معنا و جایگاه اجماع اهل حل و عقد (مقاله)
معنا و جایگاه اجماع اهل حل و عقد عنوان مقاله‌ای است که به بررسی مسائل مربوط به اجماع اهل حل و عقد با استناد به متون معتبر اهل سنت می‌پردازد. این مقالهٔ ۵۲ صفحه‌ای به قلم سید حسن سبزواری نگاشته شده و در فصلنامه امامت‌پژوهی (شماره ۱۰، تابستان ۱۳۹۲) منتشر گشته است.[۱]
| معنا و جایگاه اجماع اهل حل و عقد | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | سید حسن سبزواری |
| موضوع | اجماع بر امامت |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه امامت‌پژوهی |
| وابسته به | بنیاد فرهنگی اهل‌بیت |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | تابستان ۱۳۹۲ |
| شماره | ۱۰ |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
چکیده مقاله
- نویسنده در چکیده مقاله می‌نویسد: «مسأله انتخاب و گزینش و یا انتصاب امام، یکی از مهم‌ترین مسأله‌ها در حوزه خلافت و امامت است. امامیه معتقد به انتصاب امام از جانب پروردگار متعال از طریق نص می‌باشد، و سایر فرق از قبیل معتزله و اشاعره و اهل حدیث، وجود نص را در باب خلافت انکار نموده و این فرآیند را بر عهده اهل حل و عقد و خبرگان امت گزارده‌اند. نوشتار حاضر به تشریح مسائل مربوط به اجماع اهل حل و عقد با استناد به متون معتبر اهل سنت پرداخته و از پیشینه تاریخی، تعریف، شرایط، وظایف و مبانی حجیت اهل حل و عقد سخن می‌گوید. در این میان برخی از آراء مورد نقد قرار گرفته و به مناسبت، دیدگاه‌های دانشمندان اهل سنت نیز طرح و ارزیابی شده است. در نهایت، این مقاله می‌کوشد تا تصویری گویا و مستند از مباحث پیرامون اجماع اهل حل و عقد ارائه دهد».[۱].
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- پیشینۀ تاریخی استدلال به اجماع اهل حل و عقد؛
- مفهوم‌شناسی اجماع اهل حل و عقد؛
- جایگاه اجماع اهل حل و عقد در تعیین امام؛
- شرایط أهل حل و عقد:
- شرایط عام:
- اسلام؛
- عقل و فهم؛
- ذكوریت؛
- حرّيِّت؛
- شرایط خاص:
- عدالت؛
- علم؛
- رأی و حکمت؛
- محدودۀ جغرافیایی اهل حل و عقد؛
- تعداد أهل حل و عقد؛
- وظایف أهل حل و عقد:
- اختيار خليفه و عقد بيعت؛
- تمييز و شناخت برگزیدگان؛
- بیعت با فرد اصلح؛
- عزل خليفه؛
- نقد و بررسی مستندات اجماع اهل حل و عقد؛
- بررسی و نقد نقش اجماع در تعیین امام:
- پیشینۀ اجماع و بی‌اساس بودن آن؛
- عدم قانون مدون در حکومت انتخابی؛
- پسینی بودن رویکرد اهل حل و عقد؛
- عدم تولیت اهل حل و عقد؛
- عدم مستند بر اجماع اهل حل و عقد و انتخاب آنان؛
- عدم حضور بزرگان از صحابه و مخالفت آنان؛
- اکراه و اجبار و تطمیع در بیعت گرفتن اهل حل و عقد بر امام منتخب؛
- نتیجه‌گیری؛
- منابع.
درباره پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین سید حسن سبزواری (متولد ۱۳۵۶ ش، مشهد مقدس)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: مصطفی اعتمادی تبریزی، حسین وحید خراسانی، مهدی گنجی و سید محمد حسینی قزوینی پیگیری کرد. کارشناس مذهبی برنامه‌های صدا و سیما از جمله فعالیت‌های وی است.
او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «گونه‌شناسی رفتار و گفتار نبوی در تبیین امامت امیر مؤمنان(ع)»، «جایگاه و فلسفه امامت»، «درس‌نامه ولایت فقیه»، «آیات امامت» برخی از این آثار است.[۲]
آثار وابسته
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ پایگاه مجلات تخصصی نور
- ↑ مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت با پدیدآورنده