علم حصولی: تفاوت میان نسخه‌ها

==معناشناسی==

علم حصولی به دانشی می‌گویند که از طریق صورت‌های [[ذهنی]] حاصل می‌شود. این علم، اکتسابی بوده و از راه ابزارهای [[حسی]]، مانند چشم و گوش و دیگر حواس ادراکی به‌ دست می‌‏آید. در مقابل، در علم حضوری که ابزار آن قلب یا روح انسان است، خود معلوم نزد عالِم حاضر می‌شود<ref>[[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، آموزش فلسفه، ج ۱، ص۱۵۳ و ۱۷۱ و ج ۲، ص۳۳۰.</ref>. این اصطلاح، در [[آیات]] و [[روایات]] وجود ندارد لذا تطبیق آن بر [[علوم]] [[امامان]]{{عم}}، نوعی [[استنباط]] است<ref>ر.ک: [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص۱۴۶؛ [[کاظم صدیقی|صدیقی، کاظم]]، [[سیمای عرشیان در کلام ابن الرضا (کتاب)|سیمای عرشیان در کلام ابن الرضا]]، ص۱۵۸؛ [[حسن مهدی‌فر|مهدی‌فر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن (پایان‌نامه)|علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن]]، ص۲۰؛ [[سید امین موسوی|موسوی، سید امین]]، [[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی]]، ص۲۰؛ [[زهرةالسادات میرترابی حسینی|میرترابی حسینی، زهرةالسادات]]، [[علم لدنی در قرآن و حدیث (پایان‌نامه)|علم لدنی در قرآن و حدیث]]، ص۲۶.</ref>.

==حصولی یا [[حضوری بودن علم]] [[معصوم]]==

آیا علوم [[معصومین]]{{عم}} حضوری است یا حصولی؟ در [[پاسخ]] باید گفت، [[امام]] هم مانند همۀ انسان‌های دیگر علومی دارد که از طریق به‌کارگیری [[حواس ظاهری]] به دست می‌آید<ref>ر.ک. [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص۵ و ۶</ref>، منتها راه‌های کسب علوم امامان{{عم}} را می‌توان در چند طریق بیان کرد که برخی از آنها حضوری و برخی حصولی هستند:

#[[نزول]] بی‌واسطۀ [[وحی]] بر [[قلب]]: مانند مواردی که [[حقایق]]، بدون واسطۀ [[حضرت جبرئیل]] بر قلب [[پیامبر]]{{صل}} نازل می‌شد<ref>[[محمد باقر مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحار الانوار، ج ۱۸، ص۲۶۰</ref>.[[ الهام]] و القای [[روح القدس]] را نیز می‌توان از این قسم دانست.