پرش به محتوا

اتفاق: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۴: خط ۴:
== مقدمه ==
== مقدمه ==
*"اتفاق" در معانی متعددی به کار می‌‌رود. اهم آنها به قرار ذیل است:
*"اتفاق" در معانی متعددی به کار می‌‌رود. اهم آنها به قرار ذیل است:
#'''نفی [[علت]] فاعلی:''' مانند سخن [[ملحدان]] که می‌‌گفتند: پیدایش [[جهان هستی]] اتفاقی است.
# '''نفی [[علت]] فاعلی:''' مانند سخن [[ملحدان]] که می‌‌گفتند: پیدایش [[جهان هستی]] اتفاقی است.
#'''نفی ایجاب فاعل:''' این دیدگاه کسانی است که رابطه ضروری میان [[علت]] و معلول را [[انکار]] می‌‌کنند. به این معنا که اگر [[علت]]، تحقق یابد، به وجود آمدن معلول تخلف‌ناپذیر نیست، و معلول در ظرف وجود [[علت]] اتفاقی است<ref>ملاصدرای شیرازی این معنا را برای اتفاق برگزیده است. (الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، ج۲، ص۲۵۳).</ref>.
# '''نفی ایجاب فاعل:''' این دیدگاه کسانی است که رابطه ضروری میان [[علت]] و معلول را [[انکار]] می‌‌کنند. به این معنا که اگر [[علت]]، تحقق یابد، به وجود آمدن معلول تخلف‌ناپذیر نیست، و معلول در ظرف وجود [[علت]] اتفاقی است<ref>ملاصدرای شیرازی این معنا را برای اتفاق برگزیده است. (الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، ج۲، ص۲۵۳).</ref>.
#'''نفی [[علت]] غایی:''' این قول کسانی است که میان فاعل و [[غایت]]، رابطه ضروری و تخلف‌ناپذیر [[معتقد]] نیستند، یعنی آنچه فاعل برای آن [[اراده]] و تلاش می‌‌کند، غیر از چیزی است که به عنوان [[هدف]] و [[غایت]] رخ می‌‌دهد.
# '''نفی [[علت]] غایی:''' این قول کسانی است که میان فاعل و [[غایت]]، رابطه ضروری و تخلف‌ناپذیر [[معتقد]] نیستند، یعنی آنچه فاعل برای آن [[اراده]] و تلاش می‌‌کند، غیر از چیزی است که به عنوان [[هدف]] و [[غایت]] رخ می‌‌دهد.
#'''امر [[حقیقی]]:''' چیزی است که خود، [[علت]] برخی حوادث میباشد. در واقع اتفاق، در اینجا، اتفاق در کنار علل چهارگانه فاعلی، صوری، مادی و غایی، خود یک [[علت]] مستقل است. اتفاق در همه معانی چهارگانه پیش گفته [[باطل]] و مردود است<ref>شیروانی، شرح مصطلحات فلسفی، ص۹ - ۸.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۰-۲۱.</ref>.
# '''امر [[حقیقی]]:''' چیزی است که خود، [[علت]] برخی حوادث میباشد. در واقع اتفاق، در اینجا، اتفاق در کنار علل چهارگانه فاعلی، صوری، مادی و غایی، خود یک [[علت]] مستقل است. اتفاق در همه معانی چهارگانه پیش گفته [[باطل]] و مردود است<ref>شیروانی، شرح مصطلحات فلسفی، ص۹ - ۸.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۰-۲۱.</ref>.


== رابطه اتفاق و بخت ==
== رابطه اتفاق و بخت ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش