ابوخیره عبدی: تفاوت میان نسخه‌ها

منابع، وی را از [[اصحاب]] شمرده‌اند<ref>ابن سعد، ج۷، ص۲۹۷؛ خلیفة بن خیاط، ص۱۱۶ و ۳۱۵؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۸.</ref>. به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۹۴.</ref> [[خطیب]] در المؤتلف گفته است کسی را نمی‌شناسد که از نام ابوخیره [[آگاهی]] داشته باشد. تنها بر مبنای [[حدیثی]] که از او نقل شده، وی در شمار [[وفد]] [[عبد القیس]] به حضور [[رسول خدا]] {{صل}} رسید و آن [[حضرت]] مقداری چوب اراک به آنان داد تا برای [[مسواک]] از آن استفاده کنند. آنان اظهار کردند نزد ما از این چوب هست، ولی [[کرامت]] و عطای شما را می‌پذیریم. آن حضرت با اشاره به اینکه عبدالقیس بدون [[اکراه]] [[اسلام]] آوردند، در حالی که برخی از [[قبایل]] دیگر تا ناچار نشدند و کشته‌ها ندادند اسلام نیاوردند، برای آنان [[طلب آمرزش]] کرد و [[دعا]] فرمود<ref>ابن سعد، ج۷، ص۶۰؛ بخاری، ص۲۸؛ ابن ابی عاصم، ج۳، ص۲۵۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۸.</ref>. گفته‌اند این وفد شامل چهل تن بود که همگی اسلام آوردند<ref>ذهبی، ج۲، ص۱۶۳.</ref>، [[حدیث]] یاد شده، برای [[استحباب]] مسواک با چوب اراک مورد استناد [[فقها]] قرار گرفته است<ref>نووی، ج۱، ص۲۸۳؛ نیز ر. ک: ابن حجر، تلخیص الحبیر، ج۱، ص۳۸۴.</ref>.

به هر صورت بر اساس این [[روایت]]، وی از جمله اصحابی است که از رسول خدا {{صل}} روایت نقل کرده‌اند<ref>خلیفة بن خیاط، ص۱۱۶؛ ابن حبان، ج۳، ص۴۵۸.</ref> و گفته‌اند جز او کسی از این [[قبیله]] از رسول خدا {{صل}} حدیث نقل نکرده است<ref>سمعانی، ج۳، ص۵۲۹؛ ابن ماکولا، ج۵، ص۲۱۰.</ref>. وی بعدها در [[بصره]] سکونت گزید<ref>خلیفة بن خیاط، ص۳۱۵.</ref>.

روایت دیگری از ابوخیره نقل شده است که بر مبنای آن، [[رسول خدا]] {{صل}} [[وفد]] [[عبد القیس]] را، از [[نوشیدن]] از ظروفی که برای ساختن شراب استفاده می‌شوند، [[نهی]] کرد<ref>احمد بن حنبل، ج۱، ص۲۷۴؛ ابوداود، ج۲، ص۱۸۸.</ref> و آنان را به [[مسواک]] کردن با چوب اراک امر فرمود<ref>دولابی، ج۱، ص۴۹.</ref>.

اگرچه [[طبرانی]] این [[حدیث]] را جدای از [[روایت]] حضور وفد عبدالقیس و [[اسلام]] آوردنشان نقل کرده است<ref> المعجم الکبیر، ج۲۲، ص۳۶۸.</ref>، ولی با توجه به ناقل حدیث که در هر دو مورد، [[مقاتل بن همام]] از ابو خیره است و اینکه در برخی منابع این دو حدیث در یک گزارش آمده‌اند<ref>دولابی، ج۱، ص۴۹؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۸.</ref>، به نظر می‌رسد یک خبر باشند. البته بخشی از این گزارش که به نهی رسول خدا {{صل}} از نوشیدن از آن ظروف مربوط است، از شخصی دیگر به نام ابوجسره نیز نقل شده است<ref>ابن ابی عاصم، ج۳، ص۳۱۲.</ref> که با توجه به طریق [[روایات]] که هر دو از طریق [[داود بن مساور]] از مقاتل بن همام<ref>به خطا، معقل؛ ر. ک: ابن ابی عاصم، ج۳، ص۳۱۲.</ref> از ابوجسره یا ابوخیره نقل شده‌اند، بدون تردید یک روایت بیشتر نیست که در برخی اسامی، همچون [[معقل]] با مقاتل و ابوجسره با ابوخیره تصحیف رخ داده است.

بخشی از این حدیث که به نهی رسول خدا {{صل}} از به کار بردن ظروف یاد شده مربوط است، از کسی دیگر، که بیشتر به عنوان فردی از عبد القیس معرفی شده نیز نقل گردیده است<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۰۶؛ عبدالرزاق سنعانی، ج۹، ص۲۰۲؛ ابن ابی شیبه، ج۵، ص۴۷۸.</ref>. برخی [[گمان]] کرده یا احتمال داده‌اند نامش [[قیس بن نعمان]] باشد <ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۰۶؛ ابوداود، ج۲، ص۱۸۸؛ بیهقی، ج۸، ص۳۰۲.</ref>. از آنجا که [[کنیه]] قیس بن نعمان را ابوخیره یا ابوجره نگفته‌اند، تنها احتمالی که درست به نظر می‌آید، این است که چون قیس بن نعمان نیز در [[وفد]] [[عبدالقیس]] حضور داشته و خطاب [[رسول خدا]] {{صل}} به جمع آنان بوده است، وی نیز بخشی از سخنان آن [[حضرت]] را که مربوط به [[نهی]] استفاده از آن ظروف است، نقل کرده باشد؛ چنان که این بخش از [[حدیث]]، از افراد دیگری از عبدالقیس نیز نقل شده است<ref>احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۳۳.</ref>. این [[روایت]] را به جمع [[عبد القیس]] نیز نسبت داده‌اند<ref>ابوداود، ج۲، ص۱۸۸؛ ابویعلی، ج۵، ص۱۱۴.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخیره عبدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۷۰-۲۷۱.</ref>