بنی‌مخزوم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵، مرحله دوم) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
'''بنی‌مخزوم''' از تیره‌های [[قریش]]، ساکن در مجاورت [[مسجدالحرام]] بوده، که نسبشان در جد ششم [[پیامبر]]{{صل}}، [[مرة بن کعب]]، باهم مشترک است. مخزومی‌ها در بسیاری از نبردهای قبیله‌ای پیش از [[اسلام]] حضور فعال داشته و به‌جهت فعالیت بازرگانی که داشتند از [[اقوام]] ثرتمند [[دوران جاهلیت]] محسوب می‌شوند. | '''بنی‌مخزوم''' از تیره‌های [[قریش]]، ساکن در مجاورت [[مسجدالحرام]] بوده، که نسبشان در جد ششم [[پیامبر]] {{صل}}، [[مرة بن کعب]]، باهم مشترک است. مخزومی‌ها در بسیاری از نبردهای قبیله‌ای پیش از [[اسلام]] حضور فعال داشته و به‌جهت فعالیت بازرگانی که داشتند از [[اقوام]] ثرتمند [[دوران جاهلیت]] محسوب می‌شوند. | ||
به‌جز عده‌ای از مخزومی‌ها که در اوایل [[بعثت]] [[مسلمان]] شدند اکثر آنان تا [[فتح مکه]] به پیامبر{{صل}} [[ایمان]] نیاورده، و همراه [[مشرکان قریش]] برعلیه [[مسلمانان]] در [[جنگ‌ها]] حضور داشتند، افرادی از [[قبیله]] بنی‌مخزوم مانند: [[ابوجهل]]، [[ولید بن مغیره]]، [[عاص بن هشام]] و... از سرسخت‌ترین [[دشمنان]] [[رسول خدا]]{{صل}} بودند، و برخی از [[مفسران]] آیاتی از [[قرآن کریم]] را بر آنان [[تطبیق]] داده‌اند. | به‌جز عده‌ای از مخزومی‌ها که در اوایل [[بعثت]] [[مسلمان]] شدند اکثر آنان تا [[فتح مکه]] به پیامبر {{صل}} [[ایمان]] نیاورده، و همراه [[مشرکان قریش]] برعلیه [[مسلمانان]] در [[جنگ‌ها]] حضور داشتند، افرادی از [[قبیله]] بنی‌مخزوم مانند: [[ابوجهل]]، [[ولید بن مغیره]]، [[عاص بن هشام]] و... از سرسخت‌ترین [[دشمنان]] [[رسول خدا]] {{صل}} بودند، و برخی از [[مفسران]] آیاتی از [[قرآن کریم]] را بر آنان [[تطبیق]] داده‌اند. | ||
بنی‌مخزوم در دوران جاهلیت در بازسازی [[مکه]] و [[کعبه]] همراه دیگر [[قبایل]] حضور داشتند، همچنین مناصبی مثل [[قضاوت]] در حرمین شریفین برعهده آنان بوده، و چند تن از آنان از عاملان [[حکومت]] در مکه و [[مدینه]] بودند.<ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۰.</ref> | بنی‌مخزوم در دوران جاهلیت در بازسازی [[مکه]] و [[کعبه]] همراه دیگر [[قبایل]] حضور داشتند، همچنین مناصبی مثل [[قضاوت]] در حرمین شریفین برعهده آنان بوده، و چند تن از آنان از عاملان [[حکومت]] در مکه و [[مدینه]] بودند.<ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۰.</ref> | ||
==نسب‌شناسی== | == نسب‌شناسی == | ||
بنی‌مخزوم به تبار [[مخزوم بن یقظة بن مرة بن کعب]] گفته می‌شد<ref>نسب قریش، ج۹، ص۲۹۹؛ جمهرة نسب قریش، ج۳، ص۵۴.</ref> که نسبشان در جد ششم پیامبر، [[مرة بن کعب]]، با هم مشترک است. مخزوم فرزندانی به نام [[عمر]]، [[عامر]]، [[عمران]] و [[عمیره]] داشت.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۲۹۹؛ جمهرة نسب قریش، ج۳، ص۵۴؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۱.</ref> [[خاندان]] [[بنی‌مغیرة بن عبدالله بن عمر]] با توجه به اثرگذاری‌اش در رویدادهای مکه و داشتن شخصیت‌های برجسته همانند [[هشام بن مغیره]] که [[تاریخ]] درگذشتش مبدأ تاریخ [[عرب جاهلی]] شد،<ref>انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۲.</ref> مشهورترین شاخه بنی‌مخزوم به‌شمار می‌آید<ref>نسب قریش، ج۹، ص۲۹۹؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۶۹.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۰.</ref> | بنی‌مخزوم به تبار [[مخزوم بن یقظة بن مرة بن کعب]] گفته می‌شد<ref>نسب قریش، ج۹، ص۲۹۹؛ جمهرة نسب قریش، ج۳، ص۵۴.</ref> که نسبشان در جد ششم پیامبر، [[مرة بن کعب]]، با هم مشترک است. مخزوم فرزندانی به نام [[عمر]]، [[عامر]]، [[عمران]] و [[عمیره]] داشت.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۲۹۹؛ جمهرة نسب قریش، ج۳، ص۵۴؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۱.</ref> [[خاندان]] [[بنی‌مغیرة بن عبدالله بن عمر]] با توجه به اثرگذاری‌اش در رویدادهای مکه و داشتن شخصیت‌های برجسته همانند [[هشام بن مغیره]] که [[تاریخ]] درگذشتش مبدأ تاریخ [[عرب جاهلی]] شد،<ref>انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۲.</ref> مشهورترین شاخه بنی‌مخزوم به‌شمار می‌آید<ref>نسب قریش، ج۹، ص۲۹۹؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۶۹.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۰.</ref> | ||
==بنی‌مخزوم پیش از [[اسلام]]== | == بنی‌مخزوم پیش از [[اسلام]] == | ||
آنها پیش از اسلام در [[شهر]] مکه، در [[همسایگی]] مسجدالحرام در دامنه [[کوه صفا]] می‌زیستند.<ref>اخبار مکه، ج۲، ص۲۵۷-۲۵۹، ۲۹۰-۲۹۲.</ref> [[خانه]] [[ارقم بن ابی‌ارقم مخزومی]] در پای کوه صفا در سال‌های نخست [[دعوت پیامبر]]{{صل}} مکانی [[امن]] برای تازه مسلمانان بود. نیز برخی از درهای مسجدالحرام به نام باب بنی‌مخزوم خوانده می‌شدند.<ref>اخبار مکه، ج۱، ص۷؛ ج۲، ص۹۰.</ref> بر پایه گزارشی، پیامبر{{صل}} همیشه از این در وارد [[صفا]] می‌شد.<ref>البدایة و النهایه، ج۵، ص۱۵۲؛ سبل الهدی، ج۸، ص۴۶۲.</ref> | آنها پیش از اسلام در [[شهر]] مکه، در [[همسایگی]] مسجدالحرام در دامنه [[کوه صفا]] می‌زیستند.<ref>اخبار مکه، ج۲، ص۲۵۷-۲۵۹، ۲۹۰-۲۹۲.</ref> [[خانه]] [[ارقم بن ابی‌ارقم مخزومی]] در پای کوه صفا در سال‌های نخست [[دعوت پیامبر]] {{صل}} مکانی [[امن]] برای تازه مسلمانان بود. نیز برخی از درهای مسجدالحرام به نام باب بنی‌مخزوم خوانده می‌شدند.<ref>اخبار مکه، ج۱، ص۷؛ ج۲، ص۹۰.</ref> بر پایه گزارشی، پیامبر {{صل}} همیشه از این در وارد [[صفا]] می‌شد.<ref>البدایة و النهایه، ج۵، ص۱۵۲؛ سبل الهدی، ج۸، ص۴۶۲.</ref> | ||
در دوره [[اسلامی]] و پس از [[فتوحات]]، برخی مخزومی‌ها در شهرهای [[یمن]]،<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۱۷؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۸۶؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۶.</ref> [[بصره]]،<ref>النسب، ص۲۱۰؛ نسب قریش، ج۹، ص۳۱۸؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۹، ۱۸۵.