اثبات امامت امام علی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(...)
خط ۱۵: خط ۱۵:
##'''[[تنصیص]]:''' از آنجا که [[امامت]]، [[لطف خداوند]] است، باید تحقق یابد و چون این [[لطف الهی]] بدون [[عصمت]] ممکن نیست، [[امام]] باید [[معصوم]] باشد و از همین روی نیز باید [[منصوص]] باشد. چنان که گذشت، [[مردم]] را توان بازشناختن عصمت نیست و همان سان که بازشناختن شخص [[شایسته]] برای [[نبوت]]، در توان مردم نیست، بازشناختن امام نیز تنها بر عهده [[خداوند]] است. تفاوت تعیین [[پیامبر]] و امام در این است که پیامبر می‌باید برای [[اثبات]] مدعای خویش [[معجزه]] از خویش بروز دهد؛ زیرا پای [[انسانی]] دیگر، که معصوم باشد و پیامبر را به مردم نشان دهد، در میان نیست. اما امام از راه انسانی معصوم- یعنی پیامبر- به مردم معرفی می‌شود. بدین‌سان، امامت از نظرگاه [[امامیه]]، مقامی است که تنها از راه [[نص پیامبر]]{{صل}} به شخص امام می‌رسد و راه [[انتخاب مردم]] در این عرصه بسته است<ref>کشف المراد، ۳۹۱؛ مجموعه آثار، ۴/ ۸۷۵؛ الفوائد البهیة، ۲/ ۷۶.</ref><ref>فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص 244.</ref>.
##'''[[تنصیص]]:''' از آنجا که [[امامت]]، [[لطف خداوند]] است، باید تحقق یابد و چون این [[لطف الهی]] بدون [[عصمت]] ممکن نیست، [[امام]] باید [[معصوم]] باشد و از همین روی نیز باید [[منصوص]] باشد. چنان که گذشت، [[مردم]] را توان بازشناختن عصمت نیست و همان سان که بازشناختن شخص [[شایسته]] برای [[نبوت]]، در توان مردم نیست، بازشناختن امام نیز تنها بر عهده [[خداوند]] است. تفاوت تعیین [[پیامبر]] و امام در این است که پیامبر می‌باید برای [[اثبات]] مدعای خویش [[معجزه]] از خویش بروز دهد؛ زیرا پای [[انسانی]] دیگر، که معصوم باشد و پیامبر را به مردم نشان دهد، در میان نیست. اما امام از راه انسانی معصوم- یعنی پیامبر- به مردم معرفی می‌شود. بدین‌سان، امامت از نظرگاه [[امامیه]]، مقامی است که تنها از راه [[نص پیامبر]]{{صل}} به شخص امام می‌رسد و راه [[انتخاب مردم]] در این عرصه بسته است<ref>کشف المراد، ۳۹۱؛ مجموعه آثار، ۴/ ۸۷۵؛ الفوائد البهیة، ۲/ ۷۶.</ref><ref>فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص 244.</ref>.
#'''[[دلایل نقلی]]:'''
#'''[[دلایل نقلی]]:'''
##[[دلائل قرآنی]]: [[آیه انذار]]؛ [[آیه تطهیر]]؛ [[آیه خیرالبریه]]؛ [[آیه مودت]]؛ [[آیه مباهله]]؛<ref>کلم الطیب، ۴۷۱؛ پیام قرآن، ۹/ ۳۹۳- ۱۷۶.</ref><ref>فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص 244.</ref>.
## [[دلائل قرآنی]]: [[آیه انذار]]؛ [[آیه تطهیر]]؛ [[آیه خیرالبریه]]؛ [[آیه مودت]]؛ [[آیه مباهله]]؛<ref>کلم الطیب، ۴۷۱؛ پیام قرآن، ۹/ ۳۹۳- ۱۷۶.</ref><ref>فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص 244.</ref>.
##[[دلائل روایی]]: [[حدیث یوم الدار]]؛ [[حدیث ثقلین]]؛ [[حدیث سفینه]]؛ [[حدیث منزلت]]؛<ref>اسرار الامامه، ۲۵۰؛ پیام قرآن، ۹/ ۱۰۵- ۶.</ref><ref>فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص 244.</ref>.
## [[دلائل روایی]]: [[حدیث یوم الدار]]؛ [[حدیث ثقلین]]؛ [[حدیث سفینه]]؛ [[حدیث منزلت]]؛<ref>اسرار الامامه، ۲۵۰؛ پیام قرآن، ۹/ ۱۰۵- ۶.</ref><ref>فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص 244.</ref>.


