فرق علم پیامبر با امام چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۹: خط ۲۹:
::::::«فرق [[پیغمبر]] و [[امام]] در آگاهی از [[امور غیبی]] از این جهت است که در [[علم پیامبر|علم پیغمبر]]{{صل}}، بشری میان او و [[عالم غیب]] واسطه نیست درحالی که [[ائمه]]{{عم}} بخشی از این علم را از [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} کسب کرده‌اند»<ref>[http://saafi.com/book/657 کتاب گفتمان مهدویت]</ref>.
::::::«فرق [[پیغمبر]] و [[امام]] در آگاهی از [[امور غیبی]] از این جهت است که در [[علم پیامبر|علم پیغمبر]]{{صل}}، بشری میان او و [[عالم غیب]] واسطه نیست درحالی که [[ائمه]]{{عم}} بخشی از این علم را از [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} کسب کرده‌اند»<ref>[http://saafi.com/book/657 کتاب گفتمان مهدویت]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۲. آیت‌الله استادی؛}}
{{جمع شدن|۲. آیت‌الله استادی؛}}
[[پرونده:673589.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[رضا استادی|استادی]]]]
[[پرونده:673589.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[رضا استادی|استادی]]]]
خط ۴۰: خط ۴۱:
::::::«مؤمن‌ الطاق در روایتی که درصدد بیان تفاوت‌های [[رسول]] و [[نبی]] و [[محدِّث]] است، عملاً تفاوت این سه تن را بر محور همین علم بیان کرده است. او تفاوت [[رسول]] و [[نبی]] را تنها در نحوه دریافت این علم، که به ترتیب در بیداری و رؤیا صورت می‌گیرد بیان کرده است. [[رسول]] و [[نبی]] موفق به دریافت این علم به‌صورت دیداری هستند، امام محدَّث همین علم را تنها به‌صورت شنیداری واجد می‌شود. گویی اینکه محدَّث فردی است که جبرئیل برای او در عالم خارج حدیث می‌گوید و او البته می‌شنود ولیکن از دیدارش محروم است<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۷۱.</ref>. در واقع [[رسول]] و [[نبی]] به‌واسطه همین علم است که می‌دانند آنچه را می‌دانند، و با همین علم، از تنظیم مقدمات و قیاسات برای تحصیل قطع بی‌نیازاند. ایشان به‌واسطه همین موهبت خدادادی است که مَلَک [[وحی]] و مَلَک تحدیث را می‌شناسند و به گفتار آن اطمینان حاصل می‌کند. در روایاتی دیگر، ویژگی فوق شنیدن صدای ملک و البته ندیدن او برای نشان دادن تفاوت بین [[امام]] و [[نبی]] و [[رسول]] ذکر شده که می‌توان نتیجه گرفت منظور از محدث همانا [[ائمه]] معصومین‌اند»<ref>[[مؤمن الطاق (کتاب)|مؤمن الطاق]]؛ ص۲۰۶.</ref>
::::::«مؤمن‌ الطاق در روایتی که درصدد بیان تفاوت‌های [[رسول]] و [[نبی]] و [[محدِّث]] است، عملاً تفاوت این سه تن را بر محور همین علم بیان کرده است. او تفاوت [[رسول]] و [[نبی]] را تنها در نحوه دریافت این علم، که به ترتیب در بیداری و رؤیا صورت می‌گیرد بیان کرده است. [[رسول]] و [[نبی]] موفق به دریافت این علم به‌صورت دیداری هستند، امام محدَّث همین علم را تنها به‌صورت شنیداری واجد می‌شود. گویی اینکه محدَّث فردی است که جبرئیل برای او در عالم خارج حدیث می‌گوید و او البته می‌شنود ولیکن از دیدارش محروم است<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۷۱.</ref>. در واقع [[رسول]] و [[نبی]] به‌واسطه همین علم است که می‌دانند آنچه را می‌دانند، و با همین علم، از تنظیم مقدمات و قیاسات برای تحصیل قطع بی‌نیازاند. ایشان به‌واسطه همین موهبت خدادادی است که مَلَک [[وحی]] و مَلَک تحدیث را می‌شناسند و به گفتار آن اطمینان حاصل می‌کند. در روایاتی دیگر، ویژگی فوق شنیدن صدای ملک و البته ندیدن او برای نشان دادن تفاوت بین [[امام]] و [[نبی]] و [[رسول]] ذکر شده که می‌توان نتیجه گرفت منظور از محدث همانا [[ائمه]] معصومین‌اند»<ref>[[مؤمن الطاق (کتاب)|مؤمن الطاق]]؛ ص۲۰۶.</ref>
