وظایف نواب خاص امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| تعداد پاسخ = ۱

== عبارت‌های دیگری از این پرسش ==

# '''برطرف کردن [[تردید]] [[شیعیان]] درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏‏:''' ولادت آخرین [[ذخیره الهی]] به صورت پنهانی صورت گرفت و جز اندکی از [[شیعیان]]، آن حضرت را در دوران پدر بزرگوارش ندیده بودند و تردیدهایی میان [[شیعیان]] پدید آمده بود؛ از این‌‏رو، یکی از مسؤولیت‏‌های‏ مهم و حساس [[نواب خاص]]، از میان بردن تردیدهای موجود درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ بود. این تلاش‏ها، بیشتر در دوران [[نایبان]] اوّل و دوم انجام شد؛ ولی در مواقع مورد نیاز در دوره دیگر [[نواب]] نیز بدان توجه می‌‏شد. از آن‏جا که این مسأله، بسیار مهم و حساس بود، افزون بر ارائه کراماتی از طرف [[نایبان خاص]]، خود حضرت در موارد لازم، با صدور توقیعاتی این امر را بر ایشان آسان می‏کرد. میان توقیعاتی که هم‏‌اکنون از آن حضرت در دست است، تعدادی درباره همین مسأله است.

# '''پنهان نگه‏داشتن مکان [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏‏:''' از [[احادیث]] [[نقل]] شده توسط نوّاب خاص و [[توقیعات]] صادر شده از طرف [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} به دست آنان<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۲۲</ref>، دانسته می‌‏شود نوّاب وظیفه‏‌ای دو جانبه داشته‏‌اند: از سویی [[محل زندگی]] [[امام]] را نه فقط از [[دشمنان]]، بلکه از [[شیعیان]] پنهان نگه می‌‏داشتند و از سوی دیگر، به وکلای خود [[آموزش]] می‌‏دادند مبادا اسمی از آن حضرت به میان آورند؛ از این‌‏رو توانستند [[شیعیان]] را از خطر عباسیان مصون دارند.

# '''پاسخگویی به پرسش‏‌های فقهی و مشکلات علمی و عقیدتی‏:''' [[نایبان خاص]]، پرسش‏های فقهی و شرعی [[شیعیان]] را خدمت [[امام]] و پاسخ آن‏ها را به [[مردم]] می‏‌رساندند. به ویژه در دوره [[نیابت]] [[نایب دوم]]، [[محمد بن عثمان]]، پرسش‏‌های فقهی بسیاری مطرح شد و [[امام]]، ضمن [[توقیعات]] پرشماری به آن‏ها پاسخ داد. فعالیت‌‏های [[نایبان خاص]] به مسایل فقهی محدود نمی‌‏شد؛ بلکه [[وظیفه]] دیگر آنان حل مشکلات علمی و شرکت در بحث‌‏ها و مناظرات عقیدتی بود<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۱۷۶</ref>.  

# '''سازماندهی وکیل‏های حضرت‏:''' یکی از تشکل‏‌های مهمی که در دوران [[امامان]] پیش از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ شکل گرفت، [[تشکیلات وکالت]] بود. آن بزرگواران، این سازمان را برای آماده کردن هرچه بیشتر [[مردم]]، برای [[تحمل]] [[دوران غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ به وجود آوردند؛ از این‌‏رو هرچه بیشتر می‌‏کوشیدند از مواجهه مستقیم، کم‏ کرده، امور را بر عهده افراد [[شایسته]] بگذارند. این تشکیلات، به طور رسمی در زمان [[امام کاظم]] {{ع}} پدید آمد؛ امّا در زمان [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ به اوج خود رسید؛ بنابراین، [[سیاست]] تعیین [[وکیل]] برای اداره امور نواحی گوناگون و برقراری ارتباط میان [[شیعیان]] و [[امامان]]، از دوران‏‌های [[امامان]] پیشین وجود داشت. در [[عصر غیبت]]، این تماس با [[امام زمان]]، قطع شد و محور ارتباط [[وکیلان]] با [[امام]]، نایبی بود که [[امام زمان]] تعیین می‏‌کرد. مناطق شیعه‌‏نشین- به طور تقریبی- مشخص بود و بنا به [[ضرورت]] در هر منطقه، وکیلی تعیین می‌‏شد. گاهی چند [[وکیل]] در مناطق کوچک‏تر، تحت [[سرپرستی]] وکیلی بودند که [[امام]] یا [[نایب خاص]] برای آن‏ها تعیین می‌‏کرد. در مواردی ممکن بود برخی از [[وکیلان]] برای یک بار [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} را [[ملاقات]] کنند؛ چنان‏که [[محمد بن احمد قطّان]] "از [[وکیلان]] [[ابو جعفر]]، [[نایب دوم]]" به [[ملاقات]] [[امام]] نایل شد<ref>  [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۴۴۲</ref>؛ اما به طور معمول، آنان زیر نظر [[نایب خاص]] [[امام]]، انجام [[وظیفه]] می‏‌کردند.

