بشارت: تفاوت میان نسخه‌ها

۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[بشارت در قرآن]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[بشارت در قرآن]]| پرسش مرتبط  = }}


==واژه‌شناسی لغوی==
== واژه‌شناسی لغوی ==
بشارت، مصدر ثلاثی مجرد بر وزن فعالة است. برخی ریشه آن را "بُشر" به معنای [[سرور]] می‌دانند<ref>الفروق اللغویه، ص‌۱۰۰.</ref> که به آن بُشری نیز می‌گویند<ref>مفردات، ص‌۱۲۵، «بشر»؛ بصائر ذوی التمییز، ج‌۲، ص‌۲۰۰.</ref>. معادل آن در [[فارسی]] مژده و خبر خوش است<ref>لغت نامه، ج‌۳، ص‌۴۱۷۰؛ فرهنگ فارسی، ج‌۱، ص‌۵۴۰‌، «بشارت».</ref>. در تفاوت بشارت و خبر گفته شده: بشارت خبر سرورانگیزی است که برای اولین بار داده می‌شود<ref>المبسوط، ج‌۶‌، ص‌۲۴۸؛ التبیان، ج‌۱، ص‌۱۰۷؛ عمدة الحفاظ، ج‌۱، ص‌۱۹۳.</ref>. بر مبنای این اشتقاق برخی [[مفسران]] کاربرد بشارت در خبرهای ناگوار را کاربردی استعاری و برای ریشخند<ref>الکشاف، ج‌۱، ص‌۵۷۷‌؛ تفسیر المنار، ج‌۹، ص‌۵۱۴‌؛ الاتقان،‌ج‌۲، ص‌۱۲۴.</ref> یا مجاز با رابطه تضاد بیان کرده‌اند <ref>البرهان فی علوم القرآن، ج‌۲، ص‌۳۹۷؛ الاتقان، ج‌۲، ص‌۱۰۲.</ref> که همراه قرینه به کار می‌رود: {{متن قرآن|فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ }}<ref> به عذابی دردناک نوید ده!؛ سوره آل عمران، آیه:۲۱.</ref>؛ {{متن قرآن|فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ }}<ref> او را به عذابی دردناک نوید ده!؛ سوره لقمان، آیه:۷.</ref>؛ {{متن قرآن|فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ }}<ref> پس، آنان را به عذابی دردناک نوید بخش!؛ سوره انشقاق، آیه:۲۴.</ref><ref>مقاییس اللغه، ج‌۱، ص‌۲۵۱؛ لسان‌العرب، ج‌۱، ص‌۴۱۴، «بشر».</ref> برخی دیگر اشتقاق این واژه را از "بَشرة" به معنای ظاهر پوست گرفته<ref>الفروق اللغویه، ص‌۱۰۰.</ref> و بر همین اساس بشارت را عبارت از هر‌خبر خوش یا غم‌انگیزی که اثر آن در چهره نمایان شود می‌دانند<ref>تفسیر ثعالبی، ج‌۱، ص‌۵۵‌؛ رحمة من الرحمن، ج‌۱، ص‌۴۲۸.</ref>؛ اما با وجود این همگان، کاربرد آن را در خبرهای خوش پذیرفته‌اند<ref>التعریفات، ص‌۶۶‌؛ رحمة من الرحمن، ج‌۴، ص‌۴۷۲؛ کشاف اصطلاحات الفنون، ص‌۳۳۶.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/5/40.htm [[اعظم حیدری|حیدری، اعظم]]، دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۵، ص ۵۶۵]</ref>.
