استلزامات نصب الهی حاکم در فقه سیاسی شیعه (مقاله)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

استلزامات نصب الهی حاکم در فقه سیاسی شیعه
رتبه علمی	علمی پژوهشی
زبان	فارسی
نویسندگان	حسین رجبی و مجید رجبی
مذهب	شیعه
منتشر شده در	فصلنامه حکومت اسلامی
وابسته به	دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
محل نشر	قم، ایران
تاریخ نشر	زمستان ۱۳۹۵
شماره	۸۱
ناشر الکترونیک	بانک اطلاعات نشریات کشور

استلزامات نصب الهی حاکم در فقه سیاسی شیعه عنوان مقاله‌ای است که به بررسی دیدگاه‌های متفاوت تبیین و آثار آن در فقه سیاسی می‌پردازد.این مقاله توسط حسین رجبی و مجید رجبی به زبان فارسی نوشته شده و در فصلنامه حکومت اسلامی به چاپ رسیده است.

چکیده مقاله

نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسند: «یکی از اصلی‌ترین تقابل‌ها میان اندیشه سیاسی شیعه و اندیشه‌های غربی در حوزه سیاست، مساله مشروعیت و تعیین حاکم است. اعتقاد به نصب الهی حاکم می‌تواند بسیاری از گزاره‏‌های فقهی را خصوصاً در عرصه سیاست دست خوش دگرگونی‌های عمیقی نماید. در این نوشتار سعی شده است تا با بهره‌گیری از روش تطبیق، دیدگاه‌های متفاوت تبیین و مهم‌ترین آثار آن در فقه سیاسی بررسی شود. وجوب انقلاب سیاسی و تشکیل حکومت، وجوب انتخاب شخص منصوب به عنوان حاکم و اطاعت از او و یاری او، حرمت مخالفت با حاکم منصوب و پذیرش ولایت کفار، واگذاری همه تصدی‌ها به حاکم و حرمت تصرف بدون اذن او در مسائل اجتماعی، ضرورت تطبیق همه رفتارهای حکومتی بر اساس قوانین اسلام، تکلیف دولت اسلامی در برنامه‌ریزی و قانون‌گذاری جهت هدایت معنوی جامعه و تعیین جایگاه بیعت و آرای عمومی از جمله تبعات این دیدگاه در فقه سیاسی می‏‌باشد. چگونگی ارتباط این گزاره‏‌ها با دیدگاه نصب در متن مقاله تبیین شده است».

فهرست مقاله

• مقدمه؛
• مفاهیم؛
• دیدگاه‌های درباره نصب حاکم؛
• استلزامات فقهی نصب حاکم از طرف خدا؛
• تعیین جایگاه بیعت و آرای عمومی در سیاست؛
• نقش مضاعف شرایط حاکم در مسأله مشروعیت؛
• زمان‌بندی نبودن حاکمیت؛
• استلزمات دیدگاه اول و دوم؛
• نتیجه‌گیری؛
• منابع و مآخذ.

درباره پدیدآورندگان

• 

  مجید رجبی (پدیدآورنده)

• 

  حسین رجبی (پدیدآورنده)

• حجت‌ الاسلام‌ والمسلمین دکتر حسین رجبی (متولد ۱۳۳۷ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: میرزا جواد تبریزی، محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی و حسن حسن‌زاده آملی سپری نمود. معاومت پژوهشی مؤسسه مذاهب اسلامی، مدیر گروه مذاهب فقهی، مدیر مؤسسه فرهنگی نجم الهدی، عضویت در هیئت تحریریه سراج منیر از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «راز دلبران و نقد دل بر آن»، «آموزه‌های شیعه »، «معیار تکفیر از نگاه مذاهب اسلامی»، «غدیر در بستر تاریخ»، «چگونگی شگل‌گیری مذاهب اسلامی»، «بررسی فتوای تکفیر» و «پیامدهای نظریه عدالت صحابه» برخی از این آثار است.

• حجت‌ الاسلام‌ والمسلمین مجید رجبی (متولد ۱۳۶۵ ش، قم)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمود هاشمی شاهرودی، محسن اراکی، مهدی شب‌زنده‌دار و علی رضا حایری پیگیری کرد. او علاوه بر دروس حوزوی تحصیلات آکادمیک خود را در رشته فقه سیاسی مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر تحت اشراف محسن اراکی به اتمام رساند. دبیر گروه فقه نظام سیاسی پژوهشگاه فقه نظام و پژوهشگر در حوزه فقه حکومتی و سیاسی و تاریخ سیاسی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تا کنون چندین مقاله به رشته تحریر درآورده است. مقاله معرفی شده یکی از این آثار است..

دریافت متن

• دریافت متن دیجیتال مقاله از وبگاه مرکز تحقیقات علمی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری