منجی‌باوری در گات‌های زرتشت (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
منجی‌باوری در گات‌های زرتشت
زبانفارسی
نویسندهاسدالله آژیر
موضوعمنجی
مذهبشیعه
منتشر شده دردوفصلنامه پژوهشنامه فلسفه دین
وابسته بهدانشگاه امام صادق(ع)
محل نشرتهران، ایران
تاریخ نشربهار و تابستان 1385
شماره7
شماره صفحاتاز صفحه 145 تا 168 مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

منجی‌باوری در گات‌های زرتشت عنوان مقاله‌ای است به زبان فارسی که به بررسی فهم نظریۀ نجات و منجی در آیین زرتشتی و به خصوص در گات‌های زرتشت می‌پردازد. این مقالهٔ 24 صفحه‌ای به قلم اسدالله آژیر نگاشته شده و در دوفصلنامه پژوهشنامه فلسفه دین (شماره 7، بهار و تابستان 1385) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

نویسنده این مقاله می‌نویسد: «فهم نظریۀ نجات و منجی در آیین زرتشتی و به خصوص در گات‌های زرتشت، از جمله موضوعاتی است که اوستاشناسان و زرتشت‌شناسان را همچنان به خود مشغول داشته است. فهم رایج آن است که گرچه باور به آمدن رهاننده یا رهانندگان آخرالزمانی بیشتر ساخته و پرداخته دوره‌های متأخر مربوط به اوستای جدید است، لکن در خود گات‌های زرتشت نیز می‌توان معنای رهانندگی را از مفهوم "سوشیانت" برداشت کرد. این نوشتار بر آن است که حتی اگر برخی بندهای گات‌ها ناظر به آموزش و انتظار زرتشت نسبت به آمدن چهره‌ای نجات‌بخش در آینده باشند، مفهوم سوشیانت صرفاً و یا عمدتاً معنایی فرجام‌شناختی ندارد. به همین نسبت، آموزۀ "فرَشَ" کردن (= نوسازی یا خرّم ساختن هستی) در گات‌های زرتشت معادل فرجام‌شناسی، که آن نیز به نوبۀ خود ریشه در گات‌ها دارد، نیست. بنابر این، همان گونه که آموزۀ "فرش" کردنِ گات‌ها در اوستای جدید به فرجام‌شناسی تفسیر شد و واژۀ "فرشکرد" پدید یافت، مفهوم سوشیانت نیز از معنای اولیۀ ناظر به مزداپرستانِ سود رساننده و نوسازندۀ هستی به معنای رهاننده(ها)ی آخرالزمانی تحول پذیرفت، گو اینکه تحولِ معنایی مزبور به کمک مفاهیم و باورهایی از خود گات‌ها صورت گرفته باشد. سوشیانت‌ها، مطابق گات‌ها، مزداپرستان نمونه‌ای همچون خود زرتشت هستند که تلاش دارند با همکاری یکدیگر و با اهورا مزدا همیشه به جهان سود برسانند و آن را «فرش» سازند. البته عملیات سودرسانندگی به هستی و نوسازی جهان توسط اشاباوران (= پیروان اشا / راستی) در یک نقطۀ پایانی با غلبۀ آنان بر دروندگان (پیروان دروج / دروغ) به اتمام و اکمال می‌رسد. این آموزه، گرچه می‌تواند با آموزۀ فرجام‌شناسی و حتی باور به آمدن کسی چون زرتشت تلاقی پیدا کند، عین و معادل آنها نیست. سوشیانت‌ها سودرسانندگان به هستی هستند و شمار آنان به شمار همۀ اشوان یا اشاباوران».

فهرست مقاله

  • چکیده
  • مقدمه
  • اسطورۀ آفرینش و ربط آن با مسئلۀ نجات
  • نبرد نیکی و پلیدی
  • فرشکرد: نوسازی جهان
  • نوسازی جهان در گات‌ها
  • سوشیانس: منجی مزدیسنا
  • سوشیانت در گات‌ها
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

پانویس

دریافت متن مقاله

پیوند به بیرون