بشارت، مصدر ثلاثی مجرد بر وزن فعالة است. برخی ریشه آن را "بُشر" به معنای [[سرور]] می‌دانند<ref>الفروق اللغویه، ص‌۱۰۰.</ref> که به آن بُشری نیز می‌گویند<ref>مفردات، ص‌۱۲۵، «بشر»؛ بصائر ذوی التمییز، ج‌۲، ص‌۲۰۰.</ref>. معادل آن در [[فارسی]] مژده و خبر خوش است<ref>لغت نامه، ج‌۳، ص‌۴۱۷۰؛ فرهنگ فارسی، ج‌۱، ص‌۵۴۰‌، «بشارت».</ref>. در تفاوت بشارت و خبر گفته شده: بشارت خبر سرورانگیزی است که برای اولین بار داده می‌شود<ref>المبسوط، ج‌۶‌، ص‌۲۴۸؛ التبیان، ج‌۱، ص‌۱۰۷؛ عمدة الحفاظ، ج‌۱، ص‌۱۹۳.</ref>. بر مبنای این اشتقاق برخی [[مفسران]] کاربرد بشارت در خبرهای ناگوار را کاربردی استعاری و برای ریشخند<ref>الکشاف، ج‌۱، ص‌۵۷۷‌؛ تفسیر المنار، ج‌۹، ص‌۵۱۴‌؛ الاتقان، ‌ج‌۲، ص‌۱۲۴.</ref> یا مجاز با رابطه تضاد بیان کرده‌اند <ref>البرهان فی علوم القرآن، ج‌۲، ص‌۳۹۷؛ الاتقان، ج‌۲، ص‌۱۰۲.</ref> که همراه قرینه به کار می‌رود: {{متن قرآن|فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ }}<ref> به عذابی دردناک نوید ده!؛ سوره آل عمران، آیه:۲۱.</ref>؛ {{متن قرآن|فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ }}<ref> او را به عذابی دردناک نوید ده!؛ سوره لقمان، آیه:۷.</ref>؛ {{متن قرآن|فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ }}<ref> پس، آنان را به عذابی دردناک نوید بخش!؛ سوره انشقاق، آیه:۲۴.</ref><ref>مقاییس اللغه، ج‌۱، ص‌۲۵۱؛ لسان‌العرب، ج‌۱، ص‌۴۱۴، «بشر».</ref> برخی دیگر اشتقاق این واژه را از "بَشرة" به معنای ظاهر پوست گرفته<ref>الفروق اللغویه، ص‌۱۰۰.</ref> و بر همین اساس بشارت را عبارت از هر‌خبر خوش یا غم‌انگیزی که اثر آن در چهره نمایان شود می‌دانند<ref>تفسیر ثعالبی، ج‌۱، ص‌۵۵‌؛ رحمة من الرحمن، ج‌۱، ص‌۴۲۸.</ref>؛ اما با وجود این همگان، کاربرد آن را در خبرهای خوش پذیرفته‌اند<ref>التعریفات، ص‌۶۶‌؛ رحمة من الرحمن، ج‌۴، ص‌۴۷۲؛ کشاف اصطلاحات الفنون، ص‌۳۳۶.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/5/40.htm [[اعظم حیدری|حیدری، اعظم]]، دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۵، ص ۵۶۵]</ref>.