</ref> [[کوفه]]<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۰۵، ۳۲۹؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۹، ۱۸۵.</ref> و [[شام]]<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۰۲، ۳۲۱، ۳۲۴-۳۲۵؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۵، ۱۸۳، ۲۰۹؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۸.</ref> ساکن شدند؛ | در دوره [[اسلامی]] و پس از [[فتوحات]]، برخی مخزومی‌ها در شهرهای [[یمن]]،<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۱۷؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۸۶؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۶.</ref> [[بصره]]،<ref>النسب، ص۲۱۰؛ نسب قریش، ج۹، ص۳۱۸؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۹، ۱۸۵.</ref> [[کوفه]]<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۰۵، ۳۲۹؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۹، ۱۸۵.</ref> و [[شام]]<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۰۲، ۳۲۱، ۳۲۴-۳۲۵؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۵، ۱۸۳، ۲۰۹؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۸.</ref> ساکن شدند؛ | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
مخزومی‌ها در بسیاری از نبردهای قبیله‌ای پیش از اسلام حضور فعال داشتند. آنها در [[روز]] شُمَطه که از ایام فِجار و معروف به [[یوم]] عُکّاظ بود، با [[مشارکت]] قریش به [[نبرد]] با بنی‌کِنانه برخاستند.<ref>الاغانی، ج۲۲، ص۳۰۷-۳۱۴.</ref> [[ریاست]] و [[فرماندهی]] این نبرد برعهده [[هشام بن مغیره]] از بزرگان بنی‌مخزوم بود.<ref>المحبر، ص۱۷۰؛ المنمق، ص۱۷۲.</ref> | مخزومی‌ها در بسیاری از نبردهای قبیله‌ای پیش از اسلام حضور فعال داشتند. آنها در [[روز]] شُمَطه که از ایام فِجار و معروف به [[یوم]] عُکّاظ بود، با [[مشارکت]] قریش به [[نبرد]] با بنی‌کِنانه برخاستند.<ref>الاغانی، ج۲۲، ص۳۰۷-۳۱۴.</ref> [[ریاست]] و [[فرماندهی]] این نبرد برعهده [[هشام بن مغیره]] از بزرگان بنی‌مخزوم بود.<ref>المحبر، ص۱۷۰؛ المنمق، ص۱۷۲.</ref> | ||
اینان همانند دیگر [[قبایل]] با برخی تیره‌ها و قبایل هم‌پیمان شدند. [[آل عمرو بن اعظم]] از [[خزاعه]]، <ref>المنمق، ص۲۴۷.</ref> [[آل فضیل بن کلیب]]، [[آل خراش بن امیه]]، و [[آل ابی‌یاسر]] از [[بنی‌تمیم]] از جمله آنها بودند.<ref>المنمق، ص۲۵۷.</ref> [[بنی‌عدی]] از قریش به [[دلیل]] [[ازدواج]] [[خطاب بن نفیل عدوی]] با حنتمه دختر [[هاشم بن مغیره مخزومی]] و زاده شدن [[عمر بن خطاب]]، هم‌پیمان بنی‌مخزوم شدند.<ref>انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۸۶؛ اسد الغابه، ج۲، ص۱۳۴.</ref> همچنین از طریق ازدواج [[هبیره مخزومی]] با [[ام‌‌هانی]]، [[خواهر]] [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} با [[بنی‌هاشم]] [[خویشاوند]] شدند.<ref>نسب قریش، ج۱۰، ص۳۴۴؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۶۹-۷۷۰.</ref> | اینان همانند دیگر [[قبایل]] با برخی تیره‌ها و قبایل هم‌پیمان شدند. [[آل عمرو بن اعظم]] از [[خزاعه]]، <ref>المنمق، ص۲۴۷.