سرشت معنایی و زبانی وحی از دیدگاه صدرالمتألهین (مقاله)
سرشت معنایی و زبانی وحی از دیدگاه صدرالمتألهین عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی ماهیت معنایی و زبانی وحی از منظر ملاصدرا می‌پردازد. این مقالهٔ ۱۷ صفحه‌ای به قلم مرضیه اخلاقی نگاشته شده و در فصلنامه خردنامه صدرا (شماره ۵۲، زمستان ۱۳۸۷) منتشر گشته است.[۱]
| سرشت معنایی و زبانی وحی از دیدگاه صدرالمتألهین | |
|---|---|
 | |
| رتبه علمی | علمی پژوهشی |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | مرضیه اخلاقی |
| موضوع | وحی، الهام، وحی در حکمت اسلامی |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه خردنامه صدرا |
| وابسته به | بنیاد حکمت اسلامی صدرا |
| محل نشر | تهران، ایران |
| تاریخ نشر | زمستان ۱۳۸۷ |
| شماره | ۵۲ |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «کلمه وحی و مشتقات آن دارای معانی مختلف و کاربردهای متنوعی است که جامع تمامی معانی و کاربردهای آن، همان «تفهیم سریع و پنهانی» است. در تحلیل وحی، معرفی وحیانی و منشا آن، ویژگی‌های شخص نبی به عنوان گیرنده وحی و نیز نحوه دریافت آن و بالاخره سرشت زبانی و معنایی وحی، نظریه‌های گوناگون و متفاوتی از گذشته تا به امروز ارائه گردیده، مانند: نظریه سنتی و جدید منکران، نظریه عقلانی یا فلسفی، عرفانی، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و تجربه دینی. محققان امروزی نیز به تجزیه و تحلیل این موضوع پرداخته‌اند».
- نویسنده در ادامه چکیده مقاله خود می‌نویسد: «در مطالعه این نظریه‌ها بدین نکته رسیدم که یا به مکتب حکمی ملاصدرا توجه نشده یا جزو نظریه عقلانی یا فلسفی قرار گرفته است، اگر چه عموما مؤلفان محترم بیان کرده‌اند که مبنای نظریه عقلانی وحی، فلسفه مشا (یعنی فارابی و ابن‌سینا) است. لذا با انتخاب این نظریه‌ها به عنوان پیش‌فرض که جزو مبادی این مقاله خواهد بود، در صدد برآمدم تا به بررسی «سرشت معنایی و زبانی وحی از دیدگاه ملاصدرا» بپردازم. در این بررسی عبارات صریح به دست آمده از آثار ملاصدرا کاملا نشان از این دارد که وی در این مسئله نیز در جهت هماهنگی میان برهان، عرفان و قرآن گام‌های مؤثری برداشته و ادعای خود را که فلسفه، عرفان و قرآن عناصر هماهنگ یک مجموعه‌اند به اثبات رسانده است. در نتیجه، به دلیل جامعه‌نگری و تعمق عمیق و روی آورد ژرف این حکیم متاله به همه روی آوردهای کلامی، فلسفی، عرفانی و دینی، تفاوت‌ها و تعارض‌های حاصل از نگرش یک جانبه و تک‌بعدی هر کدام از روی آوردها، مشاهده نمی‌شود».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- طرح مسئله؛
- وحی و اقسام آن؛
- نظریه‌های تبیینی وحی:
- نظریه عقلانی یا فلسفی وحی؛
- نظریه عرفانی وحی؛
- نظریه قرآنی وحی؛
- نظریه صدرالمتألهین؛
- درجات اقسام وحی تشریعی؛
- بررسی نظر ملاصدرا؛
- نتیجه.
دربارهٔ پدیدآورنده
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.