ارقم بن ابی الارقم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = ارقم بن ابی الارقم | مداخل مرتبط = [[ارقم بن ابی الارقم در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = ارقم بن ابی الارقم | مداخل مرتبط = [[ارقم بن ابی الارقم در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
نام او [[حبیب بن اسد بن عبدالله بن عمر بن مخزوم بن یقظة بن کعب]] است<ref>معجم الصحابه، ابن قانع، ج۲، ص۴۴۹. دیگر منابع، اسم حبیب را ذکر نکردهاند، از جمله: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۱۸۳؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۳۱.</ref>. کنیهاش [[ابوعبدالله]]، اسم پدرش | ارقم بن ابی الارقم از [[صحابه]] مشهور [[رسول خدا]]{{صل}}<ref>معجم رجال الحدیث، خویی، ج۳، ص۲۰.</ref> و از [[نخستین مسلمانان]] است. نام او [[حبیب بن اسد بن عبدالله بن عمر بن مخزوم بن یقظة بن کعب]] است<ref>معجم الصحابه، ابن قانع، ج۲، ص۴۴۹. دیگر منابع، اسم حبیب را ذکر نکردهاند، از جمله: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۱۸۳؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۳۱.</ref>. کنیهاش [[ابوعبدالله]]، اسم پدرش [[عبد مناف]]<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۱۸۳؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ص۱۳۱؛ رجال الطوسی، شیخ طوسی، ص۲۴.</ref> و مادرش امیمه، دختر [[حارث بن حبالة بن عمیر بن غبشان]] از [[خزاعه]] بود<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۱۸۳؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۳۱؛ اسد الغابة، ابن اثیر، ج۱، ص۷۶.</ref>. | ||
ارقم، از اولین مهاجرانی بود که به سوی [[مدینه]] [[مهاجرت]] کردند. [[رسول خدا]]{{صل}} در سال اول میان او و [[زید بن سهل]]، معروف به [[ابوطلحه انصاری]] [[پیمان برادری]] بست<ref>ابن سعد، ج۳، ص۱۸۵.</ref> و او را در محله «بنوزریق» [[مسکن]] داد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۱۸۴؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۹۸.</ref>، سپس او را عامل گردآوری [[صدقات]] کرد<ref>کتانی، ج۱، ص۳۹۶.</ref>. هنگام [[اختلاف]] میان [[انصار]]، رسول خدا{{صل}} او را برای وساطت میان آنان میفرستاد<ref>کتانی، ج۱، ص۲۸۰.</ref>. او برخی نامههای رسول خدا{{صل}} را نیز نوشته است<ref>ابن سعد، ج۱، ص۲۰۵؛ احمدی میانجی، ج۱، ص۱۶۵.</ref>. | |||
ارقم در جنگهای [[بدر]]، [[أحد]]، [[خندق]] و دیگر [[جنگهای رسول خدا]]{{صل}} شرکت داشت<ref>الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۳۱؛ الاصابه، ابن حجر، ج۱، ص۱۹۷؛ البدایة و النهایه، ابن کثیر، ج۸، ص۷۱.</ref>. در [[سریه]] [[ابوسلمه بن عبدالاسد]] به قطن، ۱۵۰ [[صحابی]] شرکت کردند که یکی از آنان ارقم بن ابی ارقم بود<ref>واقدی، ج۱، ص۳۴۱.</ref>.<ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۷؛ [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ارقم بن ابی ارقم مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص۲۸.</ref> | |||
== | == پنهان شدن [[پیامبر]] در [[خانه]] ارقم == | ||
بیشترین [[شهرت]] ارقم به خاطر [[خانه]] اوست؛ زمانی که هنوز [[مسلمانان]] نیرویی نگرفته بودند و [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به مدت سه سال پنهانی [[مردم]] را به [[اسلام]] [[دعوت]] میکرد و در موقع [[نماز]] به درههای کوه [[پناه]] میبردند، [[خانه]] ارقم که در دامنه [[کوه صفا]] قرار داشت، محل تجمع [[مسلمانان]] بود و گفتهاند که گروه بسیاری در همین [[خانه]] [[مسلمان]] شدند<ref>الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۳۱؛ اسد الغابة، ابن اثیر، ج۱، ص۷۵؛ البدایة و النهایه، ابن کثیر، ج۸، ص۷۱.</ref>. مدت رفت و شد [[پیامبر]] و یارانش را به [[خانه ارقم]]، به [[اختلاف]] از یک ماه تا چهار سال گفتهاند. از خانه ارقم به خانه اسلام یاد شده است<ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۲۶۸؛ [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ارقم بن ابی ارقم مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص۲۸.</ref>. | |||
== | == ارقم و [[مسافرت]] به [[بیت المقدس]] == | ||
وقتی که ارقم برای [[زیارت]] [[بیت المقدس]] آماده شد، برای خداحافظی و کسب اجازه [[خدمت]] [[پیامبر]] مشرف شد. | |||
[[رسول اکرم]]{{صل}} از او پرسید: برای چه به این [[مسافرت]] میروی؟ قصد [[تجارت]] داری یا احتیاج دیگری باعث شده است؟ ارقم گفت: "پدر و مادرم به قربانت یا [[رسول الله]]! هیچ یک از اینها نیست، فقط برای [[خواندن نماز]] در [[مسجد الاقصی]] میروم". | |||
== | [[پیامبر]]{{صل}} به او فرمود: "خواندن یک رکعت [[نماز]] در [[مسجد]] من بهتر از خواندن هزار رکعت [[نماز]] در سایر [[مساجد]] است، به جز [[مسجد الحرام]]". ارقم پس از شنیدن این سخن، از این [[سفر]] خودداری کرد<ref> اسد الغابة، ابن اثیر، ج۱، ص۷۶؛ معجم الصحابه، ابن قانع، ج۲، ص۴۵۰.</ref>.<ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۲۷۰؛ [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ارقم بن ابی ارقم مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص۲۸.</ref> | ||
== [[فرزندان]] [[ارقم بن ابی الارقم]] == | |||
یک [[روایت]] درباره [[فرزندان]] ارقم چنین میگوید: ارقم صاحب دو [[فرزند]] پسر به نامهای عبیدالله و [[عثمان]] بود که مادر هر دو، [[کنیز]] بودند و دو [[فرزند]] دختر به نامهای [[امیه]] و [[صفیه]] داشت که مادر امیه [[هند]] دختر [[عبدالله]] از [[قبیله]] [[بنیاسد بن خزیمه]] بود و مادر صفیه هم [[کنیز]] بود. | |||
[[روایت]] دیگری میگوید تعداد [[فرزندان]] ارقم به بیست و چند نفر میرسد که همه آنها [[فرزندان]] [[عثمان بن ارقم]] بودند و [[فرزندی]] از [[عبیدالله بن ارقم]] به جای نمانده است<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۱۸۳.</ref>.<ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۲۷۰؛ [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ارقم بن ابی ارقم مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص۲۸.</ref> | |||
== سرانجام ارقم == | |||
ارقم در سال ۵۳ [[هجری]] در سن هشتاد و سه سالگی و بنابر قولی در سال ۵۵ [[هجری]] از [[دنیا]] رفت و در [[بقیع]] مدفون گردید<ref>قاموس الرجال، شوشتری، ج۱، ص۷۱۳.</ref>. | |||
با آنکه او [[وصیت]] کرده بود تا [[سعد بن ابی وقاص]] بر او [[نماز]] بگذارد، ولی [[مروان بن حکم]]، [[والی مدینه]] با توجه به نیآمدن سعد، قصد [[اقامه نماز]] بر پیکر او را داشت که با [[مخالفت]] [[عبیدالله بن ارقم]] و گروهی از [[بنی مخزوم]] روبهرو شد و سرانجام سعد از راه رسید و بر پیکر ارقم [[نماز]] گزارد و او در [[بقیع]] مدفون شد<ref>الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۳۲؛ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۱۸۵.</ref>.<ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۲۷۱؛ [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ارقم بن ابی ارقم مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص۲۸.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[بنیمخزوم]] (قبیله) | * [[بنیمخزوم]] (قبیله) | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[ارقم بن ابی الارقم (مقاله)|مقاله «ارقم بن ابی الارقم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳''']] | # [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[ارقم بن ابی الارقم (مقاله)|مقاله «ارقم بن ابی الارقم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳''']] | ||
# [[پرونده:IM009658.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|'''مقاله «ارقم بن ابی ارقم مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||