جابر بن زید ازدی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = جابر بن زید ازدی
| موضوع مرتبط = جابر بن زید ازدی
خط ۷: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[ابو الشعثاء]] [[جابر بن زید ازدی بصری]]<ref>تاریخ وفات وی را بخاری و برخی دیگر سال ۹۳ و ابن سعد سال ۱۰۳ و هیثم بن عدی سال ۱۰۴ ذکر کرده‌اند (ر.ک: ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۴۸۳).</ref> نیز از [[مفسران]] [[تابعی]] به شمار آمده است<ref>ر.ک: معجم المفسرین، ج۱، ص۱۲۳؛ معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۲۱، ۴۰۸.</ref>. [[ابن حجر]] او را روایت‌کنندۀ از [[ابن عباس]]، ابن‌عمر،... و [[معاویة بن ابی سفیان]] معرفی و از عجلی نقل کرده که گفته است: «وی تابعیّ [[ثقه]] است»، و با دو واسطه از ابن عباس [[روایت]] کرده که گفته است: «اگر [[اهل بصره]] نزد سخن جابر بن زید فرود می‌آمدند (برای شنیدن سخن وی به نزد او می‌آمدند) [[دانش]] آنان را به آنچه در کتاب خداست، گسترش می‌داد». از [[ابن حبان]] نقل کرده که گفته است: «وی [[داناترین]] [[مردم]] به [[کتاب خدا]] بوده است»<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱.</ref>.
[[ابو الشعثاء]] [[جابر بن زید ازدی بصری]]<ref>تاریخ وفات وی را بخاری و برخی دیگر سال ۹۳ و ابن سعد سال ۱۰۳ و هیثم بن عدی سال ۱۰۴ ذکر کرده‌اند (ر. ک: ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۴۸۳).</ref> از [[مفسران تابعی]] به شمار آمده است<ref>ر. ک: معجم المفسرین، ج۱، ص۱۲۳؛ معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۲۱، ۴۰۸.</ref>. [[ابن حجر]] او را روایت‌کنندۀ از [[ابن عباس]]، ابن‌عمر،... و [[معاویة بن ابی سفیان]] معرفی و از عجلی نقل کرده که گفته است: «وی تابعیّ [[ثقه]] است»، و با دو واسطه از ابن عباس [[روایت]] کرده که گفته است: «اگر [[اهل بصره]] نزد سخن جابر بن زید فرود می‌آمدند (برای شنیدن سخن وی به نزد او می‌آمدند) [[دانش]] آنان را به آنچه در کتاب خداست، گسترش می‌داد». از [[ابن حبان]] نقل کرده که گفته است: «وی [[داناترین]] [[مردم]] به [[کتاب خدا]] بوده است»<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱.</ref>.


[[عادل نویهض]] او را از مفسران به شمار آورده<ref>نویهض، معجم المفسرین، ج۱، ص۱۲۳.</ref> و آقای [[محمد هادی معرفت]] نیز در شمار اعلام مفسران تابعی از وی با عنوان [[ابو الشعثاء ازدی]] یاد کرده است<ref>معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۲۱، ۱۴۰۸.</ref>.  
[[عادل نویهض]] او را از مفسران به شمار آورده<ref>نویهض، معجم المفسرین، ج۱، ص۱۲۳.</ref> و آقای [[محمد هادی معرفت]] نیز در شمار اعلام مفسران تابعی از وی با عنوان [[ابو الشعثاء ازدی]] یاد کرده است<ref>معرفت، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۲۱، ۱۴۰۸.</ref>.  


دلیل [[مفسر]] بودن وی افزون بر سخن نقل شده از ابن عباس و ابن حبان، [[روایات]] و [[آثار تفسیری]] نقل شده از وی در [[کتاب‌های تفسیری]] است<ref>براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی، در تفاسیر شیعه و سنّی ذکر جابر بن یزید ۱۱۱ مورد و ذکر ابو الشعثاء ۹ مورد است؛ برای نمونه ر.ک: طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۱۷؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۴، ص۵۱۱.</ref>.
دلیل [[مفسر]] بودن وی افزون بر سخن نقل شده از ابن عباس و ابن حبان، [[روایات]] و [[آثار تفسیری]] نقل شده از وی در [[کتاب‌های تفسیری]] است<ref>براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی، در تفاسیر شیعه و سنّی ذکر جابر بن یزید ۱۱۱ مورد و ذکر ابو الشعثاء ۹ مورد است؛ برای نمونه ر. ک: طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۱۷؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۴، ص۵۱۱.</ref>.


فؤاد سزگین نیز او را در شمار [[فقیهان]] [[اباضیه]] آورده و گفته است: [[فقیه]] مشهور [[اباضی]] است، ولی [[وصف]] «[[مفسر قرآن]]» را نیز برای وی ذکر کرده است<ref>سزگین، تاریخ التراث العربی، ج۱، جزء ۳، ص۳۸۶.</ref>. گویا [[شهرت]] [[فقهی]] وی موجب شده که به [[مفسر]] بودن وی کم‌تر توجه شود و ازاین‌رو، در طبقات المفسرین [[سیوطی]] و داوودی از وی یاد نشده است.
فؤاد سزگین نیز او را در شمار [[فقیهان]] [[اباضیه]] آورده و گفته است: [[فقیه]] مشهور [[اباضی]] است، ولی وصف «[[مفسر قرآن]]» را نیز برای وی ذکر کرده است<ref>سزگین، تاریخ التراث العربی، ج۱، جزء ۳، ص۳۸۶.</ref>. گویا [[شهرت]] [[فقهی]] وی موجب شده که به [[مفسر]] بودن وی کم‌تر توجه شود و ازاین‌رو، در طبقات المفسرین [[سیوطی]] و داوودی از وی یاد نشده است.


از وی در کتاب‌های رجال‌شناسی [[شیعه]] یاد نشده است، ولی رجال‌شناسان [[اهل تسنن]] او را آورده و توثیق کرده‌اند<ref>ر.ک: ابن شاهین، تاریخ اسماء الثقات، ص۵۶، رقم ۱۷۱؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱.</ref>. برحسب نقل [[ابن حجر]]، فرقۀ [[اباضیه]] او را از خود می‌دانسته‌اند، ولی او از این [[مذهب]] [[برائت]] می‌جسته است<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۱۷۲.</ref>
از وی در کتاب‌های رجال‌شناسی [[شیعه]] یاد نشده است، ولی رجال‌شناسان [[اهل تسنن]] او را آورده و توثیق کرده‌اند<ref>ر. ک: ابن شاهین، تاریخ اسماء الثقات، ص۵۶، رقم ۱۷۱؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱.</ref>. برحسب نقل [[ابن حجر]]، فرقۀ [[اباضیه]] او را از خود می‌دانسته‌اند، ولی او از این [[مذهب]] [[برائت]] می‌جسته است<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۴، رقم ۶۱.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۱۷۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۵: خط ۲۴:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{صحابه}}


[[رده:جابر بن زید ازدی]]
[[رده:جابر بن زید ازدی]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه پیامبر]]
۲۴٬۴۶۴

ویرایش