پرش به محتوا

منشأ دين در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۵۷: خط ۵۷:
نقدهایی که بر نظریه تکاملی واردند عبارتند از:
نقدهایی که بر نظریه تکاملی واردند عبارتند از:
#دوره‌های سه‌گانۀ [[تاریخ]] [[فکر]] و [[فرهنگ]] دربارۀ [[ادیان الهی]] صادق نیستند، زیرا [[قرآن کریم]] یگانه‌پرستی را همزاد [[نخستین انسان]] می‌خواند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref>
#دوره‌های سه‌گانۀ [[تاریخ]] [[فکر]] و [[فرهنگ]] دربارۀ [[ادیان الهی]] صادق نیستند، زیرا [[قرآن کریم]] یگانه‌پرستی را همزاد [[نخستین انسان]] می‌خواند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref>
#[[قرآن]] خاستگاه [[ادیان الهی]] را ارادۀ [[خدا]] دانسته و آموزه‌های نخستین [[پیامبران الهی]] در بسیاری از [[اصول اعتقادی]] و عملی با [[دین]] [[پیامبر خاتم]] {{صل}} مشترک‌اند؛ {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ يُنِيبُ}}<ref>«براى شما آيينى مقرر كرد، از همان گونه كه به نوح توصيه كرده بود و از آنچه بر تو وحى كرده‏ ايم و به ابراهيم و موسى و عيسى توصيه كرده ‏ايم كه دين را بر پاى نگه داريد و در آن فرقه فرقه مشويد. تحمل آنچه بدان دعوت مى‏ كنيد بر مشركان دشوار است. خدا هر كه را خواهد براى رسالت خود بر مى‏ گزيند و هر كه را بدو باز گردد به خود راه مى‏ نمايد.» سوره شوری، آیه ۱۳.</ref> البته سیر تکاملی به صورت دیگری در خصوص [[ادیان الهی]] نیز صادق است.
# [[قرآن]] خاستگاه [[ادیان الهی]] را ارادۀ [[خدا]] دانسته و آموزه‌های نخستین [[پیامبران الهی]] در بسیاری از [[اصول اعتقادی]] و عملی با [[دین]] [[پیامبر خاتم]] {{صل}} مشترک‌اند؛ {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ يُنِيبُ}}<ref>«براى شما آيينى مقرر كرد، از همان گونه كه به نوح توصيه كرده بود و از آنچه بر تو وحى كرده‏ ايم و به ابراهيم و موسى و عيسى توصيه كرده ‏ايم كه دين را بر پاى نگه داريد و در آن فرقه فرقه مشويد. تحمل آنچه بدان دعوت مى‏ كنيد بر مشركان دشوار است. خدا هر كه را خواهد براى رسالت خود بر مى‏ گزيند و هر كه را بدو باز گردد به خود راه مى‏ نمايد.» سوره شوری، آیه ۱۳.</ref> البته سیر تکاملی به صورت دیگری در خصوص [[ادیان الهی]] نیز صادق است.
#[[جهل]] نمی‌تواند عامل [[گرایش به دین]] باشد<ref>مجموعه آثار، مطهری، ج۳، ص۵۸۱-۵۸۲، «فطرت»؛ درآمدی بر منشأ دین، ص۳۴-۳۹.</ref> چنانچه [[قرآن]] [[خشیت الهی]] را منحصر در [[علما]] و [[دانشمندان]] می‌داند: {{متن قرآن|إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ}}<ref>«از بندگان خداوند تنها دانشمندان از او می‌هراسند، بی‌گمان خداوند پیروزمندی آمرزنده است» سوره فاطر، آیه ۲۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی اسدی|اسدی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۲۵۳- ۲۶۲.</ref>
# [[جهل]] نمی‌تواند عامل [[گرایش به دین]] باشد<ref>مجموعه آثار، مطهری، ج۳، ص۵۸۱-۵۸۲، «فطرت»؛ درآمدی بر منشأ دین، ص۳۴-۳۹.</ref> چنانچه [[قرآن]] [[خشیت الهی]] را منحصر در [[علما]] و [[دانشمندان]] می‌داند: {{متن قرآن|إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ}}<ref>«از بندگان خداوند تنها دانشمندان از او می‌هراسند، بی‌گمان خداوند پیروزمندی آمرزنده است» سوره فاطر، آیه ۲۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی اسدی|اسدی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۲۵۳- ۲۶۲.</ref>


====نظریه جان‌گرایی====
====نظریه جان‌گرایی====
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]
[[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش