جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۲
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۱) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
به هر حال، [[ابوجعفر]] فردی [[واقفی]] [[مذهب]] بود. بر پایه روایتی، توقف او و تنی چند از هم‌فکرانش، منشأ [[معرفتی]] و [[اعتقادی]] نداشته، بلکه ریشه در [[سودجویی]] [[اقتصادی]] و انتفاع [[مالی]] داشته است. آورده‌اند که او [[وکیل]] امام کاظم{{ع}} بود و به [[حکم]] همین [[مسئولیت]]، ده هزار [[دینار]] از [[اموال]] آن حضرت را در [[اختیار]] داشت. پس از [[رحلت]] آن حضرت، امام رضا{{ع}} طی نامه‌ای از او خواست تا آن اموال را به ایشان تحویل دهد، اما او [[سرپیچی]] کرد و از دادن آن [[امتناع]] ورزید و برای توجیه کار خود، به زنده بودن امام کاظم{{ع}} [[معتقد]] شد<ref>المناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۳۳۶؛ مدینة المعاجز، ج۷، ص۲۲۳؛ النحلة الواقفیة، ص۱۸- ۱۹.</ref>. امام رضا{{ع}} به [[صراحت]] بیان می‌کند که چگونه ابوجعفر با تمارض و سودجویی، بر خلاف دیگران، از پرداخت امانتی‌هایی که در اختیار داشت، استنکاف کرد<ref>بحار الأنوار، ج۴۹، ص۲۶۷.</ref>. این واکنش آشکارا از [[ضعف]] اعتقادی و از آن بالاتر [[سستی]] [[اخلاقی]] او پرده برمی‌دارد، چنان که برخی به آن اشاره کرده‌اند. [[علی بن حبشی بن قونی]] از [[حسین بن احمد بن حسن بن علی بن فضال]] [[روایت]] می‌کند که گفت: من پیش عمویم [[علی بن حسن بن فضال]]، پیرمردی از [[اهل]] [[بغداد]] دیدم که با عمویم [[شوخی]] می‌کرد. روزی به عمویم گفت: در [[دنیا]] از شما [[شیعیان]] (رافضیان) بدتر وجود ندارد. سپس گفت: من [[همسر]] دختر احمد بن ابی‌بشر هستم. وقتی مرگش فرا رسید، گفت: پیش من ده هزار [[درهم]] [[ودیعه]] [[ابوالحسن]] کاظم{{ع}} است که من آن را از فرزندش دریغ داشتم و [[گواهی]] دادم او نمرده است! پس شما را به [[خدا]] مرا از [[آتش]] برهانید و آن را به [[رضا]]{{ع}} بدهید. ما چنین نکردیم تا در [[آتش جهنم]] به [[نماز]] بایستد! او در ادامه گفت: وقتی ارکان [[مذهب]] شما اینان‌اند، چگونه می‌توان به روایاتشان [[اعتماد]] و به آنها تکیه کرد!<ref>کتاب الغیبة، طوسی، ص۶۶؛ بحار الأنوار، ج۴۸، ص۲۵۵.</ref>. | به هر حال، [[ابوجعفر]] فردی [[واقفی]] [[مذهب]] بود. بر پایه روایتی، توقف او و تنی چند از هم‌فکرانش، منشأ [[معرفتی]] و [[اعتقادی]] نداشته، بلکه ریشه در [[سودجویی]] [[اقتصادی]] و انتفاع [[مالی]] داشته است. آورده‌اند که او [[وکیل]] امام کاظم{{ع}} بود و به [[حکم]] همین [[مسئولیت]]، ده هزار [[دینار]] از [[اموال]] آن حضرت را در [[اختیار]] داشت. پس از [[رحلت]] آن حضرت، امام رضا{{ع}} طی نامه‌ای از او خواست تا آن اموال را به ایشان تحویل دهد، اما او [[سرپیچی]] کرد و از دادن آن [[امتناع]] ورزید و برای توجیه کار خود، به زنده بودن امام کاظم{{ع}} [[معتقد]] شد<ref>المناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۳۳۶؛ مدینة المعاجز، ج۷، ص۲۲۳؛ النحلة الواقفیة، ص۱۸- ۱۹.</ref>. امام رضا{{ع}} به [[صراحت]] بیان می‌کند که چگونه ابوجعفر با تمارض و سودجویی، بر خلاف دیگران، از پرداخت امانتی‌هایی که در اختیار داشت، استنکاف کرد<ref>بحار الأنوار، ج۴۹، ص۲۶۷.</ref>. این واکنش آشکارا از [[ضعف]] اعتقادی و از آن بالاتر [[سستی]] [[اخلاقی]] او پرده برمی‌دارد، چنان که برخی به آن اشاره کرده‌اند. [[علی بن حبشی بن قونی]] از [[حسین بن احمد بن حسن بن علی بن فضال]] [[روایت]] می‌کند که گفت: من پیش عمویم [[علی بن حسن بن فضال]]، پیرمردی از [[اهل]] [[بغداد]] دیدم که با عمویم [[شوخی]] می‌کرد. روزی به عمویم گفت: در [[دنیا]] از شما [[شیعیان]] (رافضیان) بدتر وجود ندارد. سپس گفت: من [[همسر]] دختر احمد بن ابی‌بشر هستم. وقتی مرگش فرا رسید، گفت: پیش من ده هزار [[درهم]] [[ودیعه]] [[ابوالحسن]] کاظم{{ع}} است که من آن را از فرزندش دریغ داشتم و [[گواهی]] دادم او نمرده است! پس شما را به [[خدا]] مرا از [[آتش]] برهانید و آن را به [[رضا]]{{ع}} بدهید. ما چنین نکردیم تا در [[آتش جهنم]] به [[نماز]] بایستد! او در ادامه گفت: وقتی ارکان [[مذهب]] شما اینان‌اند، چگونه می‌توان به روایاتشان [[اعتماد]] و به آنها تکیه کرد!<ref>کتاب الغیبة، طوسی، ص۶۶؛ بحار الأنوار، ج۴۸، ص۲۵۵.</ref>. | ||
