برپایی قیامت]]. در [[فرهنگ]] [[اسلامی]]، [[آخرالزمان]]، هم دوران [[نبوت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}}، تا وقوع [[قیامت]] را شامل می‌شود و هم [[دوران غیبت]] و [[ظهور]] [[امام مهدی|مهدی موعود]]{{ع}} را. در دوران معاصر، عده‌ای از [[مفسران]] و متفکران [[مسلمان]] از قبیل: مرحوم [[علامه طباطبایی]]، استاد [[شهید مرتضی مطهری]]، [[سید]] [[قطب]]، [[محمد رشید رضا]]، [[شهید]] [[سید محمد باقر صدر]] و... با اتکا به آیاتی از [[قرآن کریم]] ([[اعراف]]: ۱۳۸، [[انبیاء]]: ۱۰۵، صافات: ۱۷۱ و ۱۷۲) [[استخلاف]] [[انسان]] در [[زمین]]، [[فرمانروا]] شدن [[نیکوکاران]] [[زمین]] ([[وراثت]] [[صالحان]]) و [[پیروزی]] [[حق]] بر [[باطل]] را به رغم جولان دائمی [[باطل]]، به عنوان [[سرنوشت]] [[آینده]] [[بشر]] مطرح کرده‌اند و [[آیات]] و [[روایات]] مربوط‍‌ به تحولات [[آخرالزمان]] را بیانگر نوعی [[فلسفه]] [[تاریخ]] می‌دانند و به [[اعتقاد]] ایشان، عصر [[آخرالزمان]] عبارت است از دوران [[شکوفایی]] [[تکامل]] [[اجتماعی]] و طبیعی نوع [[انسان]]. چنین آینده‌ای امری است محتوم که [[مسلمانان]] باید [[انتظار]] آن را داشته باشند و نباید منفعل و دلسرد به "[[حوادث واقعه]]" بنگرند، بلکه با حالتی پر نشاط‍‌ و خواهان [[صلاح]] [[جامعه انسانی]] و [[آگاه]] از تحقق [[اهداف]] [[تاریخی]] [[انتظار]]، باید سرشار از [[امید]]، [[آمادگی]] و کوشش درخور این [[انتظار]] [[مقدس]] باشند. در چارچوب این برداشت، [[آخرالزمان]] قطعه معینی از [[تاریخ]] نوع [[انسان]] است که او باید در آن، حرکت تکاملی تدریجی خود را تا تحقق [[وعده الهی]] ادامه دهد. در حالی که در کتب علمای متقدم همچون "[[کمال الدین]]" [[شیخ صدوق]] رحمه [[الله]] و "[[کتاب الغیبه]]" [[شیخ طوسی]] رحمه [[الله]]، چنین تفسیری از [[تاریخ]] نبوده و تحولات [[آخرالزمان]] امری است غیر عادی که در آخرین بخش از [[زندگی]] نوع [[انسان]] واقع می‌گردد و به تحولات قبلی [[جامعه انسانی]] مربوط‍‌ نمی‌شود.  

*در [[احادیث]] بسیاری آمده است که [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در [[آخرالزمان]] ظاهر می‌شود. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} بر فراز [[منبر]] فرمود: "[[مهدی]] از [[عترت]] و [[اهل بیت]] من است. او در [[آخرالزمان]] [[ظهور]] می‌کند"<ref>غیبة طوسى، ص ۱۱۱؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۷۴. </ref>. و نیز فرمود: "مژده باد شما را به [[ظهور مهدی]] که او در [[آخرالزمان]] به هنگام [[سختی]] روزگار و [[فتنه]] و [[اختلاف]] و عدم [[امنیت]] می‌آید و [[خداوند]] به وسیله او [[زمین]] را پر از [[قسط‍‌ و عدل]] می‌نماید"<ref>منتخب الأثر، ص ۱۷۱. </ref>.  

[[امام باقر]]{{ع}} نیز می‌فرماید: "[[دولت ما]] آخرین دولت‌هاست... "<ref>بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۲؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۱۶. </ref>. [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} دست‌ها را به سوی [[آسمان]] برافراشت و گفت: خداوندا! برادرانم را به من بنمایان. یکی از [[اصحاب]] گفت: مگر ما [[برادران]] شما نیستیم‌؟ فرمود: نه، شما [[یاران]] من هستید. [[برادران]] من کسانی هستند که در [[آخرالزمان]] می‌آیند و به من ندیده [[ایمان]] می‌آورند. [[خداوند]] آنها را پیش از آنکه از صلب [[پدران]] به رحم [[مادران]] درآیند، با نام خود و پدرانشان به من معرّفی نموده است که [[استقامت]] هریک از آنها در [[دین]] خود، از کندن خارهای گون در [[شب]] تاریک، و به دست گرفتن [[آتش]] گداخته سخت‌تر است. آنها مشعل‌های [[هدایت]] هستند که [[خداوند]] آنها را از فتنه‌های تیره‌وتار [[نجات]] می‌بخشد<ref>بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۴؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۵۱۵؛ الزام الناصب، ص ۱۳۷. </ref>.  

*درباره [[فتن]] و حوادث [[آخرالزمان]]، [[احادیث]] بی‌شماری از [[پیامبر خاتم|حضرت ختمی‌مرتبت]]{{صل}} و حضرات [[ائمه]]{{عم}} در [[کتب حدیث]] به [[ثبت]] رسیده است. مجموعه‌هایی از آن [[احادیث]]، به صورت کتب مستقلی به نام "[[ملاحم]]"، "[[الغیبة]]" و دیگر نام‌ها نگاشته شده است.  

#با سپری شدن این دوران، بساط‍‌ [[زندگی دنیوی]] برچیده و مرحله‌ای [[جدید]] در [[نظام آفرینش]] آغاز می‌شود.  

# [[آخرالزمان]] خود به دو مرحله کاملا متفاوت تقسیم می‌شود: دوران نخست که در آن [[انسان]] به مراحل پایانی انحطاط‍‌ [[اخلاقی]] می‌رسد. دوران بعد، عصر تحقق [[وعده‌های الهی]] به [[پیامبران]] و [[اولیای خدا]] است و با [[قیام]] [[مصلح جهانی]] آغاز می‌شود. کلیات [[عقاید]] مربوط‍‌ به [[آخرالزمان]] تقریبا از سوی همه فرقه‌های بزرگ [[اسلامی]] پذیرفته شده است، ولی در خصوص [[وابستگی]] این تحوّلات به [[ظهور]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} و نیز [[هویت]] او اختلاف‌نظر وجود دارد<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۴.</ref>.

==پایان [[تاریخ]] در موعودنامه==

==آخر الزمان در فرهنگ‌نامه [[دینی]]==

==[[پرسش]] مستقیم==

{{پرسمان آخرالزمان}}

== منابع ==

{{منابع}}

{{پایان منابع}}