تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب (کتاب)
تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب کتابی است به زبان عربی که به تأملی بر دلایل امامت امامان معصوم(ع) می‌پردازد. این کتاب که به قلم محمد بن محمد رضا قمی مشهدی نوشته شده و انتشارات دار ال‍غ‍دی‍ر نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
| تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب | |
|---|---|
 | |
| زبان | عربی |
| نویسنده | محمد بن محمد رضا قمی مشهدی |
| موضوع | امامت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات دار ال‍غ‍دی‍ر|انتشارات انتشارات دار ال‍غ‍دی‍ر]][[رده:انتشارات انتشارات دار ال‍غ‍دی‍ر]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۴۲۳ ق، ۱۳۸۱ ش |
| شابک | ۹۶۴-۷۱۶۵-۲۵-۰ |
| شماره ملی | م۸۱-۴۴۷ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «این تفسیر محصول سال‌ها تلاش و مطالعه مرحوم میرزا محمد قمی در آثار قرآنی به جای مانده از گذشتگان و مجموعه‌ای از بهترین نظریات برگزیده و زیباترین آثار دانشمندان و مفسران قبل از وی است. نویسنده در تفسیر خویش، احادیث قرآنی را از تفسیر فرات بن ابراهیم، تفسیر قمی، عیاشی و تبیان شیخ طوسی نقل می‌‌کند. در مباحث تفسیری از مجمع البیان، تفسیر امام حسن عسکری(ع)، تفسیر ابن مسعود و ابن عباس، کشاف، برهان، بیضاوی، الدرالمنثور، علی بن ابراهیم و دیگران بهره می‌‌گیرد. نگارنده، هدف از تألیف این اثر را چنین بیان می‌‌کند: «من در گذشته، تعلیقاتی بر تفسیر مشهور علامه زمخشری نگاشته بودم و آن را با دقت و حوصله مطالعه و بررسی نمودم. سپس حواشی علامه زبردست، شیخ بهاءالدین عاملی را مطالعه نموده و در مورد مطالب آن اندیشیدم. آن گاه به نظرم آمد که تفسیری را که حاوی اسرار ناشناخته قرآن و در بردارنده نکات جدید و بکر در مورد تاویل آیات آن باشد، در پرتو احادیث و روایات و گفتارهای قرآنیِ ائمه اطهار(ع) تالیف نمایم». این تفسیر چکیده مهمترین تفاسیر امامیه و عصاره اندیشه‌های قرآنی تا عصر مفسّر (قمی) است. کنزالدقائق سرشار از عبارت‌های زیبای انوارالتنزیل بیضاوی، جمع‌بندی و نظم و ترتیب مجمع البیان طبرسی، نکات جذاب و دلنشین کشاف زمخشری و حاشیه‌های شیخ بهایی و سایرین است که مؤلف، با تجزیه و تحلیل آنها، بهترین نظرات را برگزیده و سپس اندیشه‌های بدیع خویش را بر آنها افزوده، در نتیجه تفسیری نفیس، جامع و جالب توجه پدید آورده است»[۲]
فهرست کتاب
دربارهٔ پدیدآورنده
شیخ محمد بن محمد رضا قمی مشهدی فقیه، مفسر، محدث، ادیب، عالم و مفسر بزرگ قرآن، از علمای دوره صفویه (متولد حدود ۱۰۵۰ ق، مشهد / متوفی ۱۱۲۵ ق)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: فیض کاشانی، علامه محمد باقر مجلسی به اتمام رساند. او علاوه بر تدریس، تاکنون چندین جلد کتاب به رشتهٔ تحریر درآورده است. «تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب»، «تبیان سلیمانى»، «تفسیر روایى قرآن»، «الفوائد الشارحه»، «شرح زیارت رجبیه» و «التحفة الحسینیّه» برخی از این آثار است[۳].