جابر بن خالد بن مسعود انصاری

(تغییرمسیر از جابر بن عبدالله اشهلی)

آشنایی اجمالی

جابر فرزند خالد بن مسعود بن عبد الأشهل، از شاخه بنودینار، از تیره بنو نجار[۱] از قبیله خزرج[۲] است. آمدن نام «عبدالاشهل» در سلسله نسب او سبب شده است بعضی مانند طوسی[۳] او را با نسبت «أشهلی» یاد کنند، اما ابن اثیر[۴] گوید: هرگاه این نسبت به طور مطلق بیاید، منظور از آن تیره معروف «بنو عبدالاشهل» از قبیله اوس است، در حالی که جابر، خزرجی است، از این رو آوردن عنوان اشهلی بدون توضیح برای او اشتباه است. ابن ابی حاتم[۵] نیز به اشتباه او را از تیره «بنو عدی بن نجار» دانسته است. از او گاهی، از باب نسبت به جد، با عنوان «جابر بن خالد بن عبد الأشهل» نیز یاد می‌شود[۶]. همچنین ابن منده[۷] نام پدر جابر را به اشتباه «عبدالله» آورده است.

عموم سیره‌نویسان نام جابر را در شمار حاضران در بدر[۸] و احد[۹] یاد کرده‌اند. جابر ظاهراً در همان دوره رسول خدا (ص) از دنیا رفت[۱۰] و نتوانست در دیگر غزوات حضور پیدا کند. از جابر فرزندی به نام عبدالرحمن که مادرش عمیره دختر سلیم بن حارث نجاری است، باقی ماند، اما نسل او ادامه پیدا نکرد[۱۱].[۱۲]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۲۹۲.
  2. ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۳۵.
  3. طوسی، محمد بن حسن، رجال، ص۳۲.
  4. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۸۶.
  5. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۴۹۳.
  6. طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۱۸۷.
  7. ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۴۱.
  8. موسی بن عقبه، المغازی الثبویه، ص۲۴۷؛ واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۶۵؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۳۶۳.
  9. موسی بن عقبه، المغازی، ص۲۷۷؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۴.
  10. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۴.
  11. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۴.
  12. قلیچ، رسول، مقاله «جابر بن خالد بن مسعود انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۳۳۳.