</ref> [[آل فضیل بن کلیب]]، [[آل خراش بن امیه]]، و [[آل ابی‌یاسر]] از [[بنی‌تمیم]] از جمله آنها بودند.<ref>المنمق، ص۲۵۷.</ref> [[بنی‌عدی]] از قریش به [[دلیل]] [[ازدواج]] [[خطاب بن نفیل عدوی]] با حنتمه دختر [[هاشم بن مغیره مخزومی]] و زاده شدن [[عمر بن خطاب]]، هم‌پیمان بنی‌مخزوم شدند.<ref>انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۸۶؛ اسد الغابه، ج۲، ص۱۳۴.</ref> همچنین از طریق ازدواج [[هبیره مخزومی]] با [[ام‌‌هانی]]، [[خواهر]] [[علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} با [[بنی‌هاشم]] [[خویشاوند]] شدند.<ref>نسب قریش، ج۱۰، ص۳۴۴؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۶۹-۷۷۰.</ref> | ||
[[بنی‌مخزوم]] در [[اختلافات]] میان [[بنی‌عبدالدار]] و [[بنی‌عبدمناف]] که بر سر [[مناصب]] [[کعبه]] روی داد، جانب بنی‌عبدالدار را گرفتند و در [[پیمان]] لعقة الدم ([[حلف]] الاحلاف) حضور یافتند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۶۳؛ التنبیه و الاشراف، ص۱۸۰.</ref> گاهی میان بنی‌مخزوم و بنی‌قصی و [[بنی‌امیه]] در [[اثبات]] [[شرف]] و بزرگی، [[فخرفروشی]] روی می‌داد.<ref>المنمق، ص۲۳-۲۶.</ref> | [[بنی‌مخزوم]] در [[اختلافات]] میان [[بنی‌عبدالدار]] و [[بنی‌عبدمناف]] که بر سر [[مناصب]] [[کعبه]] روی داد، جانب بنی‌عبدالدار را گرفتند و در [[پیمان]] لعقة الدم ([[حلف]] الاحلاف) حضور یافتند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۶۳؛ التنبیه و الاشراف، ص۱۸۰.</ref> گاهی میان بنی‌مخزوم و بنی‌قصی و [[بنی‌امیه]] در [[اثبات]] [[شرف]] و بزرگی، [[فخرفروشی]] روی می‌داد.<ref>المنمق، ص۲۳-۲۶.</ref> | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
بنی‌مخزوم در بازسازی کعبه (۵ سال [[پیش از بعثت]]) همراه [[بنی‌تیم]]، [[مسؤولیت]] ساخت محدوده میان رکن حِجر [[اسماعیل]] و [[رکن یمانی]] را عهده‌دار شدند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۱۱۶؛ المنتظم، ج۲، ص۳۲۶.</ref> [[ابووهب مخزومی]]، از [[اشراف قریش]] در [[جاهلیت]]، در ساخت کعبه و [[نصب حجرالاسود]] حضور داشت.<ref>نسب قریش، ج۱۰، ص۳۴۴؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۶۹.</ref> از ویژگی‌های شماری از بنی‌مخزوم در [[دوران جاهلیت]] و نیز دوره [[اسلامی]]، گشاده دستی و [[اطعام]] و [[مهمان‌نوازی]] بود<ref>انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۰؛ المحبر، ص۱۳۹؛ المنمق، ص۳۷۲-۳۷۳.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۰-۵۴۲.</ref> | بنی‌مخزوم در بازسازی کعبه (۵ سال [[پیش از بعثت]]) همراه [[بنی‌تیم]]، [[مسؤولیت]] ساخت محدوده میان رکن حِجر [[اسماعیل]] و [[رکن یمانی]] را عهده‌دار شدند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۱۱۶؛ المنتظم، ج۲، ص۳۲۶.</ref> [[ابووهب مخزومی]]، از [[اشراف قریش]] در [[جاهلیت]]، در ساخت کعبه و [[نصب حجرالاسود]] حضور داشت.<ref>نسب قریش، ج۱۰، ص۳۴۴؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۶۹.</ref> از ویژگی‌های شماری از بنی‌مخزوم در [[دوران جاهلیت]] و نیز دوره [[اسلامی]]، گشاده دستی و [[اطعام]] و [[مهمان‌نوازی]] بود<ref>انساب الاشراف، ج۱۰، ص۱۷۰؛ المحبر، ص۱۳۹؛ المنمق، ص۳۷۲-۳۷۳.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۰-۵۴۲.</ref> | ||
