احمد بن محمد بن زیاد

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

احمد بن محمد بن زیاد[۱]، تنها در یک سند از اسناد روایات تفسیر کنز الدقائق و به نقل از کتاب تأویل الآیات الظاهرة وارد شده است:

«مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ عَنْ حُمَيْدِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَةَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِS قَالَ: إِنَّ الْقَائِمَS إِذَا خَرَجَ دَخَلَ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ فَيَسْتَقْبِلُ الْكَعْبَةَ وَ يَجْعَلُ ظَهْرَهُ إِلَى الْمَقَامِ ثُمَّ يُصَلِّي رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ يَقُومُ فَيَقُولُ يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِآدَمَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ[۲] يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِإِسْمَاعِيلَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِمُحَمَّدٍa ثُمَّ يَرْفَعُ يَدَيْهِ إِلَى السَّمَاءِ فَيَدْعُو وَ يَتَضَرَّعُ حَتَّى يَقَعَ عَلَى وَجْهِهِ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ[۳]»[۴].[۵]

شرح حال راوی

نام راوی در منبع اصلی (تأویل الآیات الظاهرة)[۶] "حمید بن زیاد عن الحسن بن محمد بن سماعة" و در بحار الأنوار[۷] "أحمد بن زیاد عن الحسن بن محمد عن سماعة" و در تفسیر البرهان[۸] "حمید بن زیاد عن الحسن بن محمد بن سماعة" ثبت شده است؛ ولی عنوان "حمید بن زیاد عن الحسن بن محمد بن سماعة" صحیح است؛ زیرا «حمید بن زیاد»[۹] از حسن بن محمد بن سماعة فراوان روایت می‌کند و راوی تمام کتب اوست[۱۰].[۱۱]

منابع

پانویس

  1. مصحّف «حمید بن زیاد» است.
  2. «بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.
  3. «یا آن کسی که به درمانده، چون وی را بخواند، پاسخ می‌دهد و بلا را (از او) می‌گرداند؟ و شما را جانشینان زمین می‌گرداند؛ آیا با خداوند، خدایی (دیگر) هست؟ اندک پند می‌پذیرید» سوره نمل، آیه ۶۲.
  4. تفسیر کنز الدقائق، ج۹، ص۵۸۲ به نقل از تأویل الآیات الظاهره، ص۳۹۹.
  5. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳ ص ۳۹.
  6. تأویل الآیات الظاهره، ص۳۹۹.
  7. بحار الأنوار، ج۵۱، ص۵۹.
  8. البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۲۲۴ - ۲۲۵، ش۸۰۳۵.
  9. رجال النجاشی، ص۱۳۲.
  10. رجال النجاشی، ص۴۲، ش۸۴.
  11. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳ ص ۴۰.