پرش به محتوا

مودت اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۹: خط ۱۹:
* [[مودت]] نسبت به [[خاندان پیامبر]]{{صل}} نوعی تشکر از زحمات [[پیامبر خاتم]] در ادای [[رسالت الهی]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. این [[مودت]] دارای ثمرات مختلفی است که مهمترین آنها [[سعادت دنیا]] و [[آخرت]] است<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[وظایف منتظران (کتاب)|وظایف منتظران]] ص ۷۹-۹۱.</ref>. [[پیامبران الهی]] از [[امت]] خود [[اجر]] و پاداشی نمی‌خواسته‌اند؛ زیرا [[اجر]] آنان با خداست. بنابراین، اگر [[اجر]] و [[پاداش]] زحمات [[پیامبران]] به خصوص [[پیامبر خاتم]] در [[مودت]] نسبت به [[اهل بیت]] آن [[حضرت]] قرار داده شده، درواقع چیزی بوده که [[منفعت]] آن به خود [[امت]] برمی‌گشته است. [[امت]] با [[محبت]] به [[خاندان عصمت]]، به آنها نزدیک شده و بر اثر نزدیکی، [[کمالات]]، [[علم]] و هدایتشان را [[درک]] می‌‌کنند و به [[امامت]] و [[ولایت]] آنها پی برده و راه کامل [[عبودیت]] را می‌‌یابند<ref>ر.ک. [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهان‌بینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۰۵-۳۰۷.</ref>، به طور کلی، با مودت اهل بیت، [[راه کمال]] [[انسان]] به سوی [[خداوند]] هموار می‌شود<ref>ر.ک. [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[شعله امیری|امیری، شعله]] و [[فاطمه شریفی|شریفی، فاطمه]]، [[تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان (مقاله)|تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان]]، ص ۱۱۰.</ref>.  در نتیجه این [[مهرورزی]] از یک سو موجب [[هدایت]] هر چه بیشتر [[مردم]] به [[دین]] [[خداوند]] و از سوی دیگر عامل [[گرایش]] به [[خوبی‌ها]] و فضیلت‌های [[اهل بیت]] از طریق [[پذیرش]] الگوهای کمال است. از همین رو، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده است: «[[فرزندان]] خود را با [[محبت]] [[خاندان]] من [[تربیت]] کنید»<ref>{{متن حدیث|أَدِّبُوا أَوْلَادَکُم‏ عَلَی حُبِّی وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِی وَ الْقُرْآنِ}}؛ ر.ک: اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۴۱۳؛ بحار الانوار، ج ۲۳، ص ۲۲۸.</ref>؛ چراکه این [[مودّت]]، مایۀ [[نجات]] [[انسان]] در [[آخرت]] بوده و موجب جلب [[رحمت]] و [[لطف الهی]] به [[دوستداران]] این [[خاندان]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.
* [[مودت]] نسبت به [[خاندان پیامبر]]{{صل}} نوعی تشکر از زحمات [[پیامبر خاتم]] در ادای [[رسالت الهی]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. این [[مودت]] دارای ثمرات مختلفی است که مهمترین آنها [[سعادت دنیا]] و [[آخرت]] است<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[وظایف منتظران (کتاب)|وظایف منتظران]] ص ۷۹-۹۱.</ref>. [[پیامبران الهی]] از [[امت]] خود [[اجر]] و پاداشی نمی‌خواسته‌اند؛ زیرا [[اجر]] آنان با خداست. بنابراین، اگر [[اجر]] و [[پاداش]] زحمات [[پیامبران]] به خصوص [[پیامبر خاتم]] در [[مودت]] نسبت به [[اهل بیت]] آن [[حضرت]] قرار داده شده، درواقع چیزی بوده که [[منفعت]] آن به خود [[امت]] برمی‌گشته است. [[امت]] با [[محبت]] به [[خاندان عصمت]]، به آنها نزدیک شده و بر اثر نزدیکی، [[کمالات]]، [[علم]] و هدایتشان را [[درک]] می‌‌کنند و به [[امامت]] و [[ولایت]] آنها پی برده و راه کامل [[عبودیت]] را می‌‌یابند<ref>ر.ک. [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهان‌بینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۰۵-۳۰۷.</ref>، به طور کلی، با مودت اهل بیت، [[راه کمال]] [[انسان]] به سوی [[خداوند]] هموار می‌شود<ref>ر.ک. [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[شعله امیری|امیری، شعله]] و [[فاطمه شریفی|شریفی، فاطمه]]، [[تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان (مقاله)|تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان]]، ص ۱۱۰.</ref>.  در نتیجه این [[مهرورزی]] از یک سو موجب [[هدایت]] هر چه بیشتر [[مردم]] به [[دین]] [[خداوند]] و از سوی دیگر عامل [[گرایش]] به [[خوبی‌ها]] و فضیلت‌های [[اهل بیت]] از طریق [[پذیرش]] الگوهای کمال است. از همین رو، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده است: «[[فرزندان]] خود را با [[محبت]] [[خاندان]] من [[تربیت]] کنید»<ref>{{متن حدیث|أَدِّبُوا أَوْلَادَکُم‏ عَلَی حُبِّی وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِی وَ الْقُرْآنِ}}؛ ر.ک: اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۴۱۳؛ بحار الانوار، ج ۲۳، ص ۲۲۸.</ref>؛ چراکه این [[مودّت]]، مایۀ [[نجات]] [[انسان]] در [[آخرت]] بوده و موجب جلب [[رحمت]] و [[لطف الهی]] به [[دوستداران]] این [[خاندان]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.
==جلوه‌های عملی مودت اهل بیت==
==جلوه‌های عملی مودت اهل بیت==
*همانطور که در توضیح معنای [[مودت]] گفته شد، صرف [[دوستی با اهل بیت]] نمی‌تواند [[مودت]] به حساب آید. از این رو، فردی که دوست‌دار [[اهل بیت]] است، باید در [[مقام عمل]] نیز آن را به [[اثبات]] برساند. به همین جهت، [[مودت]] به [[اهل بیت]]{{ع}} از جلوه‌های عملی متعددی برخوردار است، مانند:
صرف [[دوستی با اهل بیت]] نمی‌تواند [[مودت]] به حساب آید. از این رو، فردی که دوست‌دار [[اهل بیت]] است، باید در [[مقام عمل]] نیز آن را به [[اثبات]] برساند. به همین جهت، [[مودت]] به [[اهل بیت]]{{ع}} از جلوه‌های عملی متعددی برخوردار است، مانند:
# [[ترویج]] [[فضایل اهل بیت]]{{ع}}: [[امام صادق]]{{ع}} به [[عبدالله بن جندب]] می‌فرمایند: «[[خدا]] [[رحمت]] کند قومی را که چراغ و مشعل بودند. [[مردمان]] را، با [[اعمال]] خود و تلاش خود، به سوی ما [[دعوت]] می‌کردند و همه [[قدرت]] خویش را بکار می‌بردند»<ref>{{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ قَوْماً کَانُوا سِرَاجاً وَ مَنَاراً کَانُوا دُعَاةً إِلَیْنَا بِأَعْمَالِهِمْ وَ مَجْهُودِ طَاقَتِهِمْ}}؛ تحف العقول، ص۳۰۱.</ref>. البته در [[ترویج]] [[فضائل اهل بیت]]{{ع}} و [[دعوت]] [[مردم]] به سوی آنها نباید از حد [[اعتدال]] خارج شده و به [[غلو]] برسیم؛ همان‌گونه که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «مبادا درباره ما [[غلوّ]] کنید، بدانید ما [[بندگان]] مورد توجه خداییم و در [[فضل]] ما هر چه خواستید بگویید»<ref>{{متن حدیث|إِیَّاکُمْ وَ الْغُلُوَّ فِینَا قُولُوا إِنَّا عَبِیدٌ مَرْبُوبُونَ وَ قُولُوا فِی فَضْلِنَا مَا شِئْتُمْ}}؛ بحارالأنوار، ج۱۰، ص۹۲.</ref>.
