ابوحدرد اسلمی: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابوحدرد اسلمی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابوحدرد اسلمی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
نامش [[سلامه]]<ref>سلمه، ابن قانع، ج۱، ص۲۸۲.</ref> و نام پدرش [[عمیر بن سلامه]]<ref>ابوسلامه، ابن حزم، ص۲۴۱.</ref> و به [[نقلی]] [[عامر]]<ref>ر.ک: ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۱.</ref> بود که به ابوحدرد [[شهرت]] داشت. از بنورفاعه<ref>حاکم، ج۳، ص۵۷۲.</ref> شاخهای از [[بنو اسلم]] از [[قبیله خزاعه]]<ref>ابن کلبی، ج۲، ص۱۴۷؛ ابن سلام، ص۲۹۲.</ref> و از ساکنان [[حجاز]] شمرده میشد<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۶۷.</ref>. برخی نام [[ابوحدرد]] را [[عبد]]<ref>احمد بن حنبل به نقل ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۶؛ بخاری، ج۶، ص۱۱۹؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۹۳.</ref> دانستهاند و [[علی بن مداینی]] او را [[عبید]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۶؛ تصحیف شده به عتبه: ابن اثیر، ج۳، ص۶۷.</ref> نامیده است. به احتمال، [[کنیه]] ابوحدرد از نام فرزندش حدرد، مکنی به ابو خراش<ref>ابن حجر، ج۲، ص۳۶.</ref> برگرفته باشد. | نامش [[سلامه]]<ref>سلمه، ابن قانع، ج۱، ص۲۸۲.</ref> و نام پدرش [[عمیر بن سلامه]]<ref>ابوسلامه، ابن حزم، ص۲۴۱.</ref> و به [[نقلی]] [[عامر]]<ref>ر. ک: ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۱.</ref> بود که به ابوحدرد [[شهرت]] داشت. از بنورفاعه<ref>حاکم، ج۳، ص۵۷۲.</ref> شاخهای از [[بنو اسلم]] از [[قبیله خزاعه]]<ref>ابن کلبی، ج۲، ص۱۴۷؛ ابن سلام، ص۲۹۲.</ref> و از ساکنان [[حجاز]] شمرده میشد<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۶۷.</ref>. برخی نام [[ابوحدرد]] را [[عبد]]<ref>احمد بن حنبل به نقل ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۶؛ بخاری، ج۶، ص۱۱۹؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۹۳.</ref> دانستهاند و [[علی بن مداینی]] او را [[عبید]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۶؛ تصحیف شده به عتبه: ابن اثیر، ج۳، ص۶۷.</ref> نامیده است. به احتمال، [[کنیه]] ابوحدرد از نام فرزندش حدرد، مکنی به ابو خراش<ref>ابن حجر، ج۲، ص۳۶.</ref> برگرفته باشد. | ||
به [[صحابی]] بودن ابوحدرد تصریح<ref>بخاری، ج۶، ص۱۱۹؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۹۳؛ ابونعیم، ج۳، ص۱۳۵۸؛ یحیی بن معین به نقل ابن عبد البر، ج۴، ص۱۹۶.</ref> و [[روایات]] او با روایات فرزندش [[عبدالله]]، مکنی به [[ابو محمد]]، خلط شده است. این روایات عبارتاند از: | به [[صحابی]] بودن ابوحدرد تصریح<ref>بخاری، ج۶، ص۱۱۹؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۹۳؛ ابونعیم، ج۳، ص۱۳۵۸؛ یحیی بن معین به نقل ابن عبد البر، ج۴، ص۱۹۶.</ref> و [[روایات]] او با روایات فرزندش [[عبدالله]]، مکنی به [[ابو محمد]]، خلط شده است. این روایات عبارتاند از: | ||
