جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۲
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۱) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
چنان که گفته شد مفید نخستین بار از ابراهیم [[تجلیل]] کرده و سپس [[طبرسی]] و دیگران از او به بزرگی یاد کرده‌اند، چنان که همه آنان که درباره اجداد [[سید مرتضی]] و [[رضی]] سخن می‌گویند، او را به عنوان سر [[سلسله]] این [[خاندان]] [[تکریم]] می‌کنند<ref>أعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۸.</ref> و [[مجلسی]] نیز در الوجیزه وی را [[ممدوح]] می‌شمارد<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۲.</ref>، جز اینکه قائل به دو ابراهیم باشند. اما خویی با همه آنچه در [[تعظیم]] ابراهیم گفته شد، بر آن است که هیچ یک از صفات شمرده شده، خوبی ابراهیم را [[اثبات]] نمی‌کند، چون شاید او از حیث [[شجاعت]] و [[بخشش]] ستوده شده و یا چون متولی [[وقف]] از سوی پدرش بوده ممدوح شمرده شده است. [[روایت]] ذکر شده در تولیتش بر [[صدقات]] از سوی [[امام کاظم]]{{ع}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۲۴۹؛ تهذیب الأحکام، ج۹، ص۱۵۰؛ وسائل الشیعة، ج۱۹، ص۲۰۳.</ref>، حتی نیک‌نفسی‌اش را [[ثابت]] نمی‌کند، چه رسد به [[ثقه]] بودن او را. نهایت مطلبی که از این [[روایت]] به دست می‌آید آن است که وی از [[خیانت]] و [[تعدی]] در [[وقف]] [[مأمون]] بود نه بیش از این<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۷۴.</ref>. اما [[واقعیت]] آن است که تعابیر آمده در داده‌های مفید، [[طبرسی]]، تفرشی، [[مجلسی]] و دیگران ناظر به امری فراتر از این موارد است و از مجموع آنها می‌توان به مورد [[اعتماد]] بودن [[ابراهیم]] پی برد، هر چند، با آنکه برخی وی را [[راوی حدیث]] از پدرش دانسته‌اند<ref>ملحقات إحقاق الحق، ج۲۸، ص۵۴۰.</ref>، [[حدیثی]] از وی در متون [[روایی]] دیده نمی‌شود. | چنان که گفته شد مفید نخستین بار از ابراهیم [[تجلیل]] کرده و سپس [[طبرسی]] و دیگران از او به بزرگی یاد کرده‌اند، چنان که همه آنان که درباره اجداد [[سید مرتضی]] و [[رضی]] سخن می‌گویند، او را به عنوان سر [[سلسله]] این [[خاندان]] [[تکریم]] می‌کنند<ref>أعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۸.</ref> و [[مجلسی]] نیز در الوجیزه وی را [[ممدوح]] می‌شمارد<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۲.</ref>، جز اینکه قائل به دو ابراهیم باشند. اما خویی با همه آنچه در [[تعظیم]] ابراهیم گفته شد، بر آن است که هیچ یک از صفات شمرده شده، خوبی ابراهیم را [[اثبات]] نمی‌کند، چون شاید او از حیث [[شجاعت]] و [[بخشش]] ستوده شده و یا چون متولی [[وقف]] از سوی پدرش بوده ممدوح شمرده شده است. [[روایت]] ذکر شده در تولیتش بر [[صدقات]] از سوی [[امام کاظم]]{{ع}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۲۴۹؛ تهذیب الأحکام، ج۹، ص۱۵۰؛ وسائل الشیعة، ج۱۹، ص۲۰۳.</ref>، حتی نیک‌نفسی‌اش را [[ثابت]] نمی‌کند، چه رسد به [[ثقه]] بودن او را. نهایت مطلبی که از این [[روایت]] به دست می‌آید آن است که وی از [[خیانت]] و [[تعدی]] در [[وقف]] [[مأمون]] بود نه بیش از این<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۷۴.</ref>. اما [[واقعیت]] آن است که تعابیر آمده در داده‌های مفید، [[طبرسی]]، تفرشی، [[مجلسی]] و دیگران ناظر به امری فراتر از این موارد است و از مجموع آنها می‌توان به مورد [[اعتماد]] بودن [[ابراهیم]] پی برد، هر چند، با آنکه برخی وی را [[راوی حدیث]] از پدرش دانسته‌اند<ref>ملحقات إحقاق الحق، ج۲۸، ص۵۴۰.</ref>، [[حدیثی]] از وی در متون [[روایی]] دیده نمی‌شود. | ||