==بنی‌مخزوم در دوران [[نبوی]]== | == بنی‌مخزوم در دوران [[نبوی]] == | ||
از بنی‌مخزوم جز چند تن که در سال‌های نخست [[مسلمان]] شدند و برخی از آنها به [[حبشه]] [[مهاجرت]] کردند، <ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۴۶۸؛ نسب قریش، ج۹، ص۳۱۵؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۵۱-۷۵۲.</ref> دیگر افراد این تیره تا [[فتح مکه]] با [[پیامبر]] [[مخالفت]] کردند و از سرسخت‌ترین [[دشمنان اسلام]] بودند. | از بنی‌مخزوم جز چند تن که در سال‌های نخست [[مسلمان]] شدند و برخی از آنها به [[حبشه]] [[مهاجرت]] کردند، <ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۴۶۸؛ نسب قریش، ج۹، ص۳۱۵؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۵۱-۷۵۲.</ref> دیگر افراد این تیره تا [[فتح مکه]] با [[پیامبر]] [[مخالفت]] کردند و از سرسخت‌ترین [[دشمنان اسلام]] بودند. | ||
آنان در کوشش‌های [[قریش]] بر ضد پیامبر مانند تلاش برای بازگرداندن مسلمانان از حبشه،<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۹-۳۰.</ref> [[محاصره]] مسلمانان در [[شعب ابی‌طالب]]،<ref>السیرة النبویه، ج۱، ص۳۵۱-۳۵۲؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۳۳۵.</ref> [[توطئه]] [[دار الندوه]]،<ref>الطبقات، ج۱، ص۱۷۶؛ المنتظم، ج۳، ص۴۵؛ عیون الاثر، ج۱، ص۲۰۵.</ref> [[استهزاء]] و [[تمسخر]] [[آیات الهی]] و پیامبر{{صل}} و دیگر مسلمانان و ضرب و شتم آنها<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴، ۲۸؛ الطبقات، ج۱، ص۱۵۷؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.</ref> و نیز در نبردهای قریش بر ضد پیامبر{{صل}} در [[مدینه]] حضور داشتند.<ref>المغازی، ج۱، ص۸۶-۸۷، ۱۴۰، ۱۴۹؛ النسب، ص۲۰۹-۲۱۰؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۵۷-۳۵۹.</ref> | آنان در کوشش‌های [[قریش]] بر ضد پیامبر مانند تلاش برای بازگرداندن مسلمانان از حبشه،<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۹-۳۰.</ref> [[محاصره]] مسلمانان در [[شعب ابی‌طالب]]،<ref>السیرة النبویه، ج۱، ص۳۵۱-۳۵۲؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۳۳۵.</ref> [[توطئه]] [[دار الندوه]]،<ref>الطبقات، ج۱، ص۱۷۶؛ المنتظم، ج۳، ص۴۵؛ عیون الاثر، ج۱، ص۲۰۵.</ref> [[استهزاء]] و [[تمسخر]] [[آیات الهی]] و پیامبر {{صل}} و دیگر مسلمانان و ضرب و شتم آنها<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴، ۲۸؛ الطبقات، ج۱، ص۱۵۷؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.</ref> و نیز در نبردهای قریش بر ضد پیامبر {{صل}} در [[مدینه]] حضور داشتند.<ref>المغازی، ج۱، ص۸۶-۸۷، ۱۴۰، ۱۴۹؛ النسب، ص۲۰۹-۲۱۰؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۵۷-۳۵۹.</ref> | ||