# [[ترویج]] [[فضایل اهل بیت]]{{ع}}: [[امام صادق]]{{ع}} به [[عبدالله بن جندب]] می‌فرمایند: «[[خدا]] [[رحمت]] کند قومی را که چراغ و مشعل بودند. [[مردمان]] را، با [[اعمال]] خود و تلاش خود، به سوی ما [[دعوت]] می‌کردند و همه [[قدرت]] خویش را بکار می‌بردند»<ref>{{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ قَوْماً کَانُوا سِرَاجاً وَ مَنَاراً کَانُوا دُعَاةً إِلَیْنَا بِأَعْمَالِهِمْ وَ مَجْهُودِ طَاقَتِهِمْ}}؛ تحف العقول، ص۳۰۱.</ref>. البته در [[ترویج]] [[فضائل اهل بیت]]{{ع}} و [[دعوت]] [[مردم]] به سوی آنها نباید از حد [[اعتدال]] خارج شده و به [[غلو]] برسیم؛ همان‌گونه که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «مبادا درباره ما [[غلوّ]] کنید، بدانید ما [[بندگان]] مورد توجه خداییم و در [[فضل]] ما هر چه خواستید بگویید»<ref>{{متن حدیث|إِیَّاکُمْ وَ الْغُلُوَّ فِینَا قُولُوا إِنَّا عَبِیدٌ مَرْبُوبُونَ وَ قُولُوا فِی فَضْلِنَا مَا شِئْتُمْ}}؛ بحارالأنوار، ج۱۰، ص۹۲.</ref>.
# [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] [[اهل بیت]]{{ع}}: ذکر [[مناقب اهل بیت]]{{ع}} و [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] آنان از جلوهای [[مودت]] به آنها و [[بغض به دشمنان]] آنهاست. [[امیرمؤمنان]] فرمودند: «[[خداوند]] شیعیانی برای ما [[برگزیده]] است که در [[شادی]] ما شاد و در [[غم]] ما غمگین‌اند و [[مال]] و جانشان را در راه ما هزینه می‌کنند. آنان از ما و به سوی مایند»<ref>{{متن حدیث|وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِینَا أُولَئِکَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا}}؛ بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۷.</ref>.<ref>ر.ک. [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۴.</ref>
# [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] [[اهل بیت]]{{ع}}: ذکر [[مناقب اهل بیت]]{{ع}} و [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] آنان از جلوهای [[مودت]] به آنها و [[بغض به دشمنان]] آنهاست. [[امیرمؤمنان]] فرمودند: «[[خداوند]] شیعیانی برای ما [[برگزیده]] است که در [[شادی]] ما شاد و در [[غم]] ما غمگین‌اند و [[مال]] و جانشان را در راه ما هزینه می‌کنند. آنان از ما و به سوی مایند»<ref>{{متن حدیث|وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِینَا أُولَئِکَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا}}؛ بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۷.</ref>.<ref>ر.ک. [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۴.</ref>
# [[تبعیت]] و [[اطاعت از اهل بیت]]{{ع}}: نمی‌توان ادعای [[محبت]] و [[مودت]] [[ذوی القربی]] را داشت و از سوی دیگر از آنها [[تبعیت]] نکرد<ref>ر.ک. [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>، زیرا [[مودّت]]، تنها [[محبت]] [[قلبی]] نیست، بلکه [[فرمانبرداری محبّانه]] و [[اطاعت]] مطلق از [[مقام ولایت]] آنان است و تنها امر تشریفاتی و [[اخلاقی]] نیست، بلکه [[فریضۀ الهی]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. بنابراین، بزرگترین جلوۀ ابراز [[مودّت]] نسبت به ایشان، [[پذیرش رهبری]] و [[امامت]] آنان و مقدم داشتن ایشان بر دیگران و [[حجّت]] شمردن [[قول و فعل]] آنان است و وقتی [[مودّت]]، [[واجب الهی]] باشد، [[اطاعت]] نیز [[تکلیف الهی]] است و [[شایستگی]] و [[برتری]] همه جانبۀ آنان معیار [[لزوم اطاعت]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.
# [[تبعیت]] و [[اطاعت از اهل بیت]]{{ع}}: نمی‌توان ادعای [[محبت]] و [[مودت]] [[ذوی القربی]] را داشت و از سوی دیگر از آنها [[تبعیت]] نکرد<ref>ر.ک. [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>، زیرا [[مودّت]]، تنها [[محبت]] [[قلبی]] نیست، بلکه [[فرمانبرداری محبّانه]] و [[اطاعت]] مطلق از [[مقام ولایت]] آنان است و تنها امر تشریفاتی و [[اخلاقی]] نیست، بلکه [[فریضۀ الهی]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. بنابراین، بزرگترین جلوۀ ابراز [[مودّت]] نسبت به ایشان، [[پذیرش رهبری]] و [[امامت]] آنان و مقدم داشتن ایشان بر دیگران و [[حجّت]] شمردن [[قول و فعل]] آنان است و وقتی [[مودّت]]، [[واجب الهی]] باشد، [[اطاعت]] نیز [[تکلیف الهی]] است و [[شایستگی]] و [[برتری]] همه جانبۀ آنان معیار [[لزوم اطاعت]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.