فرجام [[زندگی]] ابراهیم روشن نیست. [[سیدمحسن امین]] می‌نویسد او در [[سال ۲۱۰ق]] [[مسموم]] و در [[بغداد]] مدفون گردید<ref>أعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۸.</ref>، اما نمازی درگذشت وی را به [[سال ۲۱۳ق]] می‌داند<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۱۵.</ref>، بی‌آنکه منبع سخنشان مشخص باشد. بحرالعلوم نیز از [[مدفن]] یک ابراهیم بن موسی الکاظم{{ع}} در [[حائر حسینی]]، پشت [[قبر امام حسین]]{{ع}}، یاد می‌کند<ref>بحار الأنوار، ج۲۸، ص۳۰۷.</ref> | فرجام [[زندگی]] ابراهیم روشن نیست. [[سیدمحسن امین]] می‌نویسد او در [[سال ۲۱۰ق]] [[مسموم]] و در [[بغداد]] مدفون گردید<ref>أعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۸.</ref>، اما نمازی درگذشت وی را به [[سال ۲۱۳ق]] می‌داند<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۱۵.</ref>، بی‌آنکه منبع سخنشان مشخص باشد. بحرالعلوم نیز از [[مدفن]] یک ابراهیم بن موسی الکاظم{{ع}} در [[حائر حسینی]]، پشت [[قبر امام حسین]]{{ع}}، یاد می‌کند<ref>بحار الأنوار، ج۲۸، ص۳۰۷.</ref><ref>منابع: الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، محمد بن محماد معروف به شیخ مفید (۴۱۳ق)، تحقیق: مؤسسة آل البیت علیا لإحیاء التراث، بیروت، دار المفید، دوم، ۱۴۱۴ق؛ إعلام الوری بأعلام الهدی، فضل بن حسن معروف به طبرسی (۵۴۸ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت ا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۷ق؛ أعیان الشیعة، سید محسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، ۱۴۰۳ق؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، محمد باقر بن محمد تقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق؛ البدایة و النهایة، اسماعیل بن عمر معروف به ابن کثیر (۷۷۴ق)، تحقیق: علی شیری، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، اول، ۱۴۰۸ق؛ تاج الموالید فی موالید الأئمة علی و وفیاتهم، فضل بن حسن معروف به طبرسی (۵۴۸ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۶ق؛ تاریخ ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد معروف به ابن خلدون (۸۰۸ق)، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۳۹۱ق؛ تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، محمد بن احمد معروف به ذهبی (۷۴۸ق)، تحقیق: عمر عبد السلام تدمری، بیروت، دار الکتاب العربی، اول، ۱۴۰۷ق؛ تاریخ الطبری (تاریخ الأمم و الملوک)، محمد بن جریر طبری (۳۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، مؤسسة الأعلمی، چهارم، ۱۴۰۳ق؛ تاریخ الیعقوبی، احمد بن اسحاق معروف به یعقوبی (۲۹۲ق)، بیروت، دار صادر، بی تا: تاریخ خلیفة بن خیاط، خلیفة بن خیاط شباب عصفری (۲۴۰ق)، تحقیق: سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، اول، ۱۴۱۴ق؛ تجارب الأمم و تعاقب الهمم، احمد بن محمد رازی معروف به مسکویه (۴۲۱ق)، تحقیق: ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، دوم، ۱۴۲۲ق؛ تعلیقة علی منهج المقال، محمدباقر بن محمد اکمل معروف به وحید بهبهانی (۱۲۰۵ق)، بی جا، بینا، بی تا، تنقیح المقال فی علم الرجال عبدالله بن محمد حسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت علا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق؛ توضیح المقاصد، محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (۱۰۳۰ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۰۶ق؛ تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، مکتبة