پرش به محتوا

ابوخلف: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوخلف در تراجم و رجال]] - [[ابوخلف در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوخلف در تراجم و رجال]] - [[ابوخلف در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[حازم]]<ref>به تصحیف گاه خازم) بن عطا دابی عطا؛ ر.ک: ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> مشهور به ابوخلف. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۹۲.</ref> این [[کنیه]] را در بخش اول ([[صحابه]]) و نیز در بخش چهارم (توهمات) الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۸.</ref> آورده است؛ یعنی [[صحابی]] بودن چنین شخصی، جز توهمی بیش نیست. علت توهم، روایتی است که [[زمخشری]] در "ربیع الابرار"<ref>زمخشری، ج۴، ص۱۵۶.</ref> به نقل از ابوخلف، [[خادم]] النبی از [[پیامبر]]{{صل}} چنین آورده است: هرگاه فاسقی [[مدح]] و [[ستایش]] شود، [[عرش خدا]] به لرزه در می‌آید. این [[روایت]] مرسل است و در [[حقیقت]] [[راوی]] اصلی، [[انس بن مالک]] بوده که از [[سند]] افتاده است. ابن حجر<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۹- ۹۸.</ref> می‌گوید: سند کامل این روایت را [[ابویعلی موصلی]] آورده است. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> نیز همین روایت را از ابوخلف از [[انس]] نقل کرده است.
[[حازم]]<ref>به تصحیف گاه خازم) بن عطا دابی عطا؛ ر. ک: ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> مشهور به ابوخلف. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۹۲.</ref> این [[کنیه]] را در بخش اول ([[صحابه]]) و نیز در بخش چهارم (توهمات) الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۸.</ref> آورده است؛ یعنی [[صحابی]] بودن چنین شخصی، جز توهمی بیش نیست. علت توهم، روایتی است که [[زمخشری]] در "ربیع الابرار"<ref>زمخشری، ج۴، ص۱۵۶.</ref> به نقل از ابوخلف، [[خادم]] النبی از [[پیامبر]]{{صل}} چنین آورده است: هرگاه فاسقی [[مدح]] و [[ستایش]] شود، [[عرش خدا]] به لرزه در می‌آید. این [[روایت]] مرسل است و در [[حقیقت]] [[راوی]] اصلی، [[انس بن مالک]] بوده که از [[سند]] افتاده است. ابن حجر<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۹- ۹۸.</ref> می‌گوید: سند کامل این روایت را [[ابویعلی موصلی]] آورده است. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> نیز همین روایت را از ابوخلف از [[انس]] نقل کرده است.


اعمی خادم انس<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶؛ ذهبی، ج۲، ص۴۲۴.</ref> است. وی [[بصری]] است<ref>ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> و شاید به اعتبار سکونت، به او شامی<ref>مزی، ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> نیز گفته‌اند. [[ابوالفتح ازدی موصلی]] ([[محمد بن حسین بن احمد]] م ۳۶۷ یا ۲۷۴ صاحب "تاریخ الموصل و الصحابه") او را بصری و ساکن [[موصل]] دانسته که همان جا از [[دنیا]] رفت<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>.
اعمی خادم انس<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶؛ ذهبی، ج۲، ص۴۲۴.</ref> است. وی [[بصری]] است<ref>ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> و شاید به اعتبار سکونت، به او شامی<ref>مزی، ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> نیز گفته‌اند. [[ابوالفتح ازدی موصلی]] ([[محمد بن حسین بن احمد]] م ۳۶۷ یا ۲۷۴ صاحب "تاریخ الموصل و الصحابه") او را بصری و ساکن [[موصل]] دانسته که همان جا از [[دنیا]] رفت<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>.


برخی او را با [[مروان]] الاصفر (مروان بن خاقان) که کنیه او نیز ابوخلف بصری است<ref>ر.ک: مزی، ج۲۷، ص۴۱۰.</ref>، [[اشتباه]] گرفته‌اند<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>، ولی مسلم و دیگران میان این دو فرق گذاشته‌اند<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱۱۲، ص۷۸.</ref>. ابوخلف افزون بر روایت فوق، چهار روایت دیگر از جمله روایت {{متن حدیث | لاَ تَجْتَمِعُ أُمَّتِي عَلَى ضَلاَلَةٍ }}<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن ابی عاصم، ص۴۱؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref>؛ و [[حدیث طیر]]<ref>عقیلی، ج۴، ص۱۸۹. برای دو روایت دیگر ر.ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۱، ص۵۶۲؛ احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.</ref> از [[انس بن مالک]] نقل کرده است.
برخی او را با [[مروان]] الاصفر (مروان بن خاقان) که کنیه او نیز ابوخلف بصری است<ref>ر. ک: مزی، ج۲۷، ص۴۱۰.</ref>، [[اشتباه]] گرفته‌اند<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>، ولی مسلم و دیگران میان این دو فرق گذاشته‌اند<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱۱۲، ص۷۸.</ref>. ابوخلف افزون بر روایت فوق، چهار روایت دیگر از جمله روایت {{متن حدیث | لاَ تَجْتَمِعُ أُمَّتِي عَلَى ضَلاَلَةٍ }}<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن ابی عاصم، ص۴۱؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref>؛ و [[حدیث طیر]]<ref>عقیلی، ج۴، ص۱۸۹. برای دو روایت دیگر ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۱، ص۵۶۲؛ احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.</ref> از [[انس بن مالک]] نقل کرده است.


در [[تابعی]] بودن او شکی نیست<ref>دولابی، ج۲، ص۳۶۲؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref> و [[محدثان]] او را به شدت [[تضعیف]] کرده‌اند<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷؛ ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخلف»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۶۷.</ref>
در [[تابعی]] بودن او شکی نیست<ref>دولابی، ج۲، ص۳۶۲؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref> و [[محدثان]] او را به شدت [[تضعیف]] کرده‌اند<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷؛ ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخلف»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۶۷.</ref>
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش