آیه تفقه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱۳: خط ۱۳:
ولی اصولاً اسلام [[آگاهی]] یافتن و [[شناخت]] [[پیام]] [[وحی]] و آگاهی یافتن از [[احکام الهی]] و آثار و مسئولیت‌های ناشی از آن را بر همگان لازم دانسته و در قوانین و احکام واجدین شرایط [[تکلیف]] را چه. عالم و چه جاهل یکسان مشمول مقررات شمرده است.
ولی اصولاً اسلام [[آگاهی]] یافتن و [[شناخت]] [[پیام]] [[وحی]] و آگاهی یافتن از [[احکام الهی]] و آثار و مسئولیت‌های ناشی از آن را بر همگان لازم دانسته و در قوانین و احکام واجدین شرایط [[تکلیف]] را چه. عالم و چه جاهل یکسان مشمول مقررات شمرده است.
از این‌رو کسی‌که به دلیل ندانستن [[وظیفه]] و [[مسئولیت]] خود [[تکالیف الهی]] را در زمینه‌های مختلف [[عبادی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] و غیره انجام نداده باشد در مورد جهلش مسئول است و به او گفته می‌شود: {{عربی|هلا تعلمت؟}} چرا فرا نگرفتی‌؟ [[قرآن]] صریحاً اعلام می‌دارد: {{متن قرآن|فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ}}<ref>«اگر نمی‌دانید از اهل ذکر (آگاهان) بپرسید» سوره نحل، آیه ۴۳.</ref>.
از این‌رو کسی‌که به دلیل ندانستن [[وظیفه]] و [[مسئولیت]] خود [[تکالیف الهی]] را در زمینه‌های مختلف [[عبادی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] و غیره انجام نداده باشد در مورد جهلش مسئول است و به او گفته می‌شود: {{عربی|هلا تعلمت؟}} چرا فرا نگرفتی‌؟ [[قرآن]] صریحاً اعلام می‌دارد: {{متن قرآن|فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ}}<ref>«اگر نمی‌دانید از اهل ذکر (آگاهان) بپرسید» سوره نحل، آیه ۴۳.</ref>.
[[زراره]] می‌گوید از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدم منظور از این [[آیه]] کیانند؟ {{متن حدیث|قَالَ: نَحْنُ. فَقُلْتُ: فَأَنْتُمُ الْمَسْئُولُونَ؟ قَالَ: نَعَمْ. قُلْتُ: وَ نَحْنُ السَّائِلُونَ؟ قَالَ: نَعَمْ. قُلْتُ: فَعَلَيْنَا أَنْ نَسْأَلَكُمْ؟ قَالَ: نَعَمْ}}<ref>وسائل‌الشیعه، ج۱۸، ص۴۸، ح۲۷.</ref>.
[[زراره]] می‌گوید از [[امام صادق]] {{ع}} پرسیدم منظور از این [[آیه]] کیانند؟ {{متن حدیث|قَالَ: نَحْنُ. فَقُلْتُ: فَأَنْتُمُ الْمَسْئُولُونَ؟ قَالَ: نَعَمْ. قُلْتُ: وَ نَحْنُ السَّائِلُونَ؟ قَالَ: نَعَمْ. قُلْتُ: فَعَلَيْنَا أَنْ نَسْأَلَكُمْ؟ قَالَ: نَعَمْ}}<ref>وسائل‌الشیعه، ج۱۸، ص۴۸، ح۲۷.</ref>.


امام صادق{{ع}} در پاسخ زراره فرمود: مقصود آیه ماییم. زراره بار دیگر پرسید: پس شما هستید که مورد سؤال و [[پرسش]] قرار می‌گیرید؟ فرمود: [[بلی]]. بار سوم سؤال کرد: آیا ما هستیم که پرسش‌کننده‌ایم‌؟ فرمود: بلی. زراره برای بار چهارم پرسید: پس بر ما [[واجب]] است که از شما سؤال کنیم‌؟ فرمود: بلی.
امام صادق {{ع}} در پاسخ زراره فرمود: مقصود آیه ماییم. زراره بار دیگر پرسید: پس شما هستید که مورد سؤال و [[پرسش]] قرار می‌گیرید؟ فرمود: [[بلی]]. بار سوم سؤال کرد: آیا ما هستیم که پرسش‌کننده‌ایم‌؟ فرمود: بلی. زراره برای بار چهارم پرسید: پس بر ما [[واجب]] است که از شما سؤال کنیم‌؟ فرمود: بلی.
ولی اگر فرد [[مکلف]] بدون آنکه در کسب [[آگاهی]] و [[علم]] قصوری کرده باشد، نتوانست اطلاع لازم را درباره مسئولیت‌های خود کسب کند، چنین مکلفی معذور خواهد بود، زیرا [[مسئولیت‌خواهی]] از [[انسانی]] که [[جاهل]] به [[مسئولیت]] خویش است، حکمیانه نیست و دور از [[عدالت]] خواهد بود. {{متن قرآن|وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا}}<ref>«و ما تا پیامبری برنینگیزیم (کسی را) عذاب نمی‌کنیم» سوره اسراء، آیه ۱۵.</ref>.
ولی اگر فرد [[مکلف]] بدون آنکه در کسب [[آگاهی]] و [[علم]] قصوری کرده باشد، نتوانست اطلاع لازم را درباره مسئولیت‌های خود کسب کند، چنین مکلفی معذور خواهد بود، زیرا [[مسئولیت‌خواهی]] از [[انسانی]] که [[جاهل]] به [[مسئولیت]] خویش است، حکمیانه نیست و دور از [[عدالت]] خواهد بود. {{متن قرآن|وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا}}<ref>«و ما تا پیامبری برنینگیزیم (کسی را) عذاب نمی‌کنیم» سوره اسراء، آیه ۱۵.</ref>.
در [[حدیث]] است که: {{متن حدیث|لِأَنَّ اللَّهَ عَدْلٌ لَا يَجُورُ يَحْتَجُّ عَلَى خَلْقِهِ بِمَا يَعْلَمُونَ}}<ref>وسائل‌الشیعه، ج۱۸، ص۱۵۱.</ref>. یعنی: زیرا [[خداوند]] [[عادل]] است و [[ظلم]] نمی‌کند و او بر بندگانش به آنچه می‌دانند، [[احتجاج]] می‌کند و از آنها مسئولیت می‌طلبد.
در [[حدیث]] است که: {{متن حدیث|لِأَنَّ اللَّهَ عَدْلٌ لَا يَجُورُ يَحْتَجُّ عَلَى خَلْقِهِ بِمَا يَعْلَمُونَ}}<ref>وسائل‌الشیعه، ج۱۸، ص۱۵۱.</ref>. یعنی: زیرا [[خداوند]] [[عادل]] است و [[ظلم]] نمی‌کند و او بر بندگانش به آنچه می‌دانند، [[احتجاج]] می‌کند و از آنها مسئولیت می‌طلبد.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش