پرش به محتوا

اشعب بن ام‌حمیده: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اشعب بن ام‌حمیده در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اشعب بن ام‌حمیده در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
نام او را به [[اختلاف]] «اشعب» و «شعیب» گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۵۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> و کنیه‌اش را «ابوعلاء» یا «ابواسحاق»، مولای [[عثمان بن عفان]]، یا مولای [[سعید بن عاصی]]، یا مولای [[عبدالله بن زبیر]] یا مولای [[فاطمه بنت حسین]] گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. «شعیب»، تصحیف «اشعب» است. برخی او را به پدرش ([[اشعب بن جبیر]]) نسبت داده‌اند<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن حجر، لسان، ج۱، ص۴۵۰.</ref>، ولی به «ام‌حمیده»، یعنی مادرش شناخته شده است<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>. [[شهرت]] وی به طامع بود <ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۶؛ تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>، و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> طماع گفته که احتمال تصحیف در آن هست. ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> در بخش چهارم کتابش (توهمات) از او یاد کرده است. برخی اشعب را دو نفر دانسته‌اند: یکی به نام «اشعب الطامع» مولای [[عثمان]]، و دیگری به نام «اشعب بن جبیر»، اما در واقع آن دو، یک نفر هستند<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>.
نام او را به [[اختلاف]] «اشعب» و «شعیب» گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۵۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> و کنیه‌اش را «ابوعلاء» یا «ابواسحاق»، مولای [[عثمان بن عفان]]، یا مولای [[سعید بن عاصی]]، یا مولای [[عبدالله بن زبیر]] یا مولای [[فاطمه بنت حسین]] گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. «شعیب»، تصحیف «اشعب» است. برخی او را به پدرش ([[اشعب بن جبیر]]) نسبت داده‌اند<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن حجر، لسان، ج۱، ص۴۵۰.</ref>، ولی به «ام‌حمیده»، یعنی مادرش شناخته شده است<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>. [[شهرت]] وی به طامع بود <ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۶؛ تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>، و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> طماع گفته که احتمال تصحیف در آن هست. ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> در بخش چهارم کتابش (توهمات) از او یاد کرده است. برخی اشعب را دو نفر دانسته‌اند: یکی به نام «اشعب الطامع» مولای [[عثمان]]، و دیگری به نام «اشعب بن جبیر»، اما در واقع آن دو، یک نفر هستند<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>.


[[ذهبی]] در تجرید<ref>ذهبی، ج۱، ص۲۳.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> به نقل از [[مغلطای]] گویند: اشعب در [[سال نهم هجری]] به [[دنیا]] آمده است. از این رو، ابن حجر باید در قسم دوم (اطفال) در کتابش از او یاد می‌کرد، ولی نامی از او نبرده است. حتی برخی [[تولد]] او را در [[زمان عثمان]] دانسته‌اند<ref>ذهبی، میزان، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref>. در این صورت، وی [[تابعی]] است. [[عبیدة بن اشعب]] از [[پدر]] و جدش نقل کرده است که مادرش (اشعب)، [[کنیز]] [[ابوسفیان بن حرب]] بود و [[میمونه]]، [[ام المؤمنین]] آن کنیز را گرفت. وقتی [[رسول خدا]] با میمونه [[ازدواج]] کرد، کنیز همراه او، به [[خانه]] آن [[حضرت]] آمد. از این نظر، [[مادر]] او را جزء [[همسران رسول خدا]]{{صل}} شمرده‌اند<ref> ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴.</ref>. گرچه برخی [[مادر]] اشعب را «جعده» (ام جلنجدج)<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> [[کنیز]] [[اسماء دختر ابی بکر]] دانسته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. گویند: اشعب فردی آوازه‌خوان بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳.</ref>. وی با واسطه، از جمله از طریق [[عبدالله بن جعفر]] از [[رسول خدا]]{{صل}} [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷ و ۱۴۸؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>. [[مرگ]] وی را به [[سال ۱۵۴ هجری]] گفته‌اند<ref>ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۸؛ ذهبی، تاریخ، حوادث سال‌های ۱۴۱-۱۶۰ هجری، ص۳۷۷.</ref><ref>[[حسین مرادی‌نسب|مرادی‌نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اشعب بن ام‌حمیده»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۸۸.</ref>
[[ذهبی]] در تجرید<ref>ذهبی، ج۱، ص۲۳.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> به نقل از [[مغلطای]] گویند: اشعب در [[سال نهم هجری]] به [[دنیا]] آمده است. از این رو، ابن حجر باید در قسم دوم (اطفال) در کتابش از او یاد می‌کرد، ولی نامی از او نبرده است. حتی برخی [[تولد]] او را در [[زمان عثمان]] دانسته‌اند<ref>ذهبی، میزان، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref>. در این صورت، وی [[تابعی]] است. [[عبیدة بن اشعب]] از [[پدر]] و جدش نقل کرده است که مادرش (اشعب)، [[کنیز]] [[ابوسفیان بن حرب]] بود و [[میمونه]]، [[ام المؤمنین]] آن کنیز را گرفت. وقتی [[رسول خدا]] با میمونه [[ازدواج]] کرد، کنیز همراه او، به [[خانه]] آن [[حضرت]] آمد. از این نظر، [[مادر]] او را جزء [[همسران رسول خدا]] {{صل}} شمرده‌اند<ref> ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴.</ref>. گرچه برخی [[مادر]] اشعب را «جعده» (ام جلنجدج)<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> [[کنیز]] [[اسماء دختر ابی بکر]] دانسته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. گویند: اشعب فردی آوازه‌خوان بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳.</ref>. وی با واسطه، از جمله از طریق [[عبدالله بن جعفر]] از [[رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷ و ۱۴۸؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>. [[مرگ]] وی را به [[سال ۱۵۴ هجری]] گفته‌اند<ref>ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۸؛ ذهبی، تاریخ، حوادث سال‌های ۱۴۱-۱۶۰ هجری، ص۳۷۷.</ref><ref>[[حسین مرادی‌نسب|مرادی‌نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اشعب بن ام‌حمیده»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۸۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش