پرش به محتوا

ابولبابه در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲۱: خط ۲۱:
== اسلام ابولبابه ==
== اسلام ابولبابه ==
[[زمخشری]]<ref>زمخشری، ج۱، ص۱۲۳.</ref>، ابولبابه را تازه [[مسلمانی]] از [[یهودیان]] دانسته است و به همین سبب بود که نزد یهودیان بنوقریظه رفت و ماجرای [[خیانت]] رخ داد. به نظر می‌رسد این [[رأی]] ناصواب باشد؛ زیرا
[[زمخشری]]<ref>زمخشری، ج۱، ص۱۲۳.</ref>، ابولبابه را تازه [[مسلمانی]] از [[یهودیان]] دانسته است و به همین سبب بود که نزد یهودیان بنوقریظه رفت و ماجرای [[خیانت]] رخ داد. به نظر می‌رسد این [[رأی]] ناصواب باشد؛ زیرا
#او از [[اوسیان]] ساکن قباست، نه از یهودیان؛
# او از [[اوسیان]] ساکن قباست، نه از یهودیان؛
#تصریح [[نصوص]] این است که او هم [[پیمان]] یهودیان بود. از این رو، از [[پیامبر]] خواستند او برای [[گفتگو]] نزدشان برود؛
# تصریح [[نصوص]] این است که او هم [[پیمان]] یهودیان بود. از این رو، از [[پیامبر]] خواستند او برای [[گفتگو]] نزدشان برود؛
#هیچ گزارشی این نظر را [[تأیید]] نمی‌کند.
# هیچ گزارشی این نظر را [[تأیید]] نمی‌کند.


درباره چگونگی [[مسلمان]] شدن ابولبابه گزارش داستان گونه‌‍‌ای در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«بی‌گمان بر کافران برابر است، چه بیمشان دهی یا بیمشان ندهی، ایمان نمی‌آورند» سوره بقره، آیه ۶.</ref> آمده است: [[امام محمد باقر]]{{صل}} می‌فرماید: "هنگامی که [[رسول خدا]]{{صل}} وارد [[مدینه]] شد و آثار [[راست‌گویی]] و [[نشانه‌های حق]] و [[دلایل]] نبوتش آشکار شد، [[یهودیان]] حیله‌گر [[اعمال]] [[پلیدی]] را قصد کرده بودند و می‌خواستند [[نور]] ایشان را خاموش کرده و بر حجّت‌های ایشان خط بطلان بکشند؛ و از کسانی که [[تکذیب]] ایشان را قصد کرده بودند [[مالک بن صیف]]، [[کعب بن اشرف]] و [[ابولبابة بن عبد المنذر]] بودند".
درباره چگونگی [[مسلمان]] شدن ابولبابه گزارش داستان گونه‌‍‌ای در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«بی‌گمان بر کافران برابر است، چه بیمشان دهی یا بیمشان ندهی، ایمان نمی‌آورند» سوره بقره، آیه ۶.</ref> آمده است: [[امام محمد باقر]]{{صل}} می‌فرماید: "هنگامی که [[رسول خدا]]{{صل}} وارد [[مدینه]] شد و آثار [[راست‌گویی]] و [[نشانه‌های حق]] و [[دلایل]] نبوتش آشکار شد، [[یهودیان]] حیله‌گر [[اعمال]] [[پلیدی]] را قصد کرده بودند و می‌خواستند [[نور]] ایشان را خاموش کرده و بر حجّت‌های ایشان خط بطلان بکشند؛ و از کسانی که [[تکذیب]] ایشان را قصد کرده بودند [[مالک بن صیف]]، [[کعب بن اشرف]] و [[ابولبابة بن عبد المنذر]] بودند".
خط ۳۷: خط ۳۷:


== حضور در جنگ‌ها ==
== حضور در جنگ‌ها ==
[[ابولبابه]] در [[بیعت]] [[عقبه دوم]] و در [[غزوه بدر]] حضور داشت<ref>رجال الطوسی، ص‌۲۷؛ الاستیعاب، ج۴، ص۳۰۳.</ref>، ولی مشهور برآنند که [[پیامبر]]{{صل}} در غزوه بدر [[دستور]] داد ابولبابه از [[روحاء]] به [[مدینه]] بازگردد و [[جانشین]] آن حضرت باشد و همانند حاضران در [[بدر]]، سهم او را از [[غنایم]] پرداخت<ref> الطبقات، ج۳، ص‌۳۴۸؛ المغازی، ج۱، ص۱۵۹؛ السیرة النبویه، ج۲، ص‌۶۸۸.</ref>. در [[غزوه]] "سویق و بنی‌قَینُقاع" نیز وی را در مدینه به جای خود گذاشت<ref>المغازی، ج‌۱، ص‌۱۸۰؛ السیرة النبویه، ج۳، ص‌۴۵ و ۴۹؛ تاریخ‌طبری، ج‌۲، ص‌۴۹‌ـ‌۵۰.</ref>. وی در غزوه [[اُحد]] و دیگر [[جنگ‌ها]] حضور داشت<ref>الطبقات، ج۳، ص۳۴۸؛ الاستیعاب، ج۴، ص‌۳۰۴.</ref>. در [[غزوه حنین]] ، [[پرچم]] [[قبیله]] [[بنی عمرو بن عوف]]<ref>المغازی، ج ۳، ۸۹۶.</ref> و در [[فتح مکه]]، پرچم بنی‌خطمه<ref>المغازی، ج‌۲، ص‌۸۰۰.</ref> یا [[بنی‌ عمرو بن عوف]]<ref> الطبقات، ج۳، ص۳۴۹؛ الاستیعاب، ج۴، ص‌۳۰۴.</ref> را حمل می‌کرد؛ امّا بنا به [[نقل]] [[یعقوبی]]، پیامبر{{صل}} در [[فتح مکّه]]، او را جانشین خود در مدینه قرار داد<ref>تاریخ یعقوبی، ج‌۲، ص‌۵۸.</ref><ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[ابولُبابه انصاری (مقاله)|مقاله «ابولُبابه انصاری»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۱۱۱.</ref>
[[ابولبابه]] در [[بیعت]] [[عقبه دوم]] و در [[غزوه بدر]] حضور داشت<ref>رجال الطوسی، ص‌۲۷؛ الاستیعاب، ج۴، ص۳۰۳.</ref>، ولی مشهور برآنند که [[پیامبر]]{{صل}} در غزوه بدر [[دستور]] داد ابولبابه از [[روحاء]] به [[مدینه]] بازگردد و [[جانشین]] آن حضرت باشد و همانند حاضران در [[بدر]]، سهم او را از [[غنایم]] پرداخت<ref> الطبقات، ج۳، ص‌۳۴۸؛ المغازی، ج۱، ص۱۵۹؛ السیرة النبویه، ج۲، ص‌۶۸۸.</ref>. در [[غزوه]] "سویق و بنی‌قَینُقاع" نیز وی را در مدینه به جای خود گذاشت<ref>المغازی، ج‌۱، ص‌۱۸۰؛ السیرة النبویه، ج۳، ص‌۴۵ و ۴۹؛ تاریخ‌طبری، ج‌۲، ص‌۴۹‌ـ‌۵۰.</ref>. وی در غزوه [[اُحد]] و دیگر [[جنگ‌ها]] حضور داشت<ref>الطبقات، ج۳، ص۳۴۸؛ الاستیعاب، ج۴، ص‌۳۰۴.</ref>. در [[غزوه حنین]]، [[پرچم]] [[قبیله]] [[بنی عمرو بن عوف]]<ref>المغازی، ج ۳، ۸۹۶.</ref> و در [[فتح مکه]]، پرچم بنی‌خطمه<ref>المغازی، ج‌۲، ص‌۸۰۰.</ref> یا [[بنی‌ عمرو بن عوف]]<ref> الطبقات، ج۳، ص۳۴۹؛ الاستیعاب، ج۴، ص‌۳۰۴.</ref> را حمل می‌کرد؛ امّا بنا به [[نقل]] [[یعقوبی]]، پیامبر{{صل}} در [[فتح مکّه]]، او را جانشین خود در مدینه قرار داد<ref>تاریخ یعقوبی، ج‌۲، ص‌۵۸.</ref><ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[ابولُبابه انصاری (مقاله)|مقاله «ابولُبابه انصاری»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۱۱۱.</ref>
   
   
با آنکه او در [[جنگ بدر]] حضور نیافت، از [[اصحاب بدر]] به شمار می‌آید و [[پیامبر]]{{صل}} سهمی از [[غنایم]] را به او داد، زیرا [[پیامبر اکرم]]{{صل}} پس از حرکت، در بین راه او را به [[مدینه]] برگرداند و برای [[پیشگیری]] از [[شورش]] [[منافقان]] او را [[خلیفه]] و [[جانشین]] خود در [[مدینه]] قرار داد، زیرا [[منافقان]] قصد داشتند با شایعه پراکنی اوضاع [[مدینه]] را به هم بزنند. از جمله شایعاتی که [[منافقان]] پس از [[جنگ بدر]] مطرح کردند شایعه [[شکست]] [[مسلمانان]] در [[جنگ بدر]] بود؛ طوری که مردی از [[منافقان]] به ابولبابه گفت: "یاران شما چنان پراکنده شده‌اند که دیگر هرگز جمع نخواهند شد و بیشتر [[اصحاب]] [[محمد]]{{صل}} و خود او کشته شده‌اند"<ref>دلائل النبوة، بیهقی (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۲، ص۲۹۸</ref>.
با آنکه او در [[جنگ بدر]] حضور نیافت، از [[اصحاب بدر]] به شمار می‌آید و [[پیامبر]]{{صل}} سهمی از [[غنایم]] را به او داد، زیرا [[پیامبر اکرم]]{{صل}} پس از حرکت، در بین راه او را به [[مدینه]] برگرداند و برای [[پیشگیری]] از [[شورش]] [[منافقان]] او را [[خلیفه]] و [[جانشین]] خود در [[مدینه]] قرار داد، زیرا [[منافقان]] قصد داشتند با شایعه پراکنی اوضاع [[مدینه]] را به هم بزنند. از جمله شایعاتی که [[منافقان]] پس از [[جنگ بدر]] مطرح کردند شایعه [[شکست]] [[مسلمانان]] در [[جنگ بدر]] بود؛ طوری که مردی از [[منافقان]] به ابولبابه گفت: "یاران شما چنان پراکنده شده‌اند که دیگر هرگز جمع نخواهند شد و بیشتر [[اصحاب]] [[محمد]]{{صل}} و خود او کشته شده‌اند"<ref>دلائل النبوة، بیهقی (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۲، ص۲۹۸</ref>.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش