ایمن بن عبید بن زید بن عمرو حبشی: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
:<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[ایمن بن عبید بن زید بن عمرو حبشی در تاریخ اسلامی]] </div> | :<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[ایمن بن عبید بن زید بن عمرو حبشی در تاریخ اسلامی]] </div> | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
«ایمن بن عبید»، از تیره [[بنی عمرو بن عوف]] از [[قبیله خزرج]] است<ref>ابن هشام، ج۳، ص۸۰۹؛ ابن حزم، ص۳۵۵.</ref>. او [[برادر]] [[مادری]] [[اسامة بن زید]]، معروف به [[ایمن بن اُمّایمن]] است که مادرش، اُمّایمن، دایه و [[کنیز]] [[آزاد]] شده [[رسول خدا]]{{صل}} بود <ref>بلاذری، ج۲، ص۱۱۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۴۰۸.</ref>. [[کنیه]] ایمن برگرفته از نام این پسر اوست<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۵۶۷؛ قاضی نعمان، ج۳، ص۵۶.</ref>. عبید، [[پدر]] ایمن در [[جاهلیت]] به [[مکه]] آمد و در آنجا اقامت گزید و پس از [[ازدواج]] با ام ایمن، دوباره به یثرب بازگشت و ایمن در یثرب به [[دنیا]] آمد، اما پس از درگذشت عبید، ایمن همراه مادرش به مکه برگشت و تا [[زمان]] [[هجرت رسول خدا]]{{صل}} در مکه ماند<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۱۷.</ref>. وی همزمان با [[هجرت]] مادرش، امایمن، همراه [[امام علی]]{{ع}} به [[مدینه]] هجرت کرد <ref>ابن اثیر، ج۵، ص۴۰۸؛ مزی، ۳۵: ۲۹.</ref>. | «ایمن بن عبید»، از تیره [[بنی عمرو بن عوف]] از [[قبیله خزرج]] است<ref>ابن هشام، ج۳، ص۸۰۹؛ ابن حزم، ص۳۵۵.</ref>. او [[برادر]] [[مادری]] [[اسامة بن زید]]، معروف به [[ایمن بن اُمّایمن]] است که مادرش، اُمّایمن، دایه و [[کنیز]] [[آزاد]] شده [[رسول خدا]] {{صل}} بود <ref>بلاذری، ج۲، ص۱۱۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۴۰۸.</ref>. [[کنیه]] ایمن برگرفته از نام این پسر اوست<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۵۶۷؛ قاضی نعمان، ج۳، ص۵۶.</ref>. عبید، [[پدر]] ایمن در [[جاهلیت]] به [[مکه]] آمد و در آنجا اقامت گزید و پس از [[ازدواج]] با ام ایمن، دوباره به یثرب بازگشت و ایمن در یثرب به [[دنیا]] آمد، اما پس از درگذشت عبید، ایمن همراه مادرش به مکه برگشت و تا [[زمان]] [[هجرت رسول خدا]] {{صل}} در مکه ماند<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۱۷.</ref>. وی همزمان با [[هجرت]] مادرش، امایمن، همراه [[امام علی]] {{ع}} به [[مدینه]] هجرت کرد <ref>ابن اثیر، ج۵، ص۴۰۸؛ مزی، ۳۵: ۲۹.</ref>. | ||
ایمن در [[جنگ خیبر]] شرکت نکرد و [[حسان بن ثابت]] در عذر او [[شعر]] گفت<ref>ابن هشام، ج۳، ص۸۰۹.</ref>. ایمن از جمله افرادی بود که در [[غزوه حنین]] [[پایداری]] کرد<ref>واقدی، ج۳، ص۹۰۰ و ۹۰۲؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۶.</ref>. [[مالک بن عباده]] با سرودن شعری ایمن را نهمین نفر دانست که در حنین پایداری کرد<ref>ابن شهر آشوب، ج۱، ص۳۰۵.</ref>، اما [[عباس بن عبدالمطلب]] در شعر خود، او را هشتمین نفر دانسته که در حنین پایداری نمود<ref>ابن هشام، ج۳، ص۸۰۹؛ ابن قتیبه، ص۱۶۴؛ فاسی، ج۲، ص۲۱۹.</ref>، ایمن پس از پایداری، همراه تنی چند <ref>بلاذری، ج۱، ص۴۶۴؛ طبری، ج۳، ص۷۴.</ref> به [[شهادت]] رسید<ref>طبری، ج۳، ص۸۱؛ هیثمی، ج۶، ص۱۸۹؛ طبرانی، ج۱، ص۲۸۸؛ زیلعی، ج۴، ص۱۷۹.</ref>. | ایمن در [[جنگ خیبر]] شرکت نکرد و [[حسان بن ثابت]] در عذر او [[شعر]] گفت<ref>ابن هشام، ج۳، ص۸۰۹.</ref>. ایمن از جمله افرادی بود که در [[غزوه حنین]] [[پایداری]] کرد<ref>واقدی، ج۳، ص۹۰۰ و ۹۰۲؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۶.</ref>. [[مالک بن عباده]] با سرودن شعری ایمن را نهمین نفر دانست که در حنین پایداری کرد<ref>ابن شهر آشوب، ج۱، ص۳۰۵.</ref>، اما [[عباس بن عبدالمطلب]] در شعر خود، او را هشتمین نفر دانسته که در حنین پایداری نمود<ref>ابن هشام، ج۳، ص۸۰۹؛ ابن قتیبه، ص۱۶۴؛ فاسی، ج۲، ص۲۱۹.</ref>، ایمن پس از پایداری، همراه تنی چند <ref>بلاذری، ج۱، ص۴۶۴؛ طبری، ج۳، ص۷۴.</ref> به [[شهادت]] رسید<ref>طبری، ج۳، ص۸۱؛ هیثمی، ج۶، ص۱۸۹؛ طبرانی، ج۱، ص۲۸۸؛ زیلعی، ج۴، ص۱۷۹.</ref>. | ||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
[[ابن اسحاق]] او را به دلیل [[وابستگی]] به [[بنی هاشم]]، از [[شهدای بنی هاشم]] دانسته <ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۰۱.</ref>، اما [[واقدی]]<ref>واقدی، ج۳، ص۹۲۲.</ref> و [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۲، ص۱۵۲.</ref> او را از شهدای [[انصار]] و از [[خاندان]] [[بلحارث بن خزرج]] در حنین دانستهاند. برخی گفتهاند [[آیه]] {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاء رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلا صَالِحًا وَلا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا }}<ref>«بگو: جز این نیست که من هم بشری چون شمایم (جز اینکه) به من وحی میشود که خدای شما خدایی یگانه است؛ پس هر کس به لقای پروردگارش امید دارد باید کاری شایسته کند و در پرستش پروردگارش هیچ کس را شریک نسازد» سوره کهف، آیه ۱۱۰.</ref>. درباره ایمن بن عبید نازل شده است<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۱۸.</ref>. | [[ابن اسحاق]] او را به دلیل [[وابستگی]] به [[بنی هاشم]]، از [[شهدای بنی هاشم]] دانسته <ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۰۱.</ref>، اما [[واقدی]]<ref>واقدی، ج۳، ص۹۲۲.</ref> و [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۲، ص۱۵۲.</ref> او را از شهدای [[انصار]] و از [[خاندان]] [[بلحارث بن خزرج]] در حنین دانستهاند. برخی گفتهاند [[آیه]] {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاء رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلا صَالِحًا وَلا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا }}<ref>«بگو: جز این نیست که من هم بشری چون شمایم (جز اینکه) به من وحی میشود که خدای شما خدایی یگانه است؛ پس هر کس به لقای پروردگارش امید دارد باید کاری شایسته کند و در پرستش پروردگارش هیچ کس را شریک نسازد» سوره کهف، آیه ۱۱۰.</ref>. درباره ایمن بن عبید نازل شده است<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۱۸.</ref>. | ||