==بشارت یکی از [[فلسفه‌های بعثت]]==
== بشارت یکی از [[فلسفه‌های بعثت]] ==
{{اصلی|فلسفه بعثت}}
{{اصلی|فلسفه بعثت}}


[[هدف از خلقت انسان]] و جنّ این است که آن دو به [[اختیار]]، خدای خویش را [[عبادت]] کنند. و روشن است که [[بعثت پیامبران]] و [[رسولان]] هم برای ایجاد شرایط لازم و زمینه‌های این [[هدف]] مهمّ صورت گرفته است. و برای تکمیل این امر [[بهشت]] و جهنّم را [[آفریده]] و در [[کتب آسمانی]] که بر پیامبرانش نازل فرموده آن دو را به خوبی توصیف و بیان کرده است؛ بلکه در موارد لازم پیامبرانش را به نظاره آن دو فراخوانده است که در این میان [[دیدار]] [[پیامبر گرامی اسلام]] از [[بهشت و دوزخ]] در [[شب معراج]] معروف و مشهور است. و آن دو را جزای [[اعمال]] بندگانش قرار داده و [[ثواب]] و عقابش را بر آن دو مترتّب کرده است. و جهت [[ترغیب]] بندگانش به [[عبادت]] خویش، [[ثواب]] [[اعمال]] آنها را چندین برابر کرده ولی [[عقاب]] را تنها به اندازه [[کردار]] آنها [[تعیین]] فرموده است. و هیچ [[پیامبری]] را برای [[بشر]] [[مبعوث]] نکرده است جز اینکه بعد از [[دعوت به خدا]] و [[هدایت]] [[خلق]] و بیان [[دستورها]] و [[فرمان‌های الهی]] آنها را به [[بهشت]] [[الهی]] بشارت داده و نعمت‌های آن را برایشان بیان کرده و از جهنّم و عذابهای آن بر [[حذر]] داشته و [[انذار]] نموده‌اند. [[خدای تعالی]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلاَّ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ }}<ref> و ما پیامبران را جز نویدبخش و بیم‌دهنده نمی‌فرستیم پس کسانی که ایمان آورند و به راه آیند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند؛ سوره انعام، آیه:۴۸.</ref>و با وجود اینکه [[اخلاص]] در [[عبادت]] مطلوب اوست ولی [[عبادت]] برای رسیدن به [[بهشت]] و دوری از [[آتش]] جهنّم هم پذیرفته شده و [[عبادت]] به شمار آمده است. پس بشارتها و انذارهای [[پیامبران الهی]] موجب می‌شود که تعداد زیادی از [[بندگان الهی]] راه [[احتیاط]] را پیش گرفته و به خاطر رسیدن به [[بهشت]] و اجتناب از [[عذاب]] به [[عبادت]] [[خدای تعالی]] روی آورند و از دستورهای [[حق]] سر پیچی نکنند<ref>[[محمد بیابانی اسکوئی]]، [[نبوت (کتاب)|نبوت]]، ص۹۸.</ref>.
[[هدف از خلقت انسان]] و جنّ این است که آن دو به [[اختیار]]، خدای خویش را [[عبادت]] کنند. و روشن است که [[بعثت پیامبران]] و [[رسولان]] هم برای ایجاد شرایط لازم و زمینه‌های این [[هدف]] مهمّ صورت گرفته است. و برای تکمیل این امر [[بهشت]] و جهنّم را [[آفریده]] و در [[کتب آسمانی]] که بر پیامبرانش نازل فرموده آن دو را به خوبی توصیف و بیان کرده است؛ بلکه در موارد لازم پیامبرانش را به نظاره آن دو فراخوانده است که در این میان [[دیدار]] [[پیامبر گرامی اسلام]] از [[بهشت و دوزخ]] در [[شب معراج]] معروف و مشهور است. و آن دو را جزای [[اعمال]] بندگانش قرار داده و [[ثواب]] و عقابش را بر آن دو مترتّب کرده است. و جهت [[ترغیب]] بندگانش به [[عبادت]] خویش، [[ثواب]] [[اعمال]] آنها را چندین برابر کرده ولی [[عقاب]] را تنها به اندازه [[کردار]] آنها [[تعیین]] فرموده است. و هیچ [[پیامبری]] را برای [[بشر]] [[مبعوث]] نکرده است جز اینکه بعد از [[دعوت به خدا]] و [[هدایت]] [[خلق]] و بیان [[دستورها]] و [[فرمان‌های الهی]] آنها را به [[بهشت]] [[الهی]] بشارت داده و نعمت‌های آن را برایشان بیان کرده و از جهنّم و عذابهای آن بر [[حذر]] داشته و [[انذار]] نموده‌اند. [[خدای تعالی]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلاَّ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ }}<ref> و ما پیامبران را جز نویدبخش و بیم‌دهنده نمی‌فرستیم پس کسانی که ایمان آورند و به راه آیند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند؛ سوره انعام، آیه:۴۸.</ref>و با وجود اینکه [[اخلاص]] در [[عبادت]] مطلوب اوست ولی [[عبادت]] برای رسیدن به [[بهشت]] و دوری از [[آتش]] جهنّم هم پذیرفته شده و [[عبادت]] به شمار آمده است. پس بشارتها و انذارهای [[پیامبران الهی]] موجب می‌شود که تعداد زیادی از [[بندگان الهی]] راه [[احتیاط]] را پیش گرفته و به خاطر رسیدن به [[بهشت]] و اجتناب از [[عذاب]] به [[عبادت]] [[خدای تعالی]] روی آورند و از دستورهای [[حق]] سر پیچی نکنند<ref>[[محمد بیابانی اسکوئی]]، [[نبوت (کتاب)|نبوت]]، ص۹۸.</ref>.


==[[سنت]] [[دینی]] [[تبشیر]] و [[انذار]]==
== [[سنت]] [[دینی]] [[تبشیر]] و [[انذار]] ==


==بشارت‌های [[دنیوی]] و [[اخروی]]==
== بشارت‌های [[دنیوی]] و [[اخروی]] ==


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش