امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام (کتاب)
| امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام ترجمه المقنع فی الغیبة | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| زبان اصلی | عربی |
| نویسنده | سید مرتضی |
| مترجم | واحد تحقیقات مسجد مقدس جمکران |
| موضوع | امامت و ولایت |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مسجد جمکران |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | * چاپ دوم: ۱۳۷۸ * چاپ سوم: ۱۳۸۳ ش |
| تعداد صفحه | ۱۲۸ |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۶۷۰۵۳۳۳ |
| شماره ملی | م۷۶-۱۰۲۱۰ |
امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام ترجمه فارسی کتاب المقنع فی الغیبة که به زبان عربی توسط سید مرتضی نوشته شده است و به اثبات امامت و مسأله غیبت امام مهدی (ع) از راه براهین کلامی شیعه می‌پردازد. این کتاب به کوشش واحد تحقیقات مسجد مقدس جمکران به فارسی ترجمه شده و انتشارات مسجد مقدس جمکران نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی کتاب آمده است: «اثر حاضر ترجمه كتاب "المقنع فی الغیبة" است كه در اثبات امامت و مسئله غیبت امام مهدی (ع) از راه براهین كلامی شیعه نوشته شده است. كتاب به درخواست یكی از وزیران زمان سید مرتضی مبنی بر تبیین مفهوم غیبت تدوین شده است و یكی از منابع كلامی معتبر نزد علمای شیعه به شمار میرود. مترجم در مقدمه به صورت گزارشی، زندگینامه و نسب سید مرتضی و كتاب شریف المقنع را مورد بررسی قرار داده و برخی از نكات لازم را در پاورقی ذكر كرده است. كتاب، نخست درباره امامت و عصمت بحث میكند، سپس دیدگاه فرقههایی از قبیل كیسانیه، ناووسیه و واقفیه درباره مهدی منتظر (ع) را بیان میكند و در ادامه، عناوینی چون علت غیبت امام مهدی (ع)، اقامه حدود الهی در زمان غیبت، چگونگی آگاهی امام غایب (ع) بر امور، چگونگی آگاهی امام (ع) به زمان ظهور و عدم امكان جایگزینی برای امام (ع) را شرح میدهد.»[۲]
فهرست کتاب
- پیشگفتار؛
- تبارنامه با شرافت:
- اشاره؛
- اساتید سید مرتضی؛
- مختصری درباره روش زندگی و سیره سید مرتضی؛
- تألیفات و خدمات سید مرتضی؛
- مختصری درباره کتاب المقنع فی الغیبة؛
- اهمیت کتاب؛
- زمان و سبب تألیف کتاب؛
- امامت و غیبت (۱):
- اشاره؛
- مقدمه؛
- امامت و عصمت دو اصل مبنایی برای غیبت؛
- اصل لزوم امامت؛
- اصل لزوم عصمت:
- اشاره؛
- دیدگاه سایر فرقه ها؛
- انحصار امام در امام غائب؛
- علت غیبت و جهل به آن؛
- حکمت غیبت و جهل به آن:
- اشاره؛
- لزوم حفظ کردن اصول بحث؛
- تقدم اصول بر فروع؛
- فرع قبل از اصل هرگز؛
- اعتماد بزرگان بر این روش؛
- فرق بین دو روش؛
- غیبت فرع امامت:
- اشاره؛
- برتری این روش در بحث غیبت؛
- تأکید بر حفظ سیر موضوعی بحث؛
- بررسی حکمت غیبت؛
- پنهان شدن از دید ستمگران؛
- فرق بین اختفاء پیامبر و غیبت امام؛
- طولانی و کوتاه بودن غیبت؛
- عدم غیبت امامان پیشین؛
- فرق بین غیبت و عدم وجود؛
- مخفی بودن پیامبر و عدم وجود او؛
- ظهور در جان پناه؛
- اقامه حدود الهی در زمان غیبت؛
- غیبت امام و هدایت به حق؛
- امام غایب و بیان احکام؛
- علت عدم ظهور امام برای دوستان خود؛
- جهت ترس از اولیاء در هنگام ظهور:
- اشاره؛
- تکلیف غیر مقدور؛
- فرق بین دوست و دشمن در علت غیبت؛
- امامت و غیبت (۲):
- اشاره؛
- مقدمه مبحث؛
- الهام گیری اولیاء از امام غایب:
- اشاره؛
- حد تأثیر غیبت بر نقش امام؛
- عدم فرق بین غیبت و ظهور در الهام گیری اولیاء؛
- عدم ضرورت ظهور برای اولیاء؛
- چگونگی آگاهی امام غائب بر امور:
- اشاره
- دیدن کارها توسط خود ایشان؛
- شهادت دادن شاهدان نزد حضرت؛
- اقرار در نزد امام؛
- احتمال دوری و نزدیکی امام؛
- امکان تعیین جانشین؛
- بهره وری از وجود امام؛
- عدم امکان جایگزین برای امام؛
- کیفیت آگاهی امام به زمان ظهور؛
- عدم اعتماد امام بر ظن و گمان:
- اشاره؛
- جواب بر طبق روش مخالفین؛
- مورد خاص یکسانی حکم ظهور و غیبت؛
- پاورقی.[۳]
دربارهٔ پدیدآورنده
دانشمند و فقیه شیعه، علی بن حسین بن موسی معروف به سید مرتضی (۳۵۵-۴۳۶ق)، تحصیلات خود را نزد اساتید بزرگی همچون: شیخ مفید، شیخ محمد صدوق، حسین بن علی بابویه، ابوعبدالله محمد بن عمران مرزبانی بغدادی و احمد بن علی بن سعید کوفی به اتمام رساند.
وی در بسیاری از علوم عصر خویش چون کلام، فقه، اصول، تفسیر، فلسفه، فلک و انواع علوم ادبی به نگارش اثاری دست زد. «الانتصار»، «الذریعه فی اصول الشریعه(در اصول فقه)»، «ما تفردت به الامامیة من المسائل الفقهیه»، «الشافی فی الامامة»، «تنزیه الانبیاء»، «المخلص فی اصول الدین»، «الذخیره فی علم الکلام»، «المختصر» و «المحکم و المتشابه» برخی از این آثار است.[۴]