در برخی منابع، [[شهادت]] ایمن در اُحد ثبت شده که به طور حتم [[اشتباه]] نسخه است و کتابهای بعدی نیز آن را تکرار کردهاند؛ به ویژه که در ادامه مطلب گفتهاند. ایمن جزء هشت نفری بود که [[پایداری]] کرد<ref>طوسی، ص۳۵۰؛ علامه حلی، ص۷۷.</ref>، در حالی که چنین رقمی تنها در حنین ذکر شده نه در احد. ایمن، [[مسئول]] ظرفی بود که [[رسول خدا]]{{صل}} در آن [[وضو]] میگرفت <ref>ابن کثیر، ج۵، ص۳۳۴؛ شامی، ج۱۱، ص۴۰۵.</ref>. | در برخی منابع، [[شهادت]] ایمن در اُحد ثبت شده که به طور حتم [[اشتباه]] نسخه است و کتابهای بعدی نیز آن را تکرار کردهاند؛ به ویژه که در ادامه مطلب گفتهاند. ایمن جزء هشت نفری بود که [[پایداری]] کرد<ref>طوسی، ص۳۵۰؛ علامه حلی، ص۷۷.</ref>، در حالی که چنین رقمی تنها در حنین ذکر شده نه در احد. ایمن، [[مسئول]] ظرفی بود که [[رسول خدا]] {{صل}} در آن [[وضو]] میگرفت <ref>ابن کثیر، ج۵، ص۳۳۴؛ شامی، ج۱۱، ص۴۰۵.</ref>. | ||
برخی گفتهاند: ایمن همراه [[جوان]] دیگری در منظر رسول خدا{{صل}} عریان شد. رسول خدا{{صل}} فرمود: «نه از [[خدا]] [[حیا]] کردند و نه از [[رسول]] او، آنها نیز خود را پوشاندند». [[ام ایمن]] از رسول خدا{{صل}} خواست برای آن دو [[استغفار]] کند، اما آن [[حضرت]] ابا کرد <ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۱۷.</ref>. | برخی گفتهاند: ایمن همراه [[جوان]] دیگری در منظر رسول خدا {{صل}} عریان شد. رسول خدا {{صل}} فرمود: «نه از [[خدا]] [[حیا]] کردند و نه از [[رسول]] او، آنها نیز خود را پوشاندند». [[ام ایمن]] از رسول خدا {{صل}} خواست برای آن دو [[استغفار]] کند، اما آن [[حضرت]] ابا کرد <ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۱۷.</ref>. | ||
ایمن درباره نحوه قطع دست سارق گزارش کرده است که رسول خدا{{صل}} [[دست]] سارق را قطع نمیکرد، مگر آنکه [[مال]] [[سرقت]] شده، به اندازه سپر قیمت داشت. قیمت سپر در آن [[روز]] یک دینار بود: <ref>{{عربی|لم یقطع النبی السارق الا فی ثمن المجن، و کان ثمن المجن یومئذ دینار}}ابونعیم، ج۱، ص۳۱۸.</ref>؛ به گفته [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۴، ص۴۶.</ref>[[حدیث]] ایمن در قطع دست سارق مُرسل است، چنان که [[نسائی]] نیز این [[حدیث]] را مرفوع دانسته است<ref>نسائی، ج۸، ص۸۳.</ref>. برخی منابع، [[روایت]] قطع دست سارق را از گزارشهای ام ایمن دانستهاند که از طریق فرزندش، ایمن از رسول خدا{{صل}} نقل شده است<ref>زیلعی، ج۴، ص۱۷۷؛ ابن سلمه، ج۳، ص۱۶۳.</ref>. | ایمن درباره نحوه قطع دست سارق گزارش کرده است که رسول خدا {{صل}} [[دست]] سارق را قطع نمیکرد، مگر آنکه [[مال]] [[سرقت]] شده، به اندازه سپر قیمت داشت. قیمت سپر در آن [[روز]] یک دینار بود: <ref>{{عربی|لم یقطع النبی السارق الا فی ثمن المجن، و کان ثمن المجن یومئذ دینار}}ابونعیم، ج۱، ص۳۱۸.