رسالت در قرآن: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
(←پانویس) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
##به تصریح [[قرآن کریم]] [[انبیا]] نیز دارای کتاب بودهاند: {{متن قرآن|كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ}}<ref>«مردم (در آغاز) امّتی یگانه بودند، (آنگاه به اختلاف پرداختند) پس خداوند پیامبران را مژدهآور و بیمدهنده برانگیخت و با آنان کتاب (آسمانی) را به حق فرو فرستاد» سوره بقره، آیه ۲۱۳.</ref>. | ##به تصریح [[قرآن کریم]] [[انبیا]] نیز دارای کتاب بودهاند: {{متن قرآن|كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ}}<ref>«مردم (در آغاز) امّتی یگانه بودند، (آنگاه به اختلاف پرداختند) پس خداوند پیامبران را مژدهآور و بیمدهنده برانگیخت و با آنان کتاب (آسمانی) را به حق فرو فرستاد» سوره بقره، آیه ۲۱۳.</ref>. | ||
## [[قرآن کریم]] پیامبرانی را که کتاب و [[شریعت]] مستقل نداشتهاند نیز «[[رسول]]» خوانده است از جمله [[حضرت اسماعیل]]{{ع}}: {{متن قرآن|كَانَ رَسُولًا نَبِيًّا}}<ref>«و در این کتاب از موسی یاد کن که ناب و فرستادهای پیامبر بود» سوره مریم، آیه ۵۱.</ref> و [[حضرت لوط]]{{ع}}<ref>تورات حضرت لوط{{ع}} را برادرزادۀ حضرت ابراهیم{{ع}} میخواند؛ پیدایش، باب ۱۴، ش ۱۲؛ برخی مفسران احتمال دادهاند که وی خواهرزادۀ ابراهیم{{ع}} بوده است؛ طبرسی، ابوعلی فضلبنحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۳۲۹.</ref> نیز صاحب [[شریعت]] نبود و [[شریعت]] [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} را [[تبلیغ]] میکرد؛ اما در [[قرآن]] با [[وصف]] «[[رسول]]» آمده: {{متن قرآن|إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ}}<ref>«من برای شما پیامبری امینم» سوره شعراء، آیه ۱۰۷.</ref>. | ## [[قرآن کریم]] پیامبرانی را که کتاب و [[شریعت]] مستقل نداشتهاند نیز «[[رسول]]» خوانده است از جمله [[حضرت اسماعیل]]{{ع}}: {{متن قرآن|كَانَ رَسُولًا نَبِيًّا}}<ref>«و در این کتاب از موسی یاد کن که ناب و فرستادهای پیامبر بود» سوره مریم، آیه ۵۱.</ref> و [[حضرت لوط]]{{ع}}<ref>تورات حضرت لوط{{ع}} را برادرزادۀ حضرت ابراهیم{{ع}} میخواند؛ پیدایش، باب ۱۴، ش ۱۲؛ برخی مفسران احتمال دادهاند که وی خواهرزادۀ ابراهیم{{ع}} بوده است؛ طبرسی، ابوعلی فضلبنحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۳۲۹.</ref> نیز صاحب [[شریعت]] نبود و [[شریعت]] [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} را [[تبلیغ]] میکرد؛ اما در [[قرآن]] با [[وصف]] «[[رسول]]» آمده: {{متن قرآن|إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ}}<ref>«من برای شما پیامبری امینم» سوره شعراء، آیه ۱۰۷.