از کوشش‌های دیگر بنی‌مخزوم بر ضد مسلمانان می‌توان به [[شکنجه]] [[یاسر]] و [[سمیه]] و فرزندشان [[عمار]] و زِنّیره رومی اشاره کرد.<ref>جامع البیان، ج۱۴، ص۲۳۷؛ روض الجنان، ج۱۲، ص۱۰۲؛ اسد الغابه، ج۴، ص۶۹۱.</ref> [[ولید بن مغیره]]، [[عاص بن هشام]]، و دو پسر عمویش [[اباقیس بن ولید]] و [[ابوقیس بن فاکه بن مغیره]] از سرسخت‌ترین [[دشمنان]] [[رسول خدا]] بودند.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۱۴۰؛ امتاع الاسماع، ج۱، ص۴۱.</ref> [[ابوجهل مخزومی]] نیز از سران [[کفر]] دانسته شده و برخی [[مفسران]] [[آیه]]{{متن قرآن|فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ}}<ref>«با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید» سوره توبه، آیه ۱۲.</ref><ref>جامع البیان، ج۱۰، ص۱۱۳؛ مجمع البیان، ج۵، ص۲۱.</ref> را بر او [[تطبیق]] کرده‌اند. این عده همراه [[زهیر بن ابی‌امیه]]، [[اسود بن عبدالاسد]] و [[صیفی بن سائب]] در موسم [[حج]]، راه‌های ورودی [[مکه]] را میان خود تقسیم می‌کردند و با [[سحر]] و افسانه شمردن [[قرآن]]، [[مردم]] را از رفتن نزد [[پیامبر]]{{صل}} بازمی‌داشتند.<ref>المحبر، ص۱۶۰.</ref> | از کوشش‌های دیگر بنی‌مخزوم بر ضد مسلمانان می‌توان به [[شکنجه]] [[یاسر]] و [[سمیه]] و فرزندشان [[عمار]] و زِنّیره رومی اشاره کرد.<ref>جامع البیان، ج۱۴، ص۲۳۷؛ روض الجنان، ج۱۲، ص۱۰۲؛ اسد الغابه، ج۴، ص۶۹۱.</ref> [[ولید بن مغیره]]، [[عاص بن هشام]]، و دو پسر عمویش [[اباقیس بن ولید]] و [[ابوقیس بن فاکه بن مغیره]] از سرسخت‌ترین [[دشمنان]] [[رسول خدا]] بودند.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۱۴۰؛ امتاع الاسماع، ج۱، ص۴۱.</ref> [[ابوجهل مخزومی]] نیز از سران [[کفر]] دانسته شده و برخی [[مفسران]] [[آیه]]{{متن قرآن|فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ}}<ref>«با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید» سوره توبه، آیه ۱۲.</ref><ref>جامع البیان، ج۱۰، ص۱۱۳؛ مجمع البیان، ج۵، ص۲۱.</ref> را بر او [[تطبیق]] کرده‌اند. این عده همراه [[زهیر بن ابی‌امیه]]، [[اسود بن عبدالاسد]] و [[صیفی بن سائب]] در موسم [[حج]]، راه‌های ورودی [[مکه]] را میان خود تقسیم می‌کردند و با [[سحر]] و افسانه شمردن [[قرآن]]، [[مردم]] را از رفتن نزد [[پیامبر]] {{صل}} بازمی‌داشتند.<ref>المحبر، ص۱۶۰.</ref> | ||
با [[هجرت پیامبر به مدینه]] (۱۳ [[بعثت]]) [[دشمنی]] [[قریش]] از جمله [[بنی‌مخزوم]] با [[مسلمانان]] ادامه یافت. آنها از [[مهاجرت]] برخی مسلمانان مخزومی به [[مدینه]] [[پیشگیری]] کردند.<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۳۲۱-۳۲۳؛ المحبر، ص۸۳-۸۵؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۲۱.</ref> پیامبر در سال دوم ق. به کاروان تجاری بنی‌مخزوم در نخله، ناحیه‌ای میان مکه و [[طائف]]، [[حمله]] کرد. در این‌میان، یک تن از [[مشرکان]] کشته و کاروان [[تصرف]] شد. وقوع این [[نبرد]] در [[ماه حرام]]، [[تبلیغات]] منفی مشرکان را بر ضد پیامبر{{صل}} و مسلمانان در پی داشت.<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۴۱۱-۴۱۳؛ تفسیر قرطبی، ج۳، ص۴۱-۴۲.