'''شرکت در [[حدیبیه]]:''' براساس بیشتر منابع، ابوحدرد در حدیبیه شرکت داشت و از فردی به نام [[ناجیه]] نام برده است که [[رسول خدا]]{{صل}} وی را بر دیگران برای حرکت دادن شتر آن [[قربانی]] در [[روز]] حدیبیه ترجیح داد. با این حال منابعی<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲؛ ابن شهر آشوب، ج۱، ص۱۴۲؛ ابن اثیر، ج۳، ص۱۴۱، و ر.ک: ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۷۲.</ref> از حضور [[عبدالله بن ابی حدرد]] در حدیبیه خبر دادهاند. | '''شرکت در [[حدیبیه]]:''' براساس بیشتر منابع، ابوحدرد در حدیبیه شرکت داشت و از فردی به نام [[ناجیه]] نام برده است که [[رسول خدا]]{{صل}} وی را بر دیگران برای حرکت دادن شتر آن [[قربانی]] در [[روز]] حدیبیه ترجیح داد. با این حال منابعی<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲؛ ابن شهر آشوب، ج۱، ص۱۴۲؛ ابن اثیر، ج۳، ص۱۴۱، و ر. ک: ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۷۲.</ref> از حضور [[عبدالله بن ابی حدرد]] در حدیبیه خبر دادهاند. | ||
'''تقاضای وام:''' منابعی<ref>طبرانی، صغیر، ج۱، ص۲۳۴؛ ذهبی، ج۱۴، ص۱۵؛ هیثمی، ج۴، ص۱۲۹.</ref>، ابوحدرد و منابعی دیگر<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۱۴۲؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۰.</ref> با همان [[سند]]، ابن ابی حدرد را بدهکار مردی از [[یهود]]، پیش از [[جنگ خیبر]] معرفی کردهاند که برای پرداخت بدهیاش بالاپوش خود را فروخت، بر پایه اخباری، ابوحدرد درباره [[پرداخت مهریه]] همسرش از رسول خدا{{صل}} درخواست وام کرد<ref>احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۴۸؛ ابوداود، ص۱۸۴؛ دولابی، ج۱، ص۴۶؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۳۵۲؛ حاکم، ج۲، ص۱۷۸؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۶۷؛ ابن اثیر، ج۳، ص۵۰۹ و ج۵، ص۶۷.</ref>، ولی واقدی<ref>به نقل از ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲.</ref> این خبر را درباره [[ابوحدرد]] [[ضعیف]] شمرده ولی گوید: [[عبدالله]] فرزند وی این درخواست را داشته است. بنا بر نقل واقدی<ref>واقدی، ج۲، ص۷۷۷؛ و ر.ک: طبری، ج۲، ص۲۱۷؛ ابن عساکر، ج۲۷، ص۳۴۱؛ ابن حجر، ج۴، ص۴۹.</ref>، عبدالله درباره [[پرداخت مهریه]] دویست درهمی همسرش دختر [[سراقة بن مالک]])، از [[رسول خدا]]{{صل}} تقاضای وام کرد. آن [[حضرت]] با زیاد شمردن آن مقدار فرمود: چیزی ندارم. امیدوارم در صورت اعزام به سریهای، به اندازه مهریه همسرت [[غنیمت]] به دست آوری. او در بازگشت از [[غزوه]] خضره، به غنایمی دست یافت که توانست با همسرش [[عروسی]] کند. عبدالرزاق<ref>عبدالرزاق، ج۶، ص۱۷۷.</ref> برخلاف دو نظر بالا، ابوحدرد را [[راوی]] آن خبر دانسته است. | '''تقاضای وام:''' منابعی<ref>طبرانی، صغیر، ج۱، ص۲۳۴؛ ذهبی، ج۱۴، ص۱۵؛ هیثمی، ج۴، ص۱۲۹.</ref>، ابوحدرد و منابعی دیگر<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۱۴۲؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۰.</ref> با همان [[سند]]، ابن ابی حدرد را بدهکار مردی از [[یهود]]، پیش از [[جنگ خیبر]] معرفی کردهاند که برای پرداخت بدهیاش بالاپوش خود را فروخت، بر پایه اخباری، ابوحدرد درباره [[پرداخت مهریه]] همسرش از رسول خدا{{صل}} درخواست وام کرد<ref>احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۴۸؛ ابوداود، ص۱۸۴؛ دولابی، ج۱، ص۴۶؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۳۵۲؛ حاکم، ج۲، ص۱۷۸؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۶۷؛ ابن اثیر، ج۳، ص۵۰۹ و ج۵، ص۶۷.