ایاس بن سهل جهنی: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

وی از تیره [[جهینه]] از قبیله [[قضاعه]] است<ref>ابن حزم، ص۴۴۴ و ۴۸۶.</ref>. براساس برخی گزارش‌های [[تاریخی]]، او را بدان سبب که با [[انصار]] هم‌پیمان بود<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۱۱.</ref>، در شمار انصار [[مدینه]] آورده‌اند<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۳۷.</ref>، اما چنان که از [[روایات]] نقل شده از او پیداست، وی پسر [[سهل بن سعد ساعدی]]، [[صحابی]] مشهور و خود [[انصاری]] است. به گفته [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۹۵.</ref>، [[ابن منده]] او را در شمار [[صحابه]] آورده، ولی ابونعیم او را [[تابعی]] می‌داند و با نقل روایتی از او درباره [[حب]] و [[بغض]] برای [[خداوند]] که از [[معاذ]] نقل کرده است، بر تابعی بودنش [[استدلال]] می‌کند. [[ذهبی]]<ref>ذهبی، ج۱، ص۳۹.</ref> نیز با عبارت {{عربی|"عِدادهُ في أهل المدینة و کأنَّه تابعیٌ"}}؛ تابعی بودن او را ترجیح داده است. برخی به استناد روایتی دیگر از ایاس، او را صحابی دانسته‌اند. براساس این [[روایت]]، [[ابوحازم]] نزد ایاس بن سهل در [[مسجد]] [[بنی ساعده]] رفت و ایاس به ابوحازم گفت: نزد من بیا تا از [[رسول خدا]] {{صل}} برایت [[حدیث]] نقل کنم<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۹۵.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۱۱.</ref> هر دو روایت را مخدوش می‌داند. به نظر وی، اسناد روایت نخست - روایت حب و بغض برای خداوند - منقطع است و در روایت دوم نیز [[محمد بن ابراهیم]] قرار دارد که از ضعفاست. برخی منابع، [[متن حدیث]] را آورده‌اند که درباره [[ارزش]] مجلس ذکر خداوند است <ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۱ و ۲۲ و ج۲، ص۵۶۸.</ref>.

به علاوه، بیشتر منابع، روایت یاد شده را با اندکی تفاوت از [[ابوایاس بن سهل انصاری]] از پدرش ([[سهل بن سعد ساعدی]])<ref>ابن ابی عاصم، ج۴، ص۲۱۴؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲.</ref> یا [[سهل بن سعد ساعدی]]<ref>طبرانی، اوسط، ج۸، ص۳۴۹.</ref> یا [[ایاس بن سهل انصاری]]<ref>ابن حبان، ج۴، ص۳۶؛ طبرانی، کبیر، ج۶، ص۱۰۳.</ref> و یا [[عباس بن سهل انصاری]] از پدرش<ref>عبدالرزاق صنعانی، ج۱، ص۵۳۰؛ طبرانی، کبیر، ج۶، ص۱۲۹.</ref> نقل کرده‌اند که نشان می‌دهد این روایت از طُرق مختلف از [[سهل بن سعد ساعدی]] نقل شده است که بدین ترتیب نمی‌توان [[صحابی]] بودن ایاس را ثابت کرد. در اصل، در این [[روایت]] آمده است که ایاس به [[ابوحازم]] گفت: نزد من بیا تا به نقل از پدرم از [[رسول خدا]] {{صل}} برایت روایت نقل کنم؛ در حالی که در برخی [[روایات]]، «از پدرم» افتاده و [[تصور]] می‌شود ایاس به طور مستقیم از رسول خدا {{صل}} روایت نقل کرده است. بنابراین، باید وی را [[تابعی]] دانست.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ایاس بن سهل جهنی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۸۲.</ref>