رسالة فی علم النبی و الأئمة الأطهار (مقاله)
رسالة فی علم النبی(ص) و الأئمة الأطهار(ع) عنوان مقاله‌ای است که به بررسی کیفیت علم امام به ویژه علم پیامبر خاتم(ص) و اهل بیت(ع) می‌پردازد. این مقاله توسط محمد علی بهبهانی (معروف به کرمانشاهی) به زبان فارسی نوشته شده و در کتاب علم امام (مجموعه مقالات) با گردآورى محمد حسن نادم به چاپ رسیده است.[۱]
| رسالة فی علم النبی(ص) و الأئمة الأطهار(ع) | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد علی بهبهانی (معروف به کرمانشاهی) |
| موضوع | علم، علم امام |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | علم امام |
| وابسته به | دانشگاه ادیان و مذاهب |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۸ |
چکیده مقاله
نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «مؤلف این رساله که بنابر شواهدی از علمای شیخیه است در پاسخ به سؤالی که درباره علم پیامبر و امام از او شده که آیا علم پیامبر و امام توسط جبرئیل است یا بدون واسطه؟ می‌گوید: با توجه به اینکه این مسأله از مشکل‌ترین مسائل است، احادیث درباره آن فراوان با مضامین مختلف آمده؛ عده‌ای با اتخاذ بعضی از آنها راه افراط، و عده‌ای دیگر راه تفریط پیموده‌اند. در ادامه می‌نویسد: مقامات اهل البیت عبارتند از: مقام اعلی "علیت"؛ مقام وسطی "قطبیت"؛ و مقام ادنی "بشریتگ. سپس به طور مبسوط به تبیین جایگاه امام در هر یک از این مقامات سه‌گانه پرداخته و کوشیده است در هر مورد برخورد افراطی و تفریطی یا غلوّ و قَلّو را با استناد به آیات و روایات نشان دهد. مؤلف با استناد به احادیث خلقت انوار معصومین می‌گوید که انوار و حقایق آن بزرگواران در عالم اول أعلی خداوند را تسبیح و تقدیس می‌کردند، در حالی که هیچ موجودی خلق نشده بود. مؤلف مرتبه قطبیت را به معنای قلب بودن اهل بیت نسبت به عالم می‌داند. مؤلف مرتبه بشریت را ظهور مرتبه جسمیت در حدود خاصه بشری عنوان می‌کند»[۲].
فهرست مقاله
- مقامات اهل بیت(ع)؛
- مقام اول: مقام علیت؛
- مراتب غلو در مقام علیت؛
- مراتب قلو در مقام علیت؛
- مقام دوم: مقام قطبیت؛
- مقام سوم: مقام بشریت؛
- سخنی از شیخ احمد احسائی.
درباره پدیدآورنده
آیت‌الله محمد علی بهبهانی (معروف به کرمانشاهی)؛ (متولد ۱۱۴۴ ق کربلا؛ متوفای ۱۲۱۶ ق)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: وحید بهبهانی، سید حسین موسوی خوانساری، یوسف بحرانی و حسین خوانساری به اتمام رساند.
او علاوه بر تدریس، چندین جلد کتاب و مقاله را به رشته تحریر درآورده است. «مقامع الفضل»، «سنة الهدایة لهدایة السنة»، «قطع المقال فی ردّ اهل الضّلال»، «مقامع الفضل»، «سنّة الهدایة» و «مُعترک المقال فی احوال الرّجال»برخی از این آثار است[۳].