المحمدی، بی تا، الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، یوسف بن حاتم شامی (۶۶۴ق)، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۲۰ق؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق؛ سر السلسلة العلویة، سهل بن عبدالله بخاری (۳۴۱ق)، تعلیق: سید محمد صادق بحر العلوم، قم، منشورات الرضی، اول، ۱۴۱۳ق؛ عمدة الطالب فی أنساب آل ابی طالب، سیداحمد بن علی حسینی معروف به ابن عنبه (۸۲۸ق)، تصحیح: محمد حسن آل طالقانی، نجف، المطبعة الحیدریة، دوم، ۱۳۸۰ق؛ عیون أخبار الرضا، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: حسین اعلمی، بیروت، مؤسسة الأعلمی، اول، ۱۴۰۴ق، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، عبدالحسین بن احمد معروف به علامه امینی (۱۳۹۰ق)، بیروت، دار الکتب العلمیة، چهارم، ۱۳۹۷ق؛ الفوائد الرجالیة، سید محمد مهدی بن مرتضی بحر العلوم (۱۲۱۲ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم - سید حسین بحر العلوم، تهران، مکتبة الصادق، اول، ۱۳۶۳ش؛ الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، پنجم، ۱۳۶۳ش؛ الکامل فی التاریخ، علی بن محمد شیبانی معروف به ابن اثیر جزری (۶۳۰ق)، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق؛ کشف الغمة فی معرفة الأئمة لها، علی بن عیسی اربلی (۶۹۲ق)، بیروت، دار الأضواء، دوم، ۱۴۰۵ق؛ المجدی فی أنساب الطالبیین، علی بن محمد علوی (۴۶۶ق)، تحقیق: احمد مهدوی دامغانی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۰۹ق، المحبر، محمد بن حبیب بغدادی (۲۴۵ق)، تحقیق: ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده، ۱۳۶۱ق، مروج الذهب و معادن الجوهر، علی بن حسین معروف به مسعودی (۳۴۶ق)، تحقیق: اسعد داغر، قم، دار الهجرة، دوم، ۱۴۰۴ق؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، علی بن محمد نمازی شاهرودی (۱۴۰۵ق)، تهران، شفق - حیدری، اول، ۱۴۱۲ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سیدابوالقاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ المعرفة و التاریخ، یعقوب بن سفیان فسوی (۲۷۷ق)، تحقیق: اکرم ضیاء عمری، بیروت، مؤسسة الرسالة، دوم، ۱۴۰۱ق؛ مقاتل الطالبیین، علی بن حسین معروف به ابوالفرج اصفهانی (۳۵۶ق)، به کوشش: کاظم مظفر، نجف، المکتبة الحیدریة، دوم، ۱۳۸۵ق؛ ملحقات إحقاق الحق، سیدنورالله بن شریف الدین حسینی شوشتری (۱۰۱۹ق)، تعلیق و تحقیق زیر نظر: سید شهاب الدین مرعشی نجفی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۰۹ق؛ من لایحضره الفقیه، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، دوم، ۱۴۰۴ق؛ مناقب آل ابی طالب، محمد بن علی مازندرانی معروف به ابن شهر آشوب (۵۸۸ق)، تحقیق: جمعی از اساتید نجفی نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۷۶ق؛ المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، عبدالرحمن بن علی معروف به ابن جوزی (۵۹۷ق)، تحقیق: محمد عبد القادر عطا - مصطفی عبد القادر، بیروت، دار الکتب العلمیة، اول، ۱۴۱۲ق؛ نقد الرجال، سید مصطفی بن حسین حسینی تفرشی (۱۰۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۸ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علیها لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق.</ref><ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[ابراهیم بن موسی الکاظم - واسعی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن موسی الکاظم»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۳۷۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||