بنیتغلب: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سیره معصوم}} | {{سیره معصوم}} | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط =| عنوان مدخل=بنیتغلب | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = قبایل | عنوان مدخل= بنیتغلب | مداخل مرتبط = [[بنیتغلب در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط = }} | ||
== [[نسب]] [[تغلب]] == | == [[نسب]] [[تغلب]] == | ||
تغْلب،<ref> این نام هم به فتح "لام" «تَغْلَب» و هم به کسر "لام" «تَغْلِب» قرائت شده است.</ref> از شاخههای [[قبیله]] [[وائل بن قاسط]] و از تیرههای [[قبیله ربیعه]] است؛ قبیلهای مشهور از [[اعراب]] شمالی ([[عدنانی]])<ref> لازم به ذکر است که علاوه بر قبیله بنی تغلب بن وائل، قبیله ای دیگر از اعراب قحطانی (جنوبی) با نام مشابه تغلب بن علوان بن عمران بن الحافی بن قضاعه موسوم به تغلب العلیاء که قبایل اسد، نمر، کلب، (حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۲) برک و ثعلب از اعقاب آن به شمار میروند وجود دارد، که این دو نباید با همدیگر خلط شوند. قلقشندی، نهایة الارب، ص۱۷۶، ۱۷۷.</ref> که نسب از [[تغلب بن وائِل بن قاسط بن هنب بن افصی بن دعمی بن جَدیْلَةَ بن اسد بن ربیعة بن نزار بن مَعَدّ بن عدنان]] میبرند. <ref> ابن کلبی، جمهرة النسب، ج ۲، ص۱۹۲ـ۱۹۳؛ حازمی، عجالة المبتدی، ص۳۱؛ سمعانی، الانساب، ج۳، ص۵۷.</ref> نام اصلی تغلب را "دثار" گفتهاند<ref> ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۳۰۲؛ برای آگاهی بیشتر از نسبت و برخی ملاحظات لغوی دربارۀ تغلب، نک: جوهری، صحاح، ج۱، ص۱۹۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ذیل غلب.</ref> اما از آنجا که پدرش آرزوی [[پیروزی]] و [[غلبه]] او را داشت، نام تغلب بر او ماندگار شد و از آن پس وی را "تغلب" و "غلباء"([[قدرتمند]] و [[پیروز]]) خواندند و منتسبین به قبیله او را "غلباوی" نسبت دادند؛<ref> ابن حائک، الاکلیل، ج ۱، ص۲۱۶؛ سویدی، سبائک الذهب، ص۲۲۸؛ قلقشندی، نهایة الارب، ص۱۸۶.</ref> کما این که منتسبین به این قبیله را «تَغْلِبی» یا «تَغْلَبی» نیز خطاب کردهاند. <ref> سمعانی، الانساب، ج۱، ص۴۶۹؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج ۱، ص۴۹، ۲۱۷.</ref> هر چند نسب شناسان، بالاتفاق، [[مردم]] این قبیله را از [[ذریه]] تغلب بن وائل دانستهاند و از تغلب به عنوان نام جد [[جاهلی]] تغلبیان یاد کردهاند، اما –با مرور [[زمان]]- در این که تغلب، پسر [[وائل]] بوده یا دخترش، تردیدهایی بوجود آمده است. در برابر قول مشهور که [[تغلب]] را پسر وائل خواندهاند، برخی محققانِ معاصر، وی را دختر وائل دانسته،<ref> عطیة اللّه، القاموس الاسلامی، ج ۱، ص۴۸۰.</ref> در توجیه دیدگاه خود، به اشعاری از روزگاران قدیم که در آن، تغلب «ابنة» وائل معرفی شده نه «ابن» او،<ref> من باب مثال در شعری از [[فرزدق]] آمده: | تغْلب،<ref> این نام هم به فتح "لام" «تَغْلَب» و هم به کسر "لام" «تَغْلِب» قرائت شده است.</ref> از شاخههای [[قبیله]] [[وائل بن قاسط]] و از تیرههای [[قبیله ربیعه]] است؛ قبیلهای مشهور از [[اعراب]] شمالی ([[عدنانی]])<ref> لازم به ذکر است که علاوه بر قبیله بنی تغلب بن وائل، قبیله ای دیگر از اعراب قحطانی (جنوبی) با نام مشابه تغلب بن علوان بن عمران بن الحافی بن قضاعه موسوم به تغلب العلیاء که قبایل اسد، نمر، کلب، (حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۲) برک و ثعلب از اعقاب آن به شمار میروند وجود دارد، که این دو نباید با همدیگر خلط شوند. قلقشندی، نهایة الارب، ص۱۷۶، ۱۷۷.</ref> که نسب از [[تغلب بن وائِل بن قاسط بن هنب بن افصی بن دعمی بن جَدیْلَةَ بن اسد بن ربیعة بن نزار بن مَعَدّ بن عدنان]] میبرند. <ref> ابن کلبی، جمهرة النسب، ج ۲، ص۱۹۲ـ۱۹۳؛ حازمی، عجالة المبتدی، ص۳۱؛ سمعانی، الانساب، ج۳، ص۵۷.</ref> نام اصلی تغلب را "دثار" گفتهاند<ref> ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۳۰۲؛ برای آگاهی بیشتر از نسبت و برخی ملاحظات لغوی دربارۀ تغلب، نک: جوهری، صحاح، ج۱، ص۱۹۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ذیل غلب.</ref> اما از آنجا که پدرش آرزوی [[پیروزی]] و [[غلبه]] او را داشت، نام تغلب بر او ماندگار شد و از آن پس وی را "تغلب" و "غلباء"([[قدرتمند]] و [[پیروز]]) خواندند و منتسبین به قبیله او را "غلباوی" نسبت دادند؛<ref> ابن حائک، الاکلیل، ج ۱، ص۲۱۶؛ سویدی، سبائک الذهب، ص۲۲۸؛ قلقشندی، نهایة الارب، ص۱۸۶.</ref> کما این که منتسبین به این قبیله را «تَغْلِبی» یا «تَغْلَبی» نیز خطاب کردهاند. <ref> سمعانی، الانساب، ج۱، ص۴۶۹؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج ۱، ص۴۹، ۲۱۷.</ref> هر چند نسب شناسان، بالاتفاق، [[مردم]] این قبیله را از [[ذریه]] تغلب بن وائل دانستهاند و از تغلب به عنوان نام جد [[جاهلی]] تغلبیان یاد کردهاند، اما –با مرور [[زمان]]- در این که تغلب، پسر [[وائل]] بوده یا دخترش، تردیدهایی بوجود آمده است. در برابر قول مشهور که [[تغلب]] را پسر وائل خواندهاند، برخی محققانِ معاصر، وی را دختر وائل دانسته،<ref> عطیة اللّه، القاموس الاسلامی، ج ۱، ص۴۸۰.</ref> در توجیه دیدگاه خود، به اشعاری از روزگاران قدیم که در آن، تغلب «ابنة» وائل معرفی شده نه «ابن» او،<ref> من باب مثال در شعری از [[فرزدق]] آمده: |