==تأکید بر [[مودت]] خاص نسبت به [[امام عصر]]{{ع}}==
==تأکید بر [[مودت]] خاص نسبت به [[امام عصر]]{{ع}}==
*گرچه [[شیعیان]] [[وظیفه]] دارند تمام [[ائمه]]{{ع}} را [[دوست]] بدارند و به آنها [[عشق]] بورزند، اما نسبت به [[دوستی]] و [[محبت به امام]] عصر{{ع}} به خصوص تأکید شده است؛ زیرا او صاحب، [[سرور]] و [[امام زمان]] ماست و شخصیتی است که همۀ [[ائمه]]{{ع}} دربارۀ او، به [[عظمت]] و بزرگی سخن‌ها گفته و تأکیدها کرده‌اند<ref>ر.ک. [[عبدالرحمان انصاری|انصاری، عبدالرحمان]]، [[وظایف منتظران امام عصر (کتاب)|وظایف منتظران امام عصر]]، ص ۵۱ ـ ۵۵.</ref> و اساساً [[ایمان]] با [[محبت]] و [[ولایت امام]] عصر{{ع}} کامل می‌‌شود<ref>ر.ک. [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۴۲.</ref>. اصولاً تا زمانی که [[محبت به امام زمان]]{{ع}} در وجود [[انسان]] شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمی‌تواند به [[وظایف]] [[منتظر واقعی]] عمل نماید. [[منتظران واقعی]] کسانی هستند که وضعیت [[روحی]] و [[عاطفی]] خود را به گونه‌ای سامان می‌دهند که با [[حضرت مهدی]]{{ع}} بیشترین سنخیت را داشته باشند؛ زیرا فقط در صورتی که [[امیال]] [[انسان]]، مطابق میل [[امام زمان]]{{ع}} باشد، [[آتش]] [[محبت]] آن [[امام]] فرزانه در [[دل]] [[منتظر]] زبانه خواهد کشید و دوری‌اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت<ref>ر.ک. [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲-۱۲۴.</ref>.
*گرچه [[شیعیان]] [[وظیفه]] دارند تمام [[ائمه]]{{ع}} را [[دوست]] بدارند و به آنها [[عشق]] بورزند، اما نسبت به [[دوستی]] و [[محبت به امام]] عصر{{ع}} به خصوص تأکید شده است؛ زیرا او صاحب، [[سرور]] و [[امام زمان]] ماست و شخصیتی است که همۀ [[ائمه]]{{ع}} دربارۀ او، به [[عظمت]] و بزرگی سخن‌ها گفته و تأکیدها کرده‌اند<ref>ر.ک. [[عبدالرحمان انصاری|انصاری، عبدالرحمان]]، [[وظایف منتظران امام عصر (کتاب)|وظایف منتظران امام عصر]]، ص ۵۱ ـ ۵۵.</ref> و اساساً [[ایمان]] با [[محبت]] و [[ولایت امام]] عصر{{ع}} کامل می‌‌شود<ref>ر.ک. [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۴۲.</ref>. اصولاً تا زمانی که [[محبت به امام زمان]]{{ع}} در وجود [[انسان]] شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمی‌تواند به [[وظایف]] [[منتظر واقعی]] عمل نماید. [[منتظران واقعی]] کسانی هستند که وضعیت [[روحی]] و [[عاطفی]] خود را به گونه‌ای سامان می‌دهند که با [[حضرت مهدی]]{{ع}} بیشترین سنخیت را داشته باشند؛ زیرا فقط در صورتی که [[امیال]] [[انسان]]، مطابق میل [[امام زمان]]{{ع}} باشد، [[آتش]] [[محبت]] آن [[امام]] فرزانه در [[دل]] [[منتظر]] زبانه خواهد کشید و دوری‌اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت<ref>ر.ک. [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲-۱۲۴.</ref>.
۲۱۸٬۸۲۶

ویرایش