روشن است که مجموع این [[اخبار]] و گزارش‌ها، امکان [[داوری]] مثبت‌اندیشانه درباره او را از [[آدمی]] می‌ستاند. در هر حال، [[ابوجعفر]] از افرادی چون [[امام کاظم]]{{ع}}، [[بکر بن کرب صیرفی]]، [[حماد بن ابی‌طلحة بیاع سابری]] و [[معاویة بن میسره بن شریح]] روایت کرده است، چنان که افرادی مثل [[معبد بن میسره]]، [[حسن بن محمد بن سماعه]] و [[صالح بن سعید]] از او روایت کرده‌اند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۲۴- ۲۵.</ref>. او [[کتابی]] به نام النوادر داشته که ابن‌سماعه آن را روایت کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۷۵؛ الفهرست، طوسی، ص۶۲.</ref>. وی به [[سال ۱۸۳ق]] از دنیا رفت<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۷۴.</ref> | روشن است که مجموع این [[اخبار]] و گزارش‌ها، امکان [[داوری]] مثبت‌اندیشانه درباره او را از [[آدمی]] می‌ستاند. در هر حال، [[ابوجعفر]] از افرادی چون [[امام کاظم]]{{ع}}، [[بکر بن کرب صیرفی]]، [[حماد بن ابی‌طلحة بیاع سابری]] و [[معاویة بن میسره بن شریح]] روایت کرده است، چنان که افرادی مثل [[معبد بن میسره]]، [[حسن بن محمد بن سماعه]] و [[صالح بن سعید]] از او روایت کرده‌اند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۲۴- ۲۵.</ref>. او [[کتابی]] به نام النوادر داشته که ابن‌سماعه آن را روایت کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۷۵؛ الفهرست، طوسی، ص۶۲.</ref>. وی به [[سال ۱۸۳ق]] از دنیا رفت<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۷۴.</ref><ref>.منابع: اختیار معرفة الرجال، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تصحیح و تعلیق: میر داماد استرآبادی، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، مؤسسة آل البیت علا لإحیاء التراث، اول، ۱۳۶۳ش؛ الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۹۰ق؛ أعیان الشیعة، سید محسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، بیتا؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، محمدباقر بن محمدتقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله بن محمد حسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت ل لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق؛ تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق؛ تهذیب المقال فی تنقیح کتاب الرجال، سیدمحمدعلی بن مرتضی موحد ابطحی اصفهانی (۱۴۲۳ق)، نجف، مطبعة الآداب، ۱۳۹۰ق؛ جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، مکتبة المحمدی، بی تا، الجامع لرواة و أصحاب الإمام. الرضا، محمدمهدی نجف (معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، اول، ۱۴۰۷ق؛ خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة نشر الفقاهة، اول، ۱۴۱۷ق، رجال النجاشی، احمد بن علی معروف به نجاشی (۴۵۰ق)، قم، مکتبة الداوری، ۱۳۹۸ق؛ شرح أصول الکافی، محمد صالح بن احمد مازندرانی (۱۰۸۱ق)، تعلیق: أبو الحسن شعرانی، تصحیح: سید علی عاشور، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، اول، ۱۴۲۱ق؛ طرائف المقال فی معرفة طبقات الرجال، سید علی اصغر بن محمد شفیع بروجردی (۱۳۱۳ق)، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۱۰ق؛ الفهرست، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید محمدصادق بحر العلوم، نجف، المکتبة المرتضویة، اول، ۱۳۵۶ق؛ قاموس الرجال، محمد تقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الإسلامی، قم، اول، ۱۴۲۲ق؛ الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، کتاب الرجال، حسن بن علی معروف به ابن داود حلی (۷۴۰ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، قم، منشورات الرضی، ۱۳۹۲ق؛ کتاب الغیبة، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: عبادالله تهرانی - علی احمد ناصح، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، اول، ۱۴۱۱ق؛ مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر علما و دلائل الحجج علی البشر، سیدهاشم بن سلیمان حسینی بحرانی (۱۱۰۷ق)، تحقیق: عزت الله مولایی و دیگران، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، اول، ۱۴۱۵ق؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، علی بن محمد نمازی شاهرودی (۱۴۰۵ق)، تهران، شفق - حیدری، اول، ۱۴۱۲ق؛ مسند الإمام الرضا، عزیزالله بن محمد عطاردی قوچانی معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، اول، ۱۴۰۶ق؛ معجم المؤلفین، عمر بن رضا کحاله (۱۴۰۸ق)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۷ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سیدابوالقاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ مناقب آل أبی طالب، محمد بن علی مازندرانی معروف به ابن شهر آشوب (۵۸۸ق)، تحقیق: جمعی از اساتید نجف، نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۷۶ق؛ النحلة الواقفیة، حسین شاکری (معاصر)، قم، مؤسسه نشر معارف اهل البیت طلا، ۱۴۱۸ق؛ نقد الرجال، سید مصطفی بن حسین حسینی تفرشی (۱۰۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۸ق.</ref><ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[ابن سراج - واسعی (مقاله)|مقاله «ابن سراج»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۴۳۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||