خودکم‌بینی: تفاوت میان نسخه‌ها

* [[سیره]] [[مستکبران]] در تمامیِ [[تاریخ]] نیز بر استفاده از همین ملکه [[اخلاقی]] بوده، تا دیگران را به‌واسطه آن به [[استضعاف]] کشیده بر هستیِ آنان مسلّط شوند. به نظر ما از بین بردن [[نسل]]، [[ذبح]] [[فرزندان]] و باقی گذاردن [[زنان]] برای مقاصد [[بردگی]] می‌تواند، اشاره به از بین بردن صفت [[غیرت]] در مردان، و صفت [[حیا]] در [[زنان]] باشد؛ چه با از بین بردن این دو صفت [[شایسته]] در [[زنان]] و مردان، آنان به [[رذیلت]] خودکم‌بینی دچار شده [[توان]] رشد و کمال را از دست می‌دهند؛ به این دو [[آیه]] بنگرید: {{متن قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْفَسَادَ }}<ref>«و از مردم کسی است که گفتارش درباره زندگی این جهان تو را به شگفتی وا می‌دارد و خداوند را بر آنچه در دل دارد گواه می‌گیرد و همو کینه‌توزترین دشمنان است و چون به سرپرستی در کاری دسترسی یابد می‌کوشد که در زمین تبهکاری ورزد و کشت و پشت را نابود کند و خداوند تباهی را دوست نمی‌دارد» سوره بقره، آیه ۲۰۴-۲۰۵.</ref>؛ {{متن قرآن|إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ}}<ref>«بی‌گمان فرعون در زمین (مصر) گردنکشی ورزید و مردم آنجا را دسته‌دسته کرد» سوره قصص، آیه ۴.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۸۸-۱۸۹.</ref>.

* [[انسان]] با این [[رذیلت]]، [[بندگی]] [[شیطان]] و دیگر [[بت‌ها]] را می‌پذیرد؛ و با همین [[رذیلت]]، خود را به دنیای [[پست]] می‌فروشد؛ و با همین [[رذیلت]]، [[مقامات]] [[عالی]] [[اخلاقی]] را ترک می‌گوید؛ و با همین [[رذیلت]]، فراموش می‌کند که زمانی پیش از این، [[فرشتگان]] بر او [[سجده]] می‌برده‌اند؛ و با همین [[رذیلت]]، [[بهشت]] را ترک کرده سر به سوی [[جهنم]] می‌کند!. [[حضرت حق]] در این زمینه می‌فرماید: {{متن قرآن|أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ}}<ref>«آیا آن کس را دیدی که هوای (نفس) خود را، خدای خویش گرفته است» سوره جاثیه، آیه ۲۳.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۸۹.</ref>.

* [[قرآن کریم]] امّا، نخست اشاره می‌فرماید که این [[بیماری]] در نوع [[انسان]] عمومیّت داشته بسیاری از آنان به آن [[مبتلا]] هستند: {{متن قرآن|إِنَّ الْإِنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا}}<ref>«بی‌گمان انسان را آزمندی بی‌شکیب آفریده‌اند» سوره معارج، آیه ۱۹.</ref>. آنگاه به [[برتری]] پایگاه [[انسان]] در عالَم هستی اشاره می‌کند، و آن پایگاه را از تمامی موجودات مجرّد نیز [[برتر]] می‌شمارد: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ إِلَّا إِبْلِيسَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: من بر آنم بشری از گلی خشک برآمده از لایی بویناک، بیافرینم؛ پس هنگامی که او را باندام برآوردم و در او از روان خویش دمیدم، برای او به فروتنی در افتید! جز ابلیس» سوره حجر، آیه ۲۸-۳۱.</ref>؛

*آنگاه به صلاحیّت و توانِ او برای تسخیر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] اشاره می‌کند، که توانی است منحصر به فرد: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ}}<ref>«آیا ندیده‌اید که خداوند آنچه را در آسمان‌ها و در زمین است برای شما رام کرد» سوره لقمان، آیه ۲۰.</ref>؛

* [[امیر المؤمنین]]{{ع}} فرموده‌اند: "هرکس نهایت همّتش آن چیزی باشد که به شکمش وارد می‌شود، قیمتش هم همان چیزی خواهد بود که از شکمش خارج می‌شود"<ref>{{متن حدیث| مَنْ‌ كَانَتْ‌ هِمَّتُهُ‌ مَا يَدْخُلُ‌ بَطْنَهُ‌ كَانَتْ قِيمَتُهُ مَا يَخْرُجُ مِنْهُ}}؛ غرر الحکم،‌ چاپ مؤسسه أعلمی،‌ ج۲،‌ ص۲۱۷.</ref>؛ این سخن اشاره به آن است که با بسنده کردن به مراتب [[پست]] [[دنیا]]، چه سان قیمت [[انسان]] نیز [[کاستی]] می‌گیرد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۸۳-۱۸۴.</ref>.