</ref> [[خداوند]] در آیه {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ}}<ref>«از تو درباره جنگ در ماه حرام می‌پرسند، بگو: جنگ در آن (گناهی) بزرگ است و (گناه) باز داشتن (مردم) از راه خداوند و ناسپاسی به او و (باز داشتن مردم از) مسجد الحرام و بیرون راندن اهل آن از آن، در نظر خداوند بزرگ‌تر است و آشوب (شرک) از کشتار (هم) بزرگ‌تر است» سوره بقره، آیه ۲۱۷.</ref> [[گناه]] [[اخراج]] ساکنان مکه را از نبرد در ماه حرام بزرگ‌تر دانسته است. | با [[هجرت پیامبر به مدینه]] (۱۳ [[بعثت]]) [[دشمنی]] [[قریش]] از جمله [[بنی‌مخزوم]] با [[مسلمانان]] ادامه یافت. آنها از [[مهاجرت]] برخی مسلمانان مخزومی به [[مدینه]] [[پیشگیری]] کردند.<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۳۲۱-۳۲۳؛ المحبر، ص۸۳-۸۵؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۲۱.</ref> پیامبر در سال دوم ق. به کاروان تجاری بنی‌مخزوم در نخله، ناحیه‌ای میان مکه و [[طائف]]، [[حمله]] کرد. در این‌میان، یک تن از [[مشرکان]] کشته و کاروان [[تصرف]] شد. وقوع این [[نبرد]] در [[ماه حرام]]، [[تبلیغات]] منفی مشرکان را بر ضد پیامبر {{صل}} و مسلمانان در پی داشت.<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۴۱۱-۴۱۳؛ تفسیر قرطبی، ج۳، ص۴۱-۴۲.</ref> [[خداوند]] در آیه {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ}}<ref>«از تو درباره جنگ در ماه حرام می‌پرسند، بگو: جنگ در آن (گناهی) بزرگ است و (گناه) باز داشتن (مردم) از راه خداوند و ناسپاسی به او و (باز داشتن مردم از) مسجد الحرام و بیرون راندن اهل آن از آن، در نظر خداوند بزرگ‌تر است و آشوب (شرک) از کشتار (هم) بزرگ‌تر است» سوره بقره، آیه ۲۱۷.</ref> [[گناه]] [[اخراج]] ساکنان مکه را از نبرد در ماه حرام بزرگ‌تر دانسته است. | ||
منابع از کشتگان<ref>المغازی، ج۱، ص۸۶-۸۷، ۱۴۰، ۱۴۹-۱۵۰؛ النسب، ص۲۰۹-۲۱۰؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۵۷-۳۵۹.</ref> و [[اسیران]] بنی‌مخزوم در نبرد بدر گزارش داده‌اند. بسیاری از کشته شدگان و نیز اسیران بدر مخزومی بودند.<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۵۲۸-۵۳۲؛ عیون الاثر، ج۱، ص۳۳۲.</ref> نیز آنها با مشرکان در [[اُحد]]<ref>المغازی، ج۱، ص۳۰۸؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۴۰۷-۴۰۸؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۶.</ref> و [[خندق]]<ref>المغازی، ج۲، ص۴۹۶؛ النسب، ص۲۱۰.</ref> [[همراهی]] کردند. با [[فتح مکه]] [[بنی‌مخزوم]] نیز همانند دیگر [[قریش]] [[اسلام]] آوردند و در غزوه‌های [[حُنین]] و [[طائف]] کنار [[مسلمانان]] قرار گرفتند.<ref>نک: السیرة النبویه، ج۴، ص۸۹۱-۸۹۲، ۹۱۹-۹۲۰.</ref> | منابع از کشتگان<ref>المغازی، ج۱، ص۸۶-۸۷، ۱۴۰، ۱۴۹-۱۵۰؛ النسب، ص۲۰۹-۲۱۰؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۵۷-۳۵۹.</ref> و [[اسیران]] بنی‌مخزوم در نبرد بدر گزارش داده‌اند. بسیاری از کشته شدگان و نیز اسیران بدر مخزومی بودند.<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۵۲۸