</ref>؛ به گفته [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۴، ص۴۶.</ref>[[حدیث]] ایمن در قطع دست سارق مُرسل است، چنان که [[نسائی]] نیز این [[حدیث]] را مرفوع دانسته است<ref>نسائی، ج۸، ص۸۳.</ref>. برخی منابع، [[روایت]] قطع دست سارق را از گزارشهای ام ایمن دانستهاند که از طریق فرزندش، ایمن از رسول خدا {{صل}} نقل شده است<ref>زیلعی، ج۴، ص۱۷۷؛ ابن سلمه، ج۳، ص۱۶۳.</ref>. | ||
[[ابن ابی خیثمه]]، بین [[ایمن حبشی]] و ایمن بن عبید تفاوت قائل شده و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۱۷.</ref> نیز این تفاوت را پذیرفته، اما [[حدیث]] قطع دست سارق را از ایمن بن عبید دانسته است. برخی، [[حدیث]] قطع دست سارق را از ایمن حبشی دانسته و گفتهاند: ایمن حبشی قبل از ایمن بن عبید بود<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۳۴۵.</ref>. افزون بر این گفتهاند: ایمن حبشی مکی و [[پدر]] [[عبدالواحد]] است که از [[موالی]] [[ابو عمرو مخزومی]] است و از جابر، [[عایشه]] و [[سعد بن ابی وقاص]] [[روایت]] دارد<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۳۶۴.</ref>. اما بیشتر منابع، ایمن بن عبید حبشی را همان ایمن بن أم ایمن دانستهاند<ref> ابن حبان، ج۴، ص۴۶؛ محب الدین طبری، ص۲۶۰؛ ابن قانع، ج۱، ص۵۴.</ref>، به گفته [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۱۸.</ref>، «ایمن بن عبید» به «ایمن حبشی» [[شهرت]] دارد. البته شاهدی بر جدا بودن ایمن بن عبید از ایمن حبشی در دست نیست.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ایمن بن عبید بن زید بن عمرو حبشی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۹۱.</ref> | [[ابن ابی خیثمه]]، بین [[ایمن حبشی]] و ایمن بن عبید تفاوت قائل شده و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۱۷.</ref> نیز این تفاوت را پذیرفته، اما [[حدیث]] قطع دست سارق را از ایمن بن عبید دانسته است. برخی، [[حدیث]] قطع دست سارق را از ایمن حبشی دانسته و گفتهاند: ایمن حبشی قبل از ایمن بن عبید بود<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۳۴۵.</ref>. افزون بر این گفتهاند: ایمن حبشی مکی و [[پدر]] [[عبدالواحد]] است که از [[موالی]] [[ابو عمرو مخزومی]] است و از جابر، [[عایشه]] و [[سعد بن ابی وقاص]] [[روایت]] دارد<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۳۶۴.</ref>. اما بیشتر منابع، ایمن بن عبید حبشی را همان ایمن بن أم ایمن دانستهاند<ref> ابن حبان، ج۴، ص۴۶؛ محب الدین طبری، ص۲۶۰؛ ابن قانع، ج۱، ص۵۴.</ref>، به گفته [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۱۸.</ref>، «ایمن بن عبید» به «ایمن حبشی» [[شهرت]] دارد. البته شاهدی بر جدا بودن ایمن بن عبید از ایمن حبشی در دست نیست.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ایمن بن عبید بن زید بن عمرو حبشی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۹۱.</ref> |