ابومحمد انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

از اسامی یاد شده، [[قیس بن عبایه]] و [[قیس بن عامر]] یکی هستند. وی خولانی و از [[قضاعه]] است و بنابراین، مربوط به ابو محمد انصاری نیست و هموست که گفته‌اند حلیف بنو حارثه از اوس بوده است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۳۰۳؛ ر. ک: مدخل قیس بن عبایه.</ref>. در مورد ششم و هفتم نیز [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۵، ص۳۷۵ و ج۷، ص۳۰۳.</ref> تنها با بیان "قیل" از آن گذشته و هیچ توضیحی نداده است و احتمال تصحیف مسعود به سعد یا سعید نیز می‌رود. افزون بر این اسامی، [[ابن حبان]]<ref>مشاهیر، ص۹۲.</ref> نقل کرده که نام [[احمد]]<ref>در الثقات، ج۳، ص۳۹۷ به تصحیف: احمر.</ref> برای ابو محمد نیز گفته شده است، ولی این توهمی بیش نیست و در میان [[صحابه]]، کسی به نام احمد وجود ندارد.

از میان اسامی پیش گفته، دو نام نخست بیشتر مورد توجه قرار گرفته و بر سر اینکه کدام یک متعلق به [[کنیه]] یاد شده است، [[اختلاف]] دیده می‌شود. نام سوم با توجه به بیان ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۴۵۰.</ref> و [[ابوموسی]]<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۶۰.</ref>، به احتمال قریب به [[یقین]] ناشی از تصحیف زید به [[یزید]] است؛ چراکه همان اطلاعات مربوط به ابو محمد انصاری را ذیل این نام آورده‌اند و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۶۰.</ref> به [[اتحاد]] هر سه اشاره کرده است. ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۸۱-۸۲.</ref> نیز مدخلی به نام [[مسعود بن یزید بن سبیع]] اختصاص داده و ظاهر مطالب او نشان می‌دهد روی این نام را غیر از ابومحمد مورد بحث دانسته است. [[بغوی]]<ref>بغوی، ج۵، ص۴۱۵-۴۱۷.</ref> برای هر سه نام، سه مدخل قرار داده و "ابو محمد انصاری" را [[مسعود بن زید]] دانسته است. [[ابن حبان]]<ref>مشاهیر، ص۹۲؛ صحیح، ج۵، ص۲۲.</ref>، مستغفری و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۷۶ و ۷۸.</ref>، نام [[مسعود بن زید بن شبیع]] را ترجیح داده‌اند و حتی ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۱۸۶.</ref> ادعای [[شهرت]] کرده است. [[ابن عساکر]]<ref>ابن عساکر، ج۶۷، ص۱۷۵.</ref> از [[أبو سلیمان]] خطابی چنین آورده که گفت: ابو محمد انصاری از بنو نجار، نامش [[مسعود بن زید بن سبیع]] از [[صحابه]] مشهور نزد علماست؛ چنانکه [[ابن یونس]]<ref>ر. ک: ابن یونس، ج۱، ص۴۷۲ و ۵۲۴.</ref> و [[ابونعیم]]<ref>ر. ک: ابونعیم، ج۵، ص۲۵۳۴ و ج۶، ص۳۰۰۶.</ref> بدون اینکه به نام ابو محمد اشاره‌ای کنند، او را غیر از [[مسعود بن اوس بن أصرم]] دانسته‌اند؛ هر چند ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۵۳۴ و ۲۵۳۷.</ref> حتی میان [[مسعود بن اوس بن أصرم]] و [[مسعود بن اوس بن یزید بن أصرم]] فرق گذاشته و نوه او [[یحیی بن عبدالوهاب بن منده]] و [[ابوموسی]] در ذیل‌های خود بر کتاب ابونعیم، از این دو نام برده و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۵۲.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۲۸۱.</ref> به توهم ابونعیم و [[اتحاد]] آن دو تصریح کرده‌اند. اما ابن کلبی<ref>ابن کلبی، ج۲، ص۴۷.</ref>، [[ابن اسحاق]]<ref>ابن هشام، ج۲، ص۱۷۶ و ۳۵۹.</ref>، [[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۲۰، ص۳۳۱.</ref> و [[دولابی]]<ref>دولابی، ج۱، ص۹۲.</ref> به نقل از برقی و ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۴۴۷ و ج۴، ص۳۱۶.</ref>، او را مسعود بن اوس بن زید بن أصرم دانسته‌اند که به [[کنیه]] ابومحمد انصاری مشهور شده است و اطلاعات مربوط به ابو محمد را ذیل این نام آورده‌اند.