</ref>، ولی واقدی<ref>به نقل از ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲.</ref> این خبر را درباره [[ابوحدرد]] [[ضعیف]] شمرده ولی گوید: [[عبدالله]] فرزند وی این درخواست را داشته است. بنا بر نقل واقدی<ref>واقدی، ج۲، ص۷۷۷؛ و ر. ک: طبری، ج۲، ص۲۱۷؛ ابن عساکر، ج۲۷، ص۳۴۱؛ ابن حجر، ج۴، ص۴۹.</ref>، عبدالله درباره [[پرداخت مهریه]] دویست درهمی همسرش دختر [[سراقة بن مالک]])، از [[رسول خدا]]{{صل}} تقاضای وام کرد. آن [[حضرت]] با زیاد شمردن آن مقدار فرمود: چیزی ندارم. امیدوارم در صورت اعزام به سریهای، به اندازه مهریه همسرت [[غنیمت]] به دست آوری. او در بازگشت از [[غزوه]] خضره، به غنایمی دست یافت که توانست با همسرش [[عروسی]] کند. عبدالرزاق<ref>عبدالرزاق، ج۶، ص۱۷۷.</ref> برخلاف دو نظر بالا، ابوحدرد را [[راوی]] آن خبر دانسته است. | ||
'''شرکت در سریه اِضَم:''' واقدی<ref>واقدی، ج۲، ص۷۹۷.</ref> میگوید: رسول خدا{{صل}} به منظور [[آگاه]] نشدن [[مشرکان]] از [[تصمیم]] وی برای [[فتح مکه]]، [[ابو قتاده]] را با هشت نفر از جمله ابوحدرد به منطقه اِضَم (آبی میان [[مکه]] و یمامه نزدیک سمینه) اعزام کرد، ولی دیگران همین خبر را درباره عبدالله آوردهاند<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۱۲؛ بخاری، ج۵، ص۷۵؛ طبری، ج۲، ص۴۰۸؛ ابن حجر، ج۵، ص۲۲۷.</ref>. همچنین [[روایات]] در این باره [[اختلاف]] دارند که ابوحدرد یا فرزندش عبدالله، در [[زمان]] [[عمر]] به [[مدینه]] آمد، سپس برای انجام [[مراسم حج]] عازم مکه شد و در بین [[راه]] مکه با [[محمد بن مسلمه]] [[ملاقات]] کرد<ref>ابن عساکر، ج۵۵، ص۲۷۶.</ref>. | '''شرکت در سریه اِضَم:''' واقدی<ref>واقدی، ج۲، ص۷۹۷.</ref> میگوید: رسول خدا{{صل}} به منظور [[آگاه]] نشدن [[مشرکان]] از [[تصمیم]] وی برای [[فتح مکه]]، [[ابو قتاده]] را با هشت نفر از جمله ابوحدرد به منطقه اِضَم (آبی میان [[مکه]] و یمامه نزدیک سمینه) اعزام کرد، ولی دیگران همین خبر را درباره عبدالله آوردهاند<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۱۲؛ بخاری، ج۵، ص۷۵؛ طبری، ج۲، ص۴۰۸؛ ابن حجر، ج۵، ص۲۲۷.</ref>. همچنین [[روایات]] در این باره [[اختلاف]] دارند که ابوحدرد یا فرزندش عبدالله، در [[زمان]] [[عمر]] به [[مدینه]] آمد، سپس برای انجام [[مراسم حج]] عازم مکه شد و در بین [[راه]] مکه با [[محمد بن مسلمه]] [[ملاقات]] کرد<ref>ابن عساکر، ج۵۵، ص۲۷۶.</ref>. | ||
ممکن است دلیل خلط [[اخبار]] آنان، از اینرو باشد که عبدالله از پدرش - بدون ذکر نام وی - [[روایت]] کرده است که برخی، روایت [[پدر]] را از پسر، نشانه [[صحابی]] نبودن عبدالله دانستهاند<ref>ر.ک: ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۲؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۰.</ref>. [[ابوموسی مدینی]] در [[سند]] روایتی، به جای [[عبدالله بن]] ابی حدرد عن ابیه، [[ابوعبدالله]] (= پدر عبدالله) آورده و [[طبرانی]] به [[اشتباه]] ابوعبدالله را [[کنیه]] دوم ابوحدرد شمرده<ref>ر.ک: ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۰.</ref> و به نوعی به خلط میان [[اخبار]] [[عبدالله]] و پدرش کمک کرده است. برخی مانند [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۱۴.</ref> برای [[پیشگیری]] از این خلط، تصریح کردهاند که [[ابوعبدالله]]، همان [[ابوحدرد]] و [[پدر]] عبدالله است و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۳۳۴.</ref> برای تأکید بیشتر، ام الدرداء را نیز فرزند ابوحدرد (و [[خواهر]] عبدالله) شمرده است. همو<ref>همو، ج۶، ص۶۷.</ref> دلیل بخشی از این خلط را [[ابن منده]] دانسته که در بخش نخست کلامش، عبدالله را اسم ابوحدرد و در پایان، فرزند وی شمرده است و دیگران نیز از او [[پیروی]] کردهاند. نظر واقدی درباره تقاضای وام، نشان میدهد خلط اخبار آن دو، پیشینهای کهنتر از ابن منده دارد. | ممکن است دلیل خلط [[اخبار]] آنان، از اینرو باشد که عبدالله از پدرش - بدون ذکر نام وی - [[روایت]] کرده است که برخی، روایت [[پدر]] را از پسر، نشانه [[صحابی]] نبودن عبدالله دانستهاند<ref>ر. ک: ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۲؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۰.</ref>. [[ابوموسی مدینی]] در [[سند]] روایتی، به جای [[عبدالله بن]] ابی حدرد عن ابیه، [[ابوعبدالله]] (= پدر عبدالله) آورده و [[طبرانی]] به [[اشتباه]] ابوعبدالله را [[کنیه]] دوم ابوحدرد شمرده<ref>ر. ک: ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۰.</ref> و به نوعی به خلط میان [[اخبار]] [[عبدالله]] و پدرش کمک کرده است. برخی مانند [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۱۴.</ref> برای [[پیشگیری]] از این خلط، تصریح کردهاند که [[ابوعبدالله]]، همان [[ابوحدرد]] و [[پدر]] عبدالله است و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۳۳۴.</ref> برای تأکید بیشتر، ام الدرداء را نیز فرزند ابوحدرد (و [[خواهر]] عبدالله) شمرده است. همو<ref>همو، ج۶، ص۶۷.</ref> دلیل بخشی از این خلط را [[ابن منده]] دانسته که در بخش نخست کلامش، عبدالله را اسم ابوحدرد و در پایان، فرزند وی شمرده است و دیگران نیز از او [[پیروی]] کردهاند. نظر واقدی درباره تقاضای وام، نشان میدهد خلط اخبار آن دو، پیشینهای کهنتر از ابن منده دارد. | ||
در هر صورت، خلط اخبار آنان سبب شده تا برخی [[زمان]] درگذشت عبدالله را در سال ۷۱، به پدرش ابو حدرد نسبت دهند <ref>بغوی، ج۳، ص۱۵۵ و مزی، ج۳۳، ص۲۲۹ این مطلب را به ابن سعد نسبت دادهاند؛ در حالی که | در هر صورت، خلط اخبار آنان سبب شده تا برخی [[زمان]] درگذشت عبدالله را در سال ۷۱، به پدرش ابو حدرد نسبت دهند <ref>بغوی، ج۳، ص۱۵۵ و مزی، ج۳۳، ص۲۲۹ این مطلب را به ابن سعد نسبت دادهاند؛ در حالی که ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲. آن تاریخ را برای عبدالله آورده است.</ref>. ابن قانع<ref>ابن قانع، ج۱، ص۲۸۲ و ر. ک: متقی هندی، ج۹، ص۳۲.</ref> نیز [[روایت]] {{متن حدیث |هَجرُ المُسلِمِ أخاهُ كَسَفكِ دَمِهِ}}؛ را به ابوحدرد نسبت داده، در حالی که از حدرد بن ابی حدرد است. خلط این اخبار به اندازهای [[درهم]] تنیده شده که گاه اخبار ابن ابی حدرد را، به [[عمیر]]، پدر ابو حدرد نسبت داده، او را نیز در شمار [[صحابیان]] باد و از وی روایت نقل کردهاند<ref>ر. ک، ابن حجر، ج۵، ص۲۲۶.</ref><ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحدرد اسلمی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۳۸-۲۳۹.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته == | ||
* [[عبدالله بن ابیحدرد]] (فرزند) | * [[عبدالله بن ابیحدرد]] (فرزند) | ||
== منابع == | == منابع == |