بهره‌گیری از شئون معصوم در استنباط مسائل فقه سیاسی (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بهره‌گیری از شئون معصوم در استنباط مسائل فقه سیاسی
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهسعید ضیائی‌فر
موضوعشأن معصوم
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه علوم سیاسی
وابسته بهدانشگاه باقر العلوم
تاریخ نشرتابستان ۱۳۹۳
شماره۶۶
تعداد صفحات۱۴
شماره صفحاتاز صفحه ۱۱۳ تا ۱۲۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

بهره‌گیری از شئون معصوم در استنباط مسائل فقه سیاسی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی و تببین شئون مختلف معصوم و بهره‌گیری از برخی از این شئون در تبیین فقه سیاسی اسلام می‌پردازد. این مقالهٔ ۱۴ صفحه‌ای به قلم سعید ضیائی‌فر نگاشته شده و در فصلنامه علوم سیاسی (شماره ۶۶، تابستان ۱۳۹۳) انتشار یافته است.[۱]

چکیده مقاله

نویسنده در چکیده مقاله می‌نویسند: «ابلاغ پیام الهی یکی از مهم‌ترین شئون پیامبر‌ و امام است . ولی این شأن تنها شأن آنان نیست بلکه معصومان شئون دیگری‌ نظیر شأن تفریع، ولایت‌ و ارشاد‌ داشته اند. در این مقاله تلاش شده است تا در حد ظرفیت یک مقاله به برخی از دیگر شئون معصومان بپردازد و با تتبع در روایات فقه سیاسی برخی از روایاتی که‌ احتمال دارد از سایر شئون معصوم صادر شده باشد، بیان شود. با این بیان اگر روایتی از شأن عادی معصوم صادر شده باشد از قلمرو فقه خارج خواهد بود و این یکی‌ از‌ پیامدهای استفاده از این شئون خواهد بود. پیامد دیگر این توجه این است که ممکن است برخی از احکامی که در روایات آمده تطبیقات و مصادیق حکم فقهی باشد نه خود‌ حکم‌ فقهی که جاودانه و جهان‌شمول است. پیامد دیگر این توجه حل تعارض میان روایات در عرصه فقه سیاسی است. در این مقاله هفت شأن معصوم ذکر شده است روایاتی‌ که‌ از شأن تبلیغ، تفسیر و تشریع صادر شده است قابل استناد در فقه سیاسی است، ولی روایاتی که از شئون دیگر صادر شده است، علی‌القاعده قابل استناد در فقه سیاسی‌ نخواهد‌ بود‌»[۱].

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
الف) تعریف فقه سیاسی؛
ب) تفاوت حکم فقهی و حکم حکومتی؛
  • شئون معصوم؛
۱. شأن ابلاغ؛
۲. شأن تفسیر و تبیین؛
۳. شأن تشریع؛
۴. شأن ولایت؛
۵. شأن تفریع؛
۶. شأن عرفی-عادی؛
۷. شأن ارشادی؛
  • نتیجه؛
  • کتاب‌نامه.

دربارهٔ پدیدآورنده

حجت الاسلام و المسلمین سعید ضیائی‌فر (متولد ۱۳۴۲ش، کاشان)، در کنار دروس متداول حوزوی تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع کارشناسی ارشد فلسفه و کلام پیگیری کرد. مدیر پروژه تحقیقاتی و مدیر گروه فلسفه فقه پژوهشکده فقه و حقوق، مسئول آموزش مؤسسه نشر آثار امام خمینی دفتر قم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی و حوزوی به راهنمایی، مشاوره و داوری پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «مبانی کلامی فقه سیاسی»، «رویکرد حکومتی در فقه»، «اخلاق سیاسی و قواعد فقه سیاسی»، «کاربست شئون معصوم در علم اصول»، «شئون معصوم و تأثیر آن بر شناخت تعالیم دین»و «اندیشه‌های فقهی سیاسی امام خمینى» برخی از این آثار است.[۲]

پانویس

دریافت متن مقاله