</ref>. | ||
##از [[آیات]] و [[روایات]] برمیآید که تنها [[پنج تن]] از [[پیامبران]] [[شریعت]] داشتهاند. [[نقل]] شده: از [[امام صادق]]{{ع}} دربارۀ آیۀ {{متن قرآ«|فَاصْبِرْ كَمَا صَبَرَ أُوْلُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ}}<ref> | ##از [[آیات]] و [[روایات]] برمیآید که تنها [[پنج تن]] از [[پیامبران]] [[شریعت]] داشتهاند. [[نقل]] شده: از [[امام صادق]]{{ع}} دربارۀ آیۀ {{متن قرآ«|فَاصْبِرْ كَمَا صَبَرَ أُوْلُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ}}<ref>«بنابراين شكيبا باش همانگونه كه پيامبران اولوا العزم شكيبايى ورزيدند» سوره احقاف، آیه ۳۵.</ref> پرسیده شد. [[حضرت]] فرمودند: «[[نوح]] و [[ابراهیم]] و [[موسی]] و [[عیسی]] و [[محمد]]{{صل}}». پرسیده شد: چگونه ایشان [[اولوالعزم]] شدهاند؟ فرمودند: «بدین جهت که [[نوح]] با کتاب و [[شریعت]] برانگیخته شد و هر [[پیامبری]] که پس از او آمد، کتاب و [[شریعت]] و [[راه]] [[نوح]] را پی گرفت، تااینکه [[ابراهیم]]{{ع}} با صحیفهها و [[عزم]] بر ترک کتاب [[نوح]] آمد و هر [[پیامبری]] پس از او به کتاب و [[شریعت]] و [[راه]] وی بود، تا اینکه [[موسی]]{{ع}} با [[تورات]] و [[عزم]] بر ترک صحیفهها آمد و هر [[پیامبری]] پس از وی به [[تورات]] و [[شریعت]] و [[راه]] او بود، تا اینکه [[مسیح]]{{ع}} با [[انجیل]] و [[عزم]] بر ترک [[شریعت]] و [[راه]] [[موسی]]{{ع}} آمد و [[پیامبران]] بعد از او به [[شریعت]] و [[راه]] او بودند، تا اینکه [[حضرت محمد]]{{صل}} با [[قرآن]] و [[شریعت]] و [[راه]] جدید آمد و [[حلال]] او تا [[روز قیامت]] [[حلال]]، و [[حرام]] او تا [[روز قیامت]] [[حرام]] است. اینان [[پیامبران اولوالعزم]] هستند»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «(فَاصْبِرْ کما صَبَرَ أُولُواالْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ(؟ فَقَالَ: نُوحٌ وَ إِبْرَاهِیمُ وَ مُوسَی وَ عِیسَی وَ مُحَمَّدٌ{{صل}}. قُلْتُ:کیفَ صَارُوا أُولِی الْعَزْمِ؟ قَالَ: لِأَنَّ نُوحاً بُعِثَ بِکتَابٍ وَ شَرِیعَةٍ وَ کلُّ مَنْ جَاءَ بَعْدَ نُوحٍ أَخَذَ بِکتَابِ نُوحٍ وَ شَرِیعَتِهِ وَ مِنْهَاجِهِ حَتَّی جَاءَ إِبْرَاهِیمُ{{ع}} بِالصُّحُفِ وَ بِعَزِیمَةِ تَرْک کتَابِ نُوحٍ لَا کفْراً بِهِ فَکلُّ نَبِی جَاءَ بَعْدَ إِبْرَاهِیمَ{{ع}} أَخَذَ بِشَرِیعَةِ إِبْرَاهِیمَ وَ مِنْهَاجِهِ وَ بِالصُّحُفِ حَتَّی جَاءَ مُوسَی بِالتَّوْرَاةِ وَ شَرِیعَتِهِ وَ مِنْهَاجِهِ وَ بِعَزِیمَةِ تَرْک الصُّحُفِ وَ کلُّ نَبِی جَاءَ بَعْدَ مُوسَی{{ع}} أَخَذَ بِالتَّوْرَاةِ وَ شَرِیعَتِهِ وَ مِنْهَاجِهِ حَتَّی جَاءَ الْمَسِیحُ{{ع}} بِالْإِنْجِیلِ وَ بِعَزِیمَةِ تَرْک شَرِیعَةِ مُوسَی وَ مِنْهَاجِهِ فَکلُّ نَبِی جَاءَ بَعْدَ الْمَسِیحِ أَخَذَ بِشَرِیعَتِهِ وَ مِنْهَاجِهِ حَتَّی جَاءَ مُحَمَّدٌ{{صل}} فَجَاءَ بِالْقُرْآنِ وَ بِشَرِیعَتِهِ وَ مِنْهَاجِهِ؟ فَحَلَالُهُ حَلَالٌ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ وَ حَرَامُهُ حَرَامٌ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ فَهَؤُلَاءِأُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ{{ع}}}}؛ بحار الانوار، ج۱۱، باب۱، ص۵۶، حدیث ۵۵.</ref>. با توجه به [[روایت]] مذکور میتوان از [[قرآن کریم]] نیز استفاده کرد که فقط [[پنج تن]] از [[پیامبران]] [[شریعت]] داشتهاند: {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى}}<ref>«از دین، همان را برای شما بیان داشت که نوح را بدان سفارش کرده بود و نیز آنچه را که به تو وحی کردیم و آنچه را که به ابراهیم و موسی و عیسی، سفارش کردیم» سوره شوری، آیه ۱۳.</ref>. این آیۀ شریفه گویای آن است که [[شرایع]] تنها در انحصار [[پنج تن]] از [[پیامبران]]، یعنی [[پیامبران]] معروف به [[اولوالعزم]]، بوده است؛<ref>طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۲۹.</ref> زیرا [[آیه]] درصدد [[منت نهادن]] و بیان [[نعمت خداوند]] بر [[امت اسلامی]] است؛ ازآن رو که [[اسلام]] شامل تمام [[شرایع الهی]] است. بنابراین اگر غیر از [[پیامبر اسلام]] و چهار [[پیامبر]] دیگری که در این [[آیه]] نامشان آمده است، [[پیامبر]] دیگری صاحب [[شریعت]] بود، میبایست نامش در [[آیه]] میآمد. | ||
##بنابر [[قرآن کریم]] برخی [[انبیای الهی]] نیز که [[رسول]] و صاحب [[شریعت]] نبودهاند، معجزاتی داشتهاند برای مثال: [[حضرت صالح]] برای [[قوم ثمود]] شتری از [[دل]] کوه بیرون آورد و به آنان فرمود: {{متن قرآن|نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْيَاهَا}}<ref>«پیامبر خداوند به آنان گفت: شتر خداوند را با آبشخور آن وانهید» سوره شمس، آیه ۱۳.</ref>.<ref>ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، راه وراهنماشناسی، ص ۵۲ ـ ۵۵.</ref> | ##بنابر [[قرآن کریم]] برخی [[انبیای الهی]] نیز که [[رسول]] و صاحب [[شریعت]] نبودهاند، معجزاتی داشتهاند برای مثال: [[حضرت صالح]] برای [[قوم ثمود]] شتری از [[دل]] کوه بیرون آورد و به آنان فرمود: {{متن قرآن|نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْيَاهَا}}<ref>«پیامبر خداوند به آنان گفت: شتر خداوند را با آبشخور آن وانهید» سوره شمس، آیه ۱۳.</ref>.<ref>ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، راه وراهنماشناسی، ص ۵۲ ـ ۵۵.</ref> | ||
# [[رؤیت]] [[فرشته]]: برخی گفته اند: [[رسول]] یک اطلاق عام دارد یعنی کسی که با [[خدا]] از طریق [[وحی تشریعی]]<ref>انسانهای عادی از طریق حس و تجربه و یا تفکر و استدلال به نتایجی میرسند ولی هرگاه انسانی از ابزار شناختی بهره گرفت که مربوط به این دو نوع معرفت نیست، بلکه یک نوع آگاهی سوم باشد که از عالم بالا بر نفس او فرود آید و هدف آن، هدایت اجتماع بشری به سوی کمال باشد در این صورت به چنین آگاهی «وحی تشریعی» گفته میشود در حقیقت، وحی تشریعی از نظر ماهیت وحقیقت با برخی از اقسام پیشین، تفاوت ومباینت ندارد، چیزی که هست در وحی تشریعی مسئله هدایت انسانها به سوی مبدأ و معاد، به عنوان قید لازم اخذ گردیده است؛ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج ۳، ص ۱۱۵ـ ۱۱۶.</ref> [[ارتباط]] دارد و [[مأمور]] به [[تبلیغ]] است و [[حجت]] بر [[بشر]] بهواسطۀ آنها تمام شده و این نوع اطلاق همۀ فرستادگان از جانب [[خداوند]] را برای [[هدایت]] [[بشر]] شامل است و از این جهت فرقی بین [[نبی]] و [[رسول]] نیست اما در اطلاق خاص که به گروهی از [[پیامبران]] اختصاص دارد بین [[نبی]] و [[رسول]] تفاوت هست. به این معنی که طبق [[روایات]]<ref>عن زرارة قال: سألت أبا جعفر عن قول االله عز وجل: (وکان رسولا نبیا) ما الرسول وما النبی؟ قال: النبی الذی یری فی منامه ویسمع الصوت ولایعاین الملک والرسول الذی یسمع الصوت ویری فی المنام ویعاین الملک»...؛ اصول کافی، ج۱، باب الفرق بین الرسول و النبی و المحدث، ص۱۷۶، ح۱.</ref> گروهی از [[پیامبران]] اینگونه بودهاند که [[فرشتۀ وحی]] را علاوه بر اینکه در عالم رویا [[مشاهده]] میکردند و صدا و سخن او را میشنیدند در عالم [[بیداری]] هم او را [[مشاهده]] میکردند و بااو صحبت میکردند. این عده از [[انبیاء]] با این خصوصیت [[رسول]] نامیده شدند در نتیجه تفاوت [[رسول]] با [[نبی]] در [[اختلاف]] طبقات و ویژگی آنهاست<ref>ر.ک: ربانی گلپایگانی، استاد علی، درسگفتار«وحی پژوهی و حقیقت نبوت»، جلسۀ ۳۰.</ref>. | # [[رؤیت]] [[فرشته]]: برخی گفته اند: [[رسول]] یک اطلاق عام دارد یعنی کسی که با [[خدا]] از طریق [[وحی تشریعی]]<ref>انسانهای عادی از طریق حس و تجربه و یا تفکر و استدلال به نتایجی میرسند ولی هرگاه انسانی از ابزار شناختی بهره گرفت که مربوط به این دو نوع معرفت نیست، بلکه یک نوع آگاهی سوم باشد که از عالم بالا بر نفس او فرود آید و هدف آن، هدایت اجتماع بشری به سوی کمال باشد در این صورت به چنین آگاهی «وحی تشریعی» گفته میشود در حقیقت، وحی تشریعی از نظر ماهیت وحقیقت با برخی از اقسام پیشین، تفاوت ومباینت ندارد، چیزی که هست در وحی تشریعی مسئله هدایت انسانها به سوی مبدأ و معاد، به عنوان قید لازم اخذ گردیده است؛ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج ۳، ص ۱۱۵ـ ۱۱۶.</ref> [[ارتباط]] دارد و [[مأمور]] به [[تبلیغ]] است و [[حجت]] بر [[بشر]] بهواسطۀ آنها تمام شده و این نوع اطلاق همۀ فرستادگان از جانب [[خداوند]] را برای [[هدایت]] [[بشر]] شامل است و از این جهت فرقی بین [[نبی]] و [[رسول]] نیست اما در اطلاق خاص که به گروهی از [[پیامبران]] اختصاص دارد بین [[نبی]] و [[رسول]] تفاوت هست. به این معنی که طبق [[روایات]]<ref>عن زرارة قال: سألت أبا جعفر عن قول االله عز وجل: (وکان رسولا نبیا) ما الرسول وما النبی؟ قال: النبی الذی یری فی منامه ویسمع الصوت ولایعاین الملک والرسول الذی یسمع الصوت ویری فی المنام ویعاین الملک»...؛ اصول کافی، ج۱، باب الفرق بین الرسول و النبی و المحدث، ص۱۷۶، ح۱.</ref> گروهی از [[پیامبران]] اینگونه بودهاند که [[فرشتۀ وحی]] را علاوه بر اینکه در عالم رویا [[مشاهده]] میکردند و صدا و سخن او را میشنیدند در عالم [[بیداری]] هم او را [[مشاهده]] میکردند و بااو صحبت میکردند. این عده از [[انبیاء]] با این خصوصیت [[رسول]] نامیده شدند در نتیجه تفاوت [[رسول]] با [[نبی]] در [[اختلاف]] طبقات و ویژگی آنهاست<ref>ر.ک: ربانی گلپایگانی، استاد علی، درسگفتار«وحی پژوهی و حقیقت نبوت»، جلسۀ ۳۰.</ref>. | ||
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
# [[پرونده:33456.jpg|22px]] [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[راه و راهنماشناسی (کتاب)|'''راه و راهنماشناسی''']] | # [[پرونده:33456.jpg|22px]] [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[راه و راهنماشناسی (کتاب)|'''راه و راهنماشناسی''']] | ||
# [[پرونده:11144.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|'''نگاهی به رسالت و امامت''']] | # [[پرونده:11144.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|'''نگاهی به رسالت و امامت''']] | ||
#[[پرونده:136892.jpg|22px]] [[جعفر سبجانی|سبحانی، جعفر]]، [[منشور جاوید ج ۳ (کتاب)|'''منشور جاوید ج ۳''']] | # [[پرونده:136892.jpg|22px]] [[جعفر سبجانی|سبحانی، جعفر]]، [[منشور جاوید ج ۳ (کتاب)|'''منشور جاوید ج ۳''']] | ||
#[[پرونده:Motal.jpg|22px]] [[طیبه اورنگی|اورنگی، طیبه]]، [[مهدی مهریزی|مهریزی، مهدی]]، [[سید محمد باقر حجتی|حجتی، سید محمد باقر]]، [[رسول و نبی در اندیشه مفسران و متکلمان؛ سیر تطور و نقد دیدگاهها (مقاله)|'''رسول و نبی در اندیشه مفسران و متکلمان؛ سیر تطور و نقد دیدگاهها''']] | # [[پرونده:Motal.jpg|22px]] [[طیبه اورنگی|اورنگی، طیبه]]، [[مهدی مهریزی|مهریزی، مهدی]]، [[سید محمد باقر حجتی|حجتی، سید محمد باقر]]، [[رسول و نبی در اندیشه مفسران و متکلمان؛ سیر تطور و نقد دیدگاهها (مقاله)|'''رسول و نبی در اندیشه مفسران و متکلمان؛ سیر تطور و نقد دیدگاهها''']] | ||
#[[پرونده:11318.jpg|22px]] [[محمدعلی مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد علی]]، [[علی قورچیان|قورچیان، علی]]، [[مفهوم شناسی تطبیقی ـ تحلیلی «رسول» و «نبی» در لغت و روایات اهل بیت (علیهم السلام) (مقاله)|'''مفهوم شناسی تطبیقی ـ تحلیلی «رسول» و «نبی» در لغت و روایات اهل بیت (علیهم السلام)''']] | # [[پرونده:11318.jpg|22px]] [[محمدعلی مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد علی]]، [[علی قورچیان|قورچیان، علی]]، [[مفهوم شناسی تطبیقی ـ تحلیلی «رسول» و «نبی» در لغت و روایات اهل بیت (علیهم السلام) (مقاله)|'''مفهوم شناسی تطبیقی ـ تحلیلی «رسول» و «نبی» در لغت و روایات اهل بیت (علیهم السلام)''']] | ||
#[[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[درسگفتار«وحی پژوهی و حقیقت نبوت (کتاب)|'''درسگفتار«وحی پژوهی و حقیقت نبوت''']] | # [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[درسگفتار«وحی پژوهی و حقیقت نبوت (کتاب)|'''درسگفتار«وحی پژوهی و حقیقت نبوت''']] | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{ | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[پیامبر]] ([[نبی]]) | * [[پیامبر]] ([[نبی]]) | ||
* [[نبوت در قرآن]] | * [[نبوت در قرآن]] | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۶۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:رسالت]] | [[رده:رسالت]] | ||
[[رده:مدخلهای قرآنی دانشنامه]] | [[رده:مدخلهای قرآنی دانشنامه]] |