پرش به محتوا

ادریس بن زید قمی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
از [[راویان امام رضا]]{{ع}}. [[ادریس بن زید]] از [[اصحاب]] و راویان امام رضا{{ع}} و [[امام کاظم]]{{ع}}<ref>جامع الرواة، ج۱، ص۷۶.</ref> و بنا بر [[نقلی]] از [[اصحاب امام جواد]]{{ع}}<ref>طرائف المقال، ج۱، ص۲۸۱.</ref> بود. در منابع رجالی ذکری از او به میان نیامده و برخی وی را مجهول خوانده‌اند<ref>المفید من معجم رجال الحدیث، ص۵۱؛ روضة المتقین، ج۱۴، ص۴۹.</ref>. [[شیخ صدوق]] او را جزو استادان خود نام برده و طرق خود به وی را بیان کرده و او و [[علی بن ادریس]] را با عبارت «صاحبی الإمام [[الرضا]]{{ع}}» توصیف کرده است<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۴۸۹؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۷۱.</ref>. برخی این عبارت شیخ را به نوعی [[مدح]] آن دو به شمار آورده‌اند<ref>وسائل الشیعة، ج۳۰، ص۳۱۴؛ روضة المتقین، ج۱۴، ص۴۸- ۴۹؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۲۹.</ref>، اما برخی چنین برداشتی را درست نمی‌دانند<ref>شعب المقال، ص۲۴۱.</ref> و طبعاً [[صحابی]] را بر معنای عام آن حمل می‌کنند.
از [[راویان امام رضا]] {{ع}}. [[ادریس بن زید]] از [[اصحاب]] و راویان امام رضا {{ع}} و [[امام کاظم]] {{ع}}<ref>جامع الرواة، ج۱، ص۷۶.</ref> و بنا بر [[نقلی]] از [[اصحاب امام جواد]] {{ع}}<ref>طرائف المقال، ج۱، ص۲۸۱.</ref> بود. در منابع رجالی ذکری از او به میان نیامده و برخی وی را مجهول خوانده‌اند<ref>المفید من معجم رجال الحدیث، ص۵۱؛ روضة المتقین، ج۱۴، ص۴۹.</ref>. [[شیخ صدوق]] او را جزو استادان خود نام برده و طرق خود به وی را بیان کرده و او و [[علی بن ادریس]] را با عبارت «صاحبی الإمام [[الرضا]] {{ع}}» توصیف کرده است<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۴۸۹؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۷۱.</ref>. برخی این عبارت شیخ را به نوعی [[مدح]] آن دو به شمار آورده‌اند<ref>وسائل الشیعة، ج۳۰، ص۳۱۴؛ روضة المتقین، ج۱۴، ص۴۸- ۴۹؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۲۹.</ref>، اما برخی چنین برداشتی را درست نمی‌دانند<ref>شعب المقال، ص۲۴۱.</ref> و طبعاً [[صحابی]] را بر معنای عام آن حمل می‌کنند.


[[ابراهیم بن هاشم]]، [[احمد بزنطی]]، [[محمد بن سهل]] که همه صاحب اصول بودند، از وی [[روایت]] کرده‌اند. [[صدوق]] به همه آنها [[اعتماد]] کرده و از [[احادیث]] ایشان استفاده نموده است<ref>مستدر کات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۲۷.</ref>. دو روایت از ادریس در [[منابع روایی]] موجود است. یکی از آنها در باب [[کفاره]] [[روزه]] [[نذر]]<ref>الکافی، ج۴، ص۱۴۳؛ وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۳۸۹.</ref> و دیگری در باب [[زمین]] و مراتع است<ref>الکافی، ج۵، ص۲۷۶؛ من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۲۴۶؛ تهذیب الأحکام، ج۷، ص۱۴۱؛ وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۳۷۱.</ref> که هر دو در [[منابع فقهی]] مورد استناد [[فقیهان]] قرار گرفته است<ref>کتاب الوافی، ج۱۱، ص۵۱۹؛ جامع المدارک، ج۵، ص۲۴۳.</ref>.
[[ابراهیم بن هاشم]]، [[احمد بزنطی]]، [[محمد بن سهل]] که همه صاحب اصول بودند، از وی [[روایت]] کرده‌اند. [[صدوق]] به همه آنها [[اعتماد]] کرده و از [[احادیث]] ایشان استفاده نموده است<ref>مستدر کات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۲۷.</ref>. دو روایت از ادریس در [[منابع روایی]] موجود است. یکی از آنها در باب [[کفاره]] [[روزه]] [[نذر]]<ref>الکافی، ج۴، ص۱۴۳؛ وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۳۸۹.</ref> و دیگری در باب [[زمین]] و مراتع است<ref>الکافی، ج۵، ص۲۷۶؛ من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۲۴۶؛ تهذیب الأحکام، ج۷، ص۱۴۱؛ وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۳۷۱.</ref> که هر دو در [[منابع فقهی]] مورد استناد [[فقیهان]] قرار گرفته است<ref>کتاب الوافی، ج۱۱، ص۵۱۹؛ جامع المدارک، ج۵، ص۲۴۳.</ref>.
برخی او را با [[ادریس بن زیاد کفر توثی]]، منسوب به قریه‌ای در نزدیکی [[الجزیره]] یا یکی از روستاهای [[فلسطین]]<ref>معجم البلدان، ج۴، ص۴۶۸.</ref>، [[متحد]] خوانده‌اند،؛ چراکه ابراهیم بن هاشم از هر دو نفر [[حدیثی]] را روایت کرده است<ref>تعلیقة علی منهج المقال، ص۸۲.</ref>، اما این دلیل برای متحد دانستن این دو کافی به نظر نمی‌رسد، به ویژه آنکه هیچ نسبتی میان [[قمی]] و [[کفر]] توثی نمی‌توان یافت. از این‌رو، برخی رسماً این ادعا را مردود دانسته و نپذیرفته‌اند<ref>تنقیح المقال، ج۸، ص۳۳۲.</ref>. برخی دیگر وی را با [[ادریس بن عبدالله بن سعد اشعری]] و [[ادریس بن عیسی اشعری قمی]] که هر دو در زمرۀ [[اصحاب امام رضا]]{{ع}} قرار دارند، [[متحد]] دانسته‌اند<ref>طرائف المقال، ج۱، ص۲۸۱.</ref>، بی‌آنکه دلیل [[استواری]] برای این مدعا اقامه کنند. از این‌رو، این ادعا چندان مورد اقبال دیگر رجالیون و تراجم‌نگاران واقع نشده است و به همین دلیل نمی‌توان به آنها [[تمسک]] کرد و استناد جست.<ref>[[معصومه اخلاقی|اخلاقی، معصومه]]، [[ادریس بن زید قمی - اخلاقی (مقاله)|مقاله «ادریس بن زید قمی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۴۳.</ref>
برخی او را با [[ادریس بن زیاد کفر توثی]]، منسوب به قریه‌ای در نزدیکی [[الجزیره]] یا یکی از روستاهای [[فلسطین]]<ref>معجم البلدان، ج۴، ص۴۶۸.</ref>، [[متحد]] خوانده‌اند،؛ چراکه ابراهیم بن هاشم از هر دو نفر [[حدیثی]] را روایت کرده است<ref>تعلیقة علی منهج المقال، ص۸۲.</ref>، اما این دلیل برای متحد دانستن این دو کافی به نظر نمی‌رسد، به ویژه آنکه هیچ نسبتی میان [[قمی]] و [[کفر]] توثی نمی‌توان یافت. از این‌رو، برخی رسماً این ادعا را مردود دانسته و نپذیرفته‌اند<ref>تنقیح المقال، ج۸، ص۳۳۲.</ref>. برخی دیگر وی را با [[ادریس بن عبدالله بن سعد اشعری]] و [[ادریس بن عیسی اشعری قمی]] که هر دو در زمرۀ [[اصحاب امام رضا]] {{ع}} قرار دارند، [[متحد]] دانسته‌اند<ref>طرائف المقال، ج۱، ص۲۸۱.</ref>، بی‌آنکه دلیل [[استواری]] برای این مدعا اقامه کنند. از این‌رو، این ادعا چندان مورد اقبال دیگر رجالیون و تراجم‌نگاران واقع نشده است و به همین دلیل نمی‌توان به آنها [[تمسک]] کرد و استناد جست.<ref>[[معصومه اخلاقی|اخلاقی، معصومه]]، [[ادریس بن زید قمی - اخلاقی (مقاله)|مقاله «ادریس بن زید قمی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۴۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش