تأملی بر صراط مستقیم (مقاله)
تأملی بر صراط مستقیم | |
---|---|
از منظر ابن عربی و برخی شارحان نظریههای عرفانی او | |
رتبه علمی | علمی پژوهشی |
زبان | فارسی |
نویسندگان | محمد ابراهیم مالمیر و مریم ترکاشوند |
موضوع | صراط مستقیم |
مذهب | شیعه |
منتشر شده در | فصلنامه ادیان و عرفان |
وابسته به | دانشگاه تهران |
محل نشر | تهران، ایران |
تاریخ نشر | بهار و تابستان ۱۳۹۳ |
شماره | ۱ |
تعداد صفحات | ۲۶ |
شماره صفحات | از صفحه ۱۲۱ تا ۱۴۶ مجله |
ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
تأملی بر صراط مستقیم عنوان مقالهای است که به زبان فارسی که به بررسی دیدگاه عرفانی ابنعربی و برخی از شارحان نظریههای عرفانی او درباره صراط مستقیم میپردازد. این مقاله ۲۶ صفحهای به قلم محمد ابراهیم مالمیر و مریم ترکاشوند نگاشته شده و در فصلنامه ادیان و عرفان (شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
نویسنده در چکیده مقاله مینویسند: «صراط مستقیم یکی از موضوعات چالش برانگیزی است که پیوسته در حوزههای مختلف، مورد توجه محققان، صاحبنظران و مفسران بوده است. در این میان، محییالدین عربی و عارفان پس از او عنایت ویژهای به این موضوع، نشان دادهاند. هدف این مقاله، تحلیل دیدگاه عرفانی ابنعربی و برخی از شارحان نظریههای عرفانی او درباره صراط مستقیم است که با توجه به رویکرد عرفانی به آیۀ ۵۶ سورۀ هود مطرح شده است. این تحقیق به صورت توصیفی، تحلیلی انجام گرفته است. محورهای مورد بحث در آن، انقطاع عذاب از جهنمیان بدون خروج از جهنم و نیز تقسیم صراط مستقیم به سلوکی و وجودی، و تفاوت قایل شدن میان "الصراط المستقیم" (صراط الله) و "صراط مستقیم" (صراطهای ربها) است. یافتههای این جستار، گویای این است که براساس نظر عارفان صراط مستقیم وجودی که در قوس نزولی خلقت قرار دارد، بدون هیچگونه تمایز و تفاوتی مربوط به همۀ موجودات است، در حالیکه "صراط مستقیم سلوکی" به قوس صعودی خلقت مربوط میشود و تنها به انسانها اختصاص دارد. درواقع، نهتنها وجه تمایز انسانها از سایر موجودات است، بلکه تعیین کنندۀ مقام و مرتبۀ هر انسانی در راه رسیدن به کمال انسانی است. همچنین، بهدلیل سابق بودن رحمت خدا بر غضب او سرانجام، عذاب از اهل نار برداشته خواهد شد، و با وجود بودن در جهنم، از آلام و عذاب آن، رهایی مییابند»[۱].
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- بحث و بررسی؛
- انواع صراط مستقیم:
- صراط مستقیم وجودی؛
- صراط مستقیم سلوکی؛
- چرا همه صراطهای ربانی مستقیم هستند؟
- نواصی بندگان در دست ربهاست؛
- همۀ راهها به خدا ختم میشوند؛
- خدا محرک موجودات است؛
- خدا منشأ وجودی موجودات است؛
- صراطهای ربانی مظهر اسم خدا هستند؛
- رابطۀ صراط مستقیم و غضب الهی؛
- نتیجهگیری.
دربارهٔ پدیدآورندگان
محمد ابراهیم مالمیر (نویسنده) |
---|
آقای دکتر محمد ابراهیم مالمیر، علاوه بر تحصیلات حوزوی، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری زبان و ادبیات فارسی به اتمام رساند. مدیر گروه معارف اسلامى دانشگاه تربیت معلم اراک، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسى دانشگاه رازى و عضو شوراى پژوهشى دانشکده ادبیات و علوم انسانى ازجمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی، به راهنمایی و مشاوره پایاننامهها دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «گل در آیینه تأویلات ادب عرفانی»، «تأویلات نیر تبریزی از ولایت تکوینی امام علی و امام حسین (ع)»، «تأملی بر تأویلات داستان یوسف در متون عرفانی بر پایه امهات متون نظم از قرن ششم تا نهم»، «آیه نفی سبیل و نقش آن در تحقق اتحاد ملی و انسجام اسلامی» و «تأملی بر صراط مستقیم» برخی از این آثار است.[۲] |
مریم ترکاشوند (نویسنده) |
---|
بخش آغازین خالی است |