هوای نفس

مقدمه

• هوای نفس آنچه دل می‌‌خواهد، کشش‌ها و دل خواه‌های انسان. از آنجا که نفس اماره انسان پیوسته او را به طرف گناه و فساد سوق می‌‌دهد و در تقابل با فطرت و عقل است، مخالفت با خواسته‌های نفسانی دل، جهاد به شمار می‌‌رود و انسان را به کمال می‌‌رساند. کسی که هوای نفس خود را مهار کند، به گناه نمی‌افتد.
• "نه" گفتن به هوای نفس، "جهاد اکبر" است و به تعبیر قرآن هر کس با خواسته‌های دل خود مقابله کند و از خدا پروا داشته باشد، به بهشت می‌‌رود﴿وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى * فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَى﴾. در روایات، بسیار از این سخن گفته شده که انسان بر مرکب هوای نفس سوار نشود، هوای نفس، چشم دل و عقل را از کار می‌‌اندازد، دشمن سعادت انسان است، آغاز بسیاری از فتنه‌هاست، انسان را اسیر می‌سازد و برترین نیرو و ارزشمندترین جهاد، جهاد با هواهای نفسانی است. گاهی از هوای نفس با تعبیر "شهوات" هم یاد می‌‌شود. برخی اسیر نفس‌اند و بعضی امیر نفس، و بدبخت کسی است که در دست هوای نفس خویش اسیر باشد.

منابع

• محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی

جستارهای وابسته

• مخالفت با هوای نفس