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۴. حجت الاسلام و المسلمین نیرومند، آقای مرتضوی و خانم نقاشان؛}}
{{جمع شدن|۴. حجت الاسلام و المسلمین نیرومند، آقای مرتضوی و خانم نقاشان؛}}
[[پرونده:11932.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[رضا نیرومند|نیرومند]]]]
[[پرونده:11932.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[رضا نیرومند|نیرومند]]]]
خط ۵۲: خط ۵۴:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۶. پژوهشگران مرکز ملی پاسخ‌گویی به سؤالات دینی؛}}
{{جمع شدن|۶. آقای صادقی؛}}
[[پرونده:9030760879.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[حسن صادقی|صادقی]]]]
::::::آقای '''[[حسن صادقی]]''' در مقاله ''«[[مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا (مقاله)|مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::«[[حسن بن عباس معروفی]] از [[امام رضا]]{{ع}} پرسید که میان "[[رسول]]" و "[[نبی]]" و "[[امام]]" چه فرقی وجود دارد؟ [[امام رضا]]{{ع}} این گونه جواب دادند: فرق میان "[[رسول]]" و "[[نبی]]" و "[[امام]]" این است که "[[رسول]]" کسی است که جبرئیل بر او نازل شود و او را ببیند و سخنش را هم بشنود و بدو [[وحی]] فرود آورد و بسا باشد که در خواب بیند؛ مانند خواب [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}. "[[نبی]]" بسا سخن را بشنود و جبرئیل را نبیند و بسا شخص را بیند و چیزی نشنود، "[[امام]]" کسی است که سخن فرشته را بشنود و شخص او را نبیند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۱، ص:۱۷۶.</ref>.
::::::این روایت تفاوت  "[[رسول]]" و "[[نبی]]" و "[[امام]]" را از لحاظ ارتباط با خداوند متعال بیان می‌کند. بنابراین، بر اساس این حدیث، [[امام]] نیز با واسطه فرشته با خدای متعال ارتباط دارد، با این تفاوت که او را نمی‌بیند و سخن او را می‌شنود. البته با توجه به دلایل قطعی ختم نبوت، ارتباط [[امام]] با فرشته از نوع ارتباط رسالی نیست، بلکه تنها برای تلقّی علوم از فرشته است.
::::::تأکید بر این نکته ضرورت دارد که بر اساس آیات و روایات فراوان، [[وحی]] رسالی تنها با واسطه پیامبران است و پیامبران، حاملان [[وحی]] هستند و با توجه به اینکه نبوت با [[رسول اکرم]]{{صل}} پایان یافته و پس از ایشان [[پیامبر]] دیگری نمی‌آید، [[امامان]]{{عم}} شریعت تازه‌ای نمی‌آورند و [[وحی]] و شریعت [[رسول اکرم]]{{صل}} را حفظ و تبلیغ می‌کنند. بنابراین، حدیث یاد شده درصدد بیان همه تفاوت‌های [[پیامبر]]{{صل}} و [[امام]]{{ع}} نیست و تنها تفاوت آنها از جهت ارتباط با خدا از راه فرشته بیان می‌کند. از این رو، روایت با ادلّه‌ای که تفاوت‌های دیگری برای [[پیامبر]]{{صل}} و [[امام]]{{ع}} نقل کند، منافات ندارد.
::::::با توجه به وجود بیشتر صفات [[پیامبر]]{{صل}} در [[امام]]{{ع}}، پرسش دیگری مطرح می‌شود و آن، این است که آیا یکی از [[پیامبر]]{{صل}} و [[امام]] بر دیگری برتری دارد یا نه؟ از برخی روایات استفاده می‌شود که مقام [[امام]] از مقام [[پیامبر]] بالاتر است. [[امام رضا]]{{ع}} در حدیث معروف [[امام]] می‌فرمایند: به راستی [[امامت]] مقامی‌ است که خداوند متعال آن را بعد از مقام [[نبوت]] و خلّت "خلیل اللهی" در مرحله سوم به ابراهیم خلیل اختصاص داد و فضیلتی است که او را به آن شرفیاب نمود و به وسیله آن نامش را بلندآوازه قرار داد و فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا }}﴾}}<ref> من تو را پیشوای مردم می‌گمارم؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.</ref>. خلیل{{ع}} خوشحال شد و عرض کرد: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَمِن ذُرِّيَّتِي }}﴾}}<ref> و از فرزندانم؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.</ref>؛ خداوند عزوجل فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ }}﴾}}<ref> پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.</ref>. این آیه، [[امامت]] هر ظالم تا روز قیامت را باطل نمود.
::::::توضیح این نکته ضروری است که سخن در اینجا در محور مقام و جایگاه و اینکه مقام [[امامت]] از مقام پیامبری برتر است. بنابراین، [[امام]] از جهت مقام [[امامت]] بر [[پیامبر]] از لحاظ مقام پیامبری برتری دارد. البته هرگاه فردی هم [[پیامبر]] باشد و هم [[امام]]، از لحاظ مقام [[امامت]] برتری دارد. از این رو، برخی از پیامبران که افزون بر مقام پیامبری دارای مقام امامت‌اند ـ همچنان که روایت یادشده درباره [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} بر آن دلالت دارد ـ از لحاظ مقام [[امامت]] بر پیامبرانی که دارای مقام [[امامت]] نیستند، برتری دارند. البته همه پیامبرانی که مقام [[امامت]] دارند، در یک رتبه نیستند و برخی از آنها بر برخی دیگر برتری دارند. همچنان که [[رسول اکرم]]{{صل}} بر همه پیامبران حتی کسانی که دارای مقام [[امامت]] هستند و نیز بر [[امامان]]{{عم}} برتری دارد. [[امام رضا]]{{ع}} می‌فرماید: خداوند تبارک و تعالی پیامبرش [[محمد]]{{صل}}
را بر همه آفریده‌هایش از پیامبران و فرشتگان برتری داد و طاعت او را طاعت خود و پیروی از او را پیروی از خود قرار داد و زیارت او در دنیا و آخرت را زیارت خود قرار داد و فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ }}﴾}}<ref> هر که از پیامبر فرمانبرداری کند بی‌گمان از خداوند فرمان برده است ؛ سوره نساء، آیه:۸۰.</ref> و فرمود: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ }}﴾}}<ref> بی‌گمان آنان که با تو بیعت می‌کنند جز این نیست که با خداوند بیعت می‌کنند؛ دست خداوند بالای دست‌های آنان است؛ سوره فتح، آیه:۱۰.</ref><ref>محمد بن علی صدوق، عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۱۵.</ref>»<ref>[[مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا (مقاله)|مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا]]؛ ص۸۴.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
 
{{جمع شدن|۷. پژوهشگران مرکز ملی پاسخ‌گویی به سؤالات دینی؛}}
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
'''پژوهشگران [http://www.pasokhgoo.ir/node/25571 مرکز ملی پاسخ‌گویی به سؤالات دینی]'''، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:
'''پژوهشگران [http://www.pasokhgoo.ir/node/25571 مرکز ملی پاسخ‌گویی به سؤالات دینی]'''، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:
خط ۵۸: خط ۷۱:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۷. پژوهشگران وبگاه پرسمان.}}
{{جمع شدن|۸. پژوهشگران وبگاه پرسمان.}}
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
'''پژوهشگران [http://porseman.org/q/vservice.aspx?logo=images/right.jpg&id=27151 وبگاه پرسمان]'''، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:
'''پژوهشگران [http://porseman.org/q/vservice.aspx?logo=images/right.jpg&id=27151 وبگاه پرسمان]'''، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:
۱۱۵٬۱۸۴

ویرایش