# '''آماده کردن [[شیعیان]] برای [[غیبت کبرا]]:''' یکی از مسؤولیت‏‌های [[نایبان]] خاص- به ویژه آخرین نایب- آماده کردن اذهان عمومی برای [[غیبت کبرا]] و عادت دادن تدریجی [[مردم]] به [[پنهان‌‏زیستی]] [[امام]] و جلوگیری از غافلگیر شدن در موضوع [[غیبت]] بود. [[غیبت]] ناگهانی [[امام مهدی]] {{ع}} چه بسا باعث [[انکار]] مطلق وجود آن حضرت و [[انحراف]] افکار عمومی می‏شد. نمایندگان خاص [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]]، به این [[هدف]] و غرض نایل شدند و افکار و اذهان عمومی را برای [[غیبت کبرا]] آماده کردند.

# '''[[رهبری]] دوستداران و طرفداران [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} و حفظ [[مصالح اجتماعی]] [[شیعیان]]؛''' [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} توانست به وسیله [[نایبان خاص]]، [[رهبری]] خویش را در [[جامعه]] اعمال کرده، خسارت‌‏های ناشی از عدم حضور مستقیم خود را جبران نماید. همچنین، کمبودی که به واسطه حاضر نبودن [[امام]]، در اجتماع [[شیعیان]] پیدا شده بود، پر کرده، [[مصالح]] اجتماع آن زمان و دوستداران را- در سخت‏‌ترین و پیچیده‏‌ترین شرایط اجتماعی و سیاسی- حفظ کند و نگذارد [[شیعیان]] [[منحرف]] شده و متلاشی شوند<ref>  ر. ک: صدر، سیّد محمد، تاریخ الغیبة الصغری، ص ۴۲۶</ref>.  

# '''جلوگیری از فرقه‏گرایی شیعیان‏:''' از مسؤولیت‏‌های مهم [[نایبان خاص]]، این بود که [[شیعیان]] را از پراکندگی بیشتر مصون دارند. ایشان همواره آن دسته از گفتارهای [[پیامبر]] {{صل}} و [[امامان]] {{عم}} را بیان می‌‏کردند که دلالت داشت مجموع [[پیشوایان]] [[معصوم]] {{عم}} به [[دوازده]] ختم می‏شود و واپسین آنان [[غیبت]] خواهد کرد. نوّاب خاص، در این مرحله، به [[پیروزی]] چشمگیری دست یافتند و توانستند انشعابات پدید آمده در [[مکتب]] [[تشیع]] را کمتر کرده در نهایت، به حداقل برسانند.

# '''[[مبارزه]] با [[مدعیان دروغین]] نیابت‏:''' یکی از مسؤولیت‏‌های مهم [[نایبان خاص]]، [[مبارزه]] با [[مدعیان دروغین نیابت]] بود. این [[مبارزه]] به طور عمده، با هدایت‏های [[امام]]- با صدور [[توقیعات]] از طرف آن حضرت- صورت می‏‌گرفت<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۲۴۴</ref>.  

# '''گرفتن [[اموال]] متعلق به [[امام]] و [[مصرف]] آن در موارد لازم‏:''' هرکدام از نوّاب خاص [[امام]]، در دوران [[سفارت]] خود، وجوه و [[اموال]] متعلق به حضرت را تحویل می‌‏گرفت و در مواردی که [[امام]] [[دستور]] می‌‏داد، [[مصرف]] می‌‏کرد»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۱ - ۴۵۴.</ref>.