==[[دلایل]] [[ابن قبه رازی]] بر [[اثبات امامت امام علی]]{{ع}}==
==[[دلایل]] [[ابن قبه رازی]] بر [[اثبات امامت امام علی]]{{ع}}==
خط ۳۱: خط ۳۱:
* [[ابن قبه رازی]] در نقد سه معنای اخیر می‌گوید به نظر نمی‌رسد که هیچ یک از این سه معنا مراد و مقصود [[رسول خدا]] باشد برای اینکه برای [[پیامبر]] در آن شرایط جایز نیست که بگوید {{عربی|من كنت ابن عمه فعلي ابن عمه}}؛ زیرا این مطلب نزد همه معروف و معلوم بود که [[پیامبر]] و [[امیرالمؤمنین]] [[پسر عمو]] هستند؛ تکرارش برای [[مسلمانان]] لغو و [[بیهوده]] بود. همچنین ممکن نیست معنای سرانجام یا معنای جلو و دنبال مقصود [[پیامبر]] باشد؛ زیرا جمله نه معنایی میدهد و نه گفتن آن منفعتی دارد.
* [[ابن قبه رازی]] در نقد سه معنای اخیر می‌گوید به نظر نمی‌رسد که هیچ یک از این سه معنا مراد و مقصود [[رسول خدا]] باشد برای اینکه برای [[پیامبر]] در آن شرایط جایز نیست که بگوید {{عربی|من كنت ابن عمه فعلي ابن عمه}}؛ زیرا این مطلب نزد همه معروف و معلوم بود که [[پیامبر]] و [[امیرالمؤمنین]] [[پسر عمو]] هستند؛ تکرارش برای [[مسلمانان]] لغو و [[بیهوده]] بود. همچنین ممکن نیست معنای سرانجام یا معنای جلو و دنبال مقصود [[پیامبر]] باشد؛ زیرا جمله نه معنایی میدهد و نه گفتن آن منفعتی دارد.
*۷. گذشته از این معانی که هیچ یک مناسبتی با قول [[رسول خدا]] نداشت، معنای دیگری در کتب لغت برای [[مولی]] آمده است و آن اینکه وی صاحب [[اختیار]] کسی است و [[حق]] [[فرماندهی]] بر او دارد. لغت اجازه داده که بگوید {{عربی|فلان مولايي}}: فلان شخص [[فرمانده]] من است. این همان معنای مدنظر [[پیامبر]] در گفته {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ}} است. این معنا از آن روی برجسته است که معانی متفاوتی که [[نقل]] شد، در آن شرایط مورد نظر [[پیامبر]] نبود. پس مشخص میگردد کلمه [[مولی]] در جمله {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ}} به همین معناست<ref>ابن قبه رازی رازی، الانصاف، ص۶۸-۶۹.</ref>.
*۷. گذشته از این معانی که هیچ یک مناسبتی با قول [[رسول خدا]] نداشت، معنای دیگری در کتب لغت برای [[مولی]] آمده است و آن اینکه وی صاحب [[اختیار]] کسی است و [[حق]] [[فرماندهی]] بر او دارد. لغت اجازه داده که بگوید {{عربی|فلان مولايي}}: فلان شخص [[فرمانده]] من است. این همان معنای مدنظر [[پیامبر]] در گفته {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ}} است. این معنا از آن روی برجسته است که معانی متفاوتی که [[نقل]] شد، در آن شرایط مورد نظر [[پیامبر]] نبود. پس مشخص میگردد کلمه [[مولی]] در جمله {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ}} به همین معناست<ref>ابن قبه رازی رازی، الانصاف، ص۶۸-۶۹.</ref>.
* [[ابن قبه رازی]] در پایان نتیجه می‌گیرد که کلمه [[مولی]] در {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ}} با کلمه اولی در {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}} به یک معناست. در واقع [[پیامبر]] از همان بار معنایی "اولی" برای "مولی" از [[مردم]] برای [[امام علی]] [[اقرار]] گرفت؛ زیرا بر پایه معانی‌ای که برای [[مولی]] در کتب لغت جستجو و بیان شد (که عبارت بود از مالک برده، آزادکننده برده، آزادشده، [[پسر عمو]]، سرانجام، پشت، جلو یا مالک [[اطاعت]] و [[فرماندهی]]) تنها یک معنا و آن مالک [[طاعت]] و ملک‌الطاعه است که می‌تواند صحیح باشد، محال است [[رسول خدا]] معنایی غیر از این معنا را در نظر داشته است. [[ابن قبه رازی]] در پایان یادآور می‌شود که هرگاه [[فرمانبری]] از [[علی]] بر مخلوق لازم شد، لازمه آن [[شایستگی]] آن [[حضرت]] برای [[مقام امامت]] می‌باشد<ref>ابن قبه رازی رازی، الانصاف، ص۶۹.</ref>.<ref>[[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی]]، ص۱۷۵-۱۷۸.</ref>.
