احمد بن سیار سیاری بصری در تراجم و رجال
آشنایی اجمالی
احمد بن سیار[۱] تنها در یک مورد از اسناد تفسیر کنز الدقائق، به نقل از کتاب تأویل الآیات الظاهرة وارد شده است:
«فی شرح الآیات الباهرة: مَا رَوَاهُ الشَّيْخُ أَبُو جَعْفَرٍ الطُّوسِيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ يُونُسَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ سَيَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِذَا لَاذَ النَّاسُ مِنَ الْعَطَشِ قِيلَ لَهُمْ ﴿انْطَلِقُوا إِلَى مَا كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ﴾[۲] يَعْنِي إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ فَإِذَا أَتَوْهُ قَالَ لَهُمْ ﴿انْطَلِقُوا إِلَى ظِلٍّ ذِي ثَلَاثِ شُعَبٍ * لَا ظَلِيلٍ وَلَا يُغْنِي مِنَ اللَّهَبِ﴾[۳]، يَعْنِي مِنْ لَهَبِ الْعَطَشِ»[۴].
مراد از راوی، «احمد بن محمد بن سیار» است[۵] که در کتب رجال عنوان شده و در اسناد بسیاری از روایات واقع گردیده است.[۶]
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۲۰۳، ش۹؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۳۲۷، ش۱۰۳۶.
- ↑ «(اکنون) به سوی چیزی که دروغ میشمردید، روانه گردید» سوره مرسلات، آیه ۲۹.
- ↑ «به سوی سایه سه شاخهای روانه گردید * که نه سایهگستر است و نه از زبانه آتش باز میدارد» سوره مرسلات، آیه ۳۰-۳۱.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۱۴، ص۸۸، به نقل از: تأویل الآیات الظاهرة، ج۱، ص۷۳۰.
- ↑ صاحب تأویل الآیات الظاهرة در تأیید مضمون این حدیث، حدیث دیگری با این سند «محمد بن العباس - رحمة الله علیه - عن محمد بن القاسم بن یسار (احمد بن القاسم، عن محمد بن سیار خ ل) عن بعض أصحابنا مرفوعاً إلی أبی عبدالله (ع)» نقل کرده است و مصحح آن را بر اساس نسخه اصلی به صورت ... عن أحمد بن محمد بن سیار... تصحیح کرده و نوشته است: و ما أثبتناه هو الصحیح بقرینة بقیة الموارد من التأویل علی أن الروایة موجودة فی قرءآت السیاری و إسمه أحمد بن محمد بن سیار السیاری؛ تأویل الآیات الظاهرة (تحقیق: مدرسة الامام المهدی (ع))، پانوشت ص۷۵۵. علاوه بر آنکه «محمد بن العباس» روایات فراوانی توسط احمد بن القاسم از احمد بن محمد السیاری نقل کرده است؛ ر. ک: تفسیر کنزالدقائق، ج۷، ص۴۶۸؛ ج۸، ص۲۳۱؛ ج۹، ص۱۳۸۷ و.... و در هیچ موردی یافت نشده است که احمد بن القاسم از محمد بن سیار روایت کرده باشد. بر این اساس، استظهار میشود که مراد از «احمد بن سیار»، احمد بن محمد بن سیار است. و محتمل است که سند مقلوب باشد و صحیح آن «احمد بن سیار عن أحمد بن یونس» باشد و مراد از احمد بن سیار، «احمد بن منصور بن سیار البغدادی الرمادی الثقة الحافظ (م. ۲۶۵ق)» باشد؛ ر. ک: تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۵۶۴، ش۵۸۹؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۴۷، ش۱۱۳، که از احمد بن یونس در کتاب الخصال روایت کرده است؛ ر. ک: الخصال، ص۸۴، ح۱۱.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۲ ص ۲۹۶-۲۹۷.