معناشناسی نظام‌سازی و روش‌شناسی کشف نظام از منابع دینی (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
معناشناسی نظام‌سازی و روش‌شناسی کشف نظام از منابع دینی
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهبهروز رضایی‌منش و حسین بابایی مجرد
موضوعنظام
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه قبسات
وابسته بهپژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرتابستان ۱۳۹۴
شماره۷۶
شماره صفحاتاز صفحه ۱۵۹ تا ۱۸۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه نشریات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

معناشناسی نظام‌سازی و روش‌شناسی کشف نظام از منابع دینی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی مفهوم‌پردازی و معناشناسی نظام‌سازی و روش‌شناسی کشف نظام از منابع دینی می‌پردازد. این مقاله ۲۸ صفحه‌ای به قلم بهروز رضایی‌منش و حسین بابایی مجرد نگاشته شده و در فصلنامه قبسات (شماره ۷۶، تابستان ۱۳۹۴) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسندگان در چکیده مقاله می‌نویسند: «اسلام در مقام ثبوت، دین کامل، تام و مرضی پروردگار در هدایت، رشد و تعالی انسان‌هاست؛ ولی در مقام اثبات، کیفیت فرایند تحقق بخشی به این مهم، ماهیت ادراک آدمی از معارف دینی و درنهایت، کاربست معارف دینی در عرصه زندگی، مؤلفه‌های اثرگذار در نقش آفرینی دین در ساحت اجتماعی به شمار می رود. اینجاست که ضرورت نظام‌سازی یا نظام‌پردازی از معارف دینی، احساس می‌شود تا از رهاورد آن، اسالیب انتفاع از معارف دینی استخراج و در قالب نظام معرفتی، عرضه شود و در پایان امکان استقرار نظام‌کنشی بر مبنای نظام معرفتی، امکانپذیر شود. در این مقاله، نگارنده می‌کوشد ابتدا به مفهوم‌پردازی و معناشناسی نظام‌سازی بپردازد و در ادامه، روش‌شناسی کشف نظام از منابع دینی را مبتنی بر رویکردهای مختلف موجود، تنقیح و تبیین کند و در پایان، مدل مختار خود را ارائه کند. کشف نظام از معارف دینی، از یک سو امکان تکون فقه حکومتی را فراهم خواهد آورد و از سوی دیگر قدرت اثبات کارآمدی دین در عرصه اجتماعی را برای اندیشمندان اسلامی پدید خواهد آورد. روش این پژوهش در گردآوری داده‌های تحقیق بر منابع کتابخانه‌ای (به کارگیری ابزار مطالعه) و اندیشمندان حوزه نظام‌سازی (به کارگیری ابزار مصاحبه) استوار است و در مقام داوری نیز از نظریه داده بنیاد بهره‌گیری شده است».[۱]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
  • معناشناسی نظام و نظام‌سازی:
  1. معنای لغوی؛
  2. معنای اصطلاحی؛
  • نظر مختار در باب مفهوم نظام‌سازی؛
  • اهمیت، ضرورت و امکان کشف نظام‌های اسلامی:
  1. نظام‌سازی از منظر امام خمینی؛
  2. نظام‌سازی از منظر مقام معظم رهبری؛
  • رویکردهای دینی کشف نظام:
  1. رویکرد مکتب (نظام) اسلام:
    1. معیار نخست: حرکت از موضوع عینی به نص؛
    2. معیار دوم: حرکت از مدلول جزئی به مدلول مشترک؛
    3. معیار سوم: حرکت از سلیقه شخصی به واقعیت؛
  2. نظریه اندیشه مدون؛
  3. رویکرد فقه نظام؛
  4. رویکرد نظام ولایت و فلسفه‌شدن؛
  5. رویکرد دین راهبردی؛
  • رویکرد مختار، مدل پارادایمی نظام‌سازی دین بنیاد؛
  • جمع‌بندی.

دربارهٔ پدیدآورندگان

پانویس

دریافت متن