تفاوت بنیادین وحی و شاعری (مقاله)
| تفاوت بنیادین وحی و شاعری | |
|---|---|
| (نقدی بر دیدگاه دکتر سروش در باب ماهیت وحی) | |
 | |
| رتبه علمی | علمی پژوهشی |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | حسین سوزنچی |
| موضوع | وحی، مجاری علم لدنی |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه قبسات |
| وابسته به | پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | تابستان ۱۳۸۷ |
| شماره | ۴۸ |
| تعداد صفحات | ۲۲ |
| شماره صفحات | از صفحه ۹۷ تا ۱۱۸ مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه تخصصی مجلات نور |
تفاوت بنیادین وحی و شاعری (نقدی بر دیدگاه دکتر سروش در باب ماهیت وحی) عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی وحی و تفاوت آن با شاعری و نقد منظر دکتر سروش در این مورد می‌پردازد. این مقاله ۲۲ صفحه‌ای به قلم حسین سوزنچی نگاشته شده و در فصلنامه قبسات (شماره ۴۸، تابستان ۱۳۸۷) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «بحث درباره ماهیت وحی از بحث‌های پیچیده‌ای است که همواره اندیشمندان دین‌پژوه را به خود مشغول ساخته است. این بحث به دلایل مختلف، در حد یک مسئله فکری و نظری باقی نمانده و به یک چالش سیاسی اجتماعی تبدیل شده است. نزدیک به یک دهه پیش، دکتر عبدالکریم سروش، تحت تأثیر برخی متکلمان متأخر مسیحی که وحی را به ویژه با توجه به نگرش مسیحیت کنونی در باب وحی نوعی تجربه دینی قلمداد می‌کردند، کوشید این نوع تبیین را در عرصه وحی اسلامی نیز ارائه دهد که همان زمان، بحث‌هایی را در محافل علمی برانگیخت. چندی پیش ایشان همان بحث‌ها را، این بار با ادبیاتی جسورانه‌تر و گزنده‌تر البته در سطحی عمومی‌تر مطرح کرد و تنها نکته جدیدی که بر آن بحث‌ها افزود تشبیه نبوت و سازوکار وحی به شاعری بود».
- نویسنده در ادامه چکیده می‌نویسد: «مباحث ایشان را در دو سطح می‌توان بررسی کرد: اول اینکه دیدگاه ایشان از جنبه نظری چه مقدار مستدل و قابل دفاع است؛ دوم اینکه از جنبه تحلیل سیاسی و اجتماعی چه پی‌آمدهایی دارد. در این مقاله، بیشتر به مطلب اول پرداخته‌ایم که آیا بیان ایشان از اتقان نظری لازم برخوردار است یا نه؟ در ادامه، نخست نظریه ایشان در قالب چهار مدعای اصلی تقریر می‌شود که عبارتند از:
- ۱. ممکن نبودن دریافت لفظ و اکتفا به درک مضمون توسط نبی؛
- ۲. تشبیه مکانیسم وحی به شاعری؛
- ۳. تأثیر فرهنگ زمانه نبی بر مفاد وحی و در نتیجه خطاپذیری وحی؛
- ۴. ضرورت نداشتن التزام و پذیرش تمامی مفاد وحی.
سپس در هر مورد،افزون بر نقد خود آن مدعا،به خاستگاه و مبانی فکری آن مدعیات نیز اشاره خواهد شد».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- تقریر نظر دکتر سروش؛
- نقد نظریه دکتر سروش:
- امکان القای لفظ در پدیده وحی؛
- محال‌بودن شاعری برای پیامبر؛
- خطاناپذیری وحی؛
- نتیجه عملی: تفکیک ذاتی و عرضی دین یا گشودن باب؛
- نتیجه‌گیری؛
- منابع و مآخذ.
دربارهٔ پدیدآورنده