* [[ابن قبه رازی]] در پایان نتیجه می‌گیرد که کلمه [[مولی]] در {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ}} با کلمه اولی در {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}} به یک معناست. در واقع [[پیامبر]] از همان بار معنایی "اولی" برای "مولی" از [[مردم]] برای [[امام علی]] [[اقرار]] گرفت؛ زیرا بر پایه معانی‌ای که برای [[مولی]] در کتب لغت جستجو و بیان شد (که عبارت بود از مالک برده، آزادکننده برده، آزادشده، [[پسر عمو]]، سرانجام، پشت، جلو یا مالک [[اطاعت]] و [[فرماندهی]]) تنها یک معنا و آن مالک [[طاعت]] و ملک‌الطاعه است که می‌تواند صحیح باشد، محال است [[رسول خدا]] معنایی غیر از این معنا را در نظر داشته است. [[ابن قبه رازی]] در پایان یادآور می‌شود که هرگاه [[فرمانبری]] از [[علی]] بر مخلوق لازم شد، لازمه آن [[شایستگی]] آن [[حضرت]] برای [[مقام امامت]] می‌باشد<ref>ابن قبه رازی رازی، الانصاف، ص۶۹.</ref><ref>[[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی]]، ص۱۷۵-۱۷۸.</ref>.
* [[ابن قبه رازی]] برای [[اثبات]] [[امامت امام علی]]{{ع}}، غیر از [[حدیث غدیر]]، به [[حدیث منزلت]] اشاره می‌کند و آن را از اخباری می‌داند که [[امامیه]] و [[اهل سنت]] بر [[نقل]] و صحت [[اتفاق نظر]] دارند. در این [[حدیث]] [[رسول خدا]] به [[امیر المؤمنین]] فرمود: [[مقام]] تو نسبت به من همانند [[مقام]] [[هارون]] است به [[موسی]]، جز آنکه من خاتم پیامبرانم و بعد از من [[پیامبری]] نخواهد بود<ref>{{متن حدیث|أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي}}. درباره این حدیث در منابع حدیثی اهل سنت، ر.ک: سلیمان بن داود طیالسی، مسند، ص۲۸؛ عبدالرزاق صنعانی، المصنف، ج۵ ص۴۰۶؛ عبدالله بن زبیر حمیدی، المسند، ج۱، ص۳۸؛ ابن‌جعد، مسند، ص۳۰۱؛ ابی‌شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۶؛ ابن راهویه، مسند، ج۵، ص۳۷؛ احمد بن ابراهیم دروقی، مسند سعد بن ابی‌وقاص، ص۵۱. درباره این حدیث در منابع امامیه، ر.ک: ابراهیم بن محمد ثقفی، الغارات، ج۱، ص۶۲؛ محمد بن سلیمان کوفی، مناقب الإمام امیرالمؤمنین، ص۳۳۴.</ref>. این بیان [[پیامبر]] دلالت دارد بر اینکه [[مقام]] [[علی]] نسبت به او در تمامی احوال به منزله [[هارون]] است نسبت به [[موسی]]، مگر [[نبوت]] که استثنا کرده است. آنچه که [[حکم قطعی]] [[عقل]] از تعمیم آن خارج شده است<ref>ابن قبه رازی رازی، الانصاف، ص۷۵.</ref>.<ref>[[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی]]، ص۱۸۵-.</ref>.
* [[ابن قبه رازی]] برای [[اثبات]] [[امامت امام علی]]{{ع}}، غیر از [[حدیث غدیر]]، به [[حدیث منزلت]] اشاره می‌کند و آن را از اخباری می‌داند که [[امامیه]] و [[اهل سنت]] بر [[نقل]] و صحت [[اتفاق نظر]] دارند. در این [[حدیث]] [[رسول خدا]] به [[امیر المؤمنین]] فرمود: [[مقام]] تو نسبت به من همانند [[مقام]] [[هارون]] است به [[موسی]]، جز آنکه من خاتم پیامبرانم و بعد از من [[پیامبری]] نخواهد بود<ref>{{متن حدیث|أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي}}. درباره این حدیث در منابع حدیثی اهل سنت، ر.ک: سلیمان بن داود طیالسی، مسند، ص۲۸؛ عبدالرزاق صنعانی، المصنف، ج۵ ص۴۰۶؛ عبدالله بن زبیر حمیدی، المسند، ج۱، ص۳۸؛ ابن‌جعد، مسند، ص۳۰۱؛ ابی‌شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۶؛ ابن راهویه، مسند، ج۵، ص۳۷؛ احمد بن ابراهیم دروقی، مسند سعد بن ابی‌وقاص، ص۵۱. درباره این حدیث در منابع امامیه، ر.ک: ابراهیم بن محمد ثقفی، الغارات، ج۱، ص۶۲؛ محمد بن سلیمان کوفی، مناقب الإمام امیرالمؤمنین، ص۳۳۴.</ref>. این بیان [[پیامبر]] دلالت دارد بر اینکه [[مقام]] [[علی]] نسبت به او در تمامی احوال به منزله [[هارون]] است نسبت به [[موسی]]، مگر [[نبوت]] که استثنا کرده است. آنچه که [[حکم قطعی]] [[عقل]] از تعمیم آن خارج شده است<ref>ابن قبه رازی رازی، الانصاف، ص۷۵.</ref><ref>[[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی]]، ص۱۸۵-.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]
# [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]
#[[پرونده: 1100524.jpg|22px]] [[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی ''']]
# [[پرونده: 1100524.jpg|22px]] [[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی ''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش