احمد بن محمد قلانسی در تراجم و رجال

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۱۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

آشنایی اجمالی

احمد بن محمد القلانسی[۱]، تنها یک بار در سند روایت تفسیر کنز الدقائق و به نقل از الکافی ذکر شده است:

«عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَلَانِسِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَمِّهِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: إنّ اللّه لمّا أصاب آدم وزوجته الخطيئة، أخرجهما من الجنّة و أهبطهما إلى الأرض. فأهبط آدم على الصّفا. وأهبطت حوّاء على المروة. فقال آدم: ما فرّق بيني وبينها، إلّا أنّها لا تحلّ لي. ولو كانت تحلّ لي هبطت معي على الصّفا. ولكنّها حرّمت عليّ من أجل ذلك وفرّق بيني و بينها.

فمكث آدم معتزلا حوّاء. فكان يأتيها نهاراً. فيحدّث عندها على المروة. فإذا كان اللّيل و خاف أن تغلبه نفسه، يرجع إلى الصّفا. فيبيت عليه. ولم يكن لآدم أنس غيرها و لذلك سمّين النّساء من أجل أنّ حوّاء كانت أنسا لآدم. لا يكلّمه اللّه. ولا يرسل إليه رسولا»[۲].[۳]

شرح حال راوی

عنوان أحمد بن محمد القلانسی تنها در سند روایت مذکور قرار گرفته و در جای دیگر؛ نه در کتب رجالی؛ نه در اسناد روایات دیده نشده است، از این رو از راویان مجهول یا مهمل شمرده می‌گردد.

یادآوری: عنوان محمد بن احمد القلانسی (أبو جعفر محمد بن احمد بن خاقان النهدی القلانسی الکوفی = حمدان بن احمد القلانسی) در کتب رجالی مذکور و در اسناد روایات نیز واقع گردیده[۴]، پس احتمال تصحیف در نام راوی داده می‌شود، گرچه شاهدی بر این ادعا یافت نشد.[۵]

منابع

پانویس

  1. سمعانی در الأنساب می‌نویسد: القلانسي، بفتح القاف و اللام ألف بعدها النون المكسورة و في آخرها السين المهملة. هذه النسبة إلى القلانس، جمع قلنسوة، و عملها، و لعل بعض أجداد المنتسب إليه كانت صنعته القلانس، منهم، أبو أحمد مصعب بن أحمد بن مصعب القلانسي الصوفي، و أصله من مرو، و مولده و منشأه بغداد، كان أحد الزهاد و النساك...؛ (الأنساب (سمعانی)، ج۴، ص۵۷۱).
  2. تفسیر کنز الدقائق، ج۲، ص۳۳۰ به نقل از الکافی، ج۴، ص۱۹۰، ح۱.
  3. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۱۳۴-۱۳۵.
  4. ر.ک: الکافی، ج۱، ص۳۲۶، ش۶، ج۵، ص۵۱، ش۱، ج۷، ص۲۹۷، ش۵؛ رجال النجاشی، ص۱۴، ش۱۱ و ص۴۱۹، ش۱۱۲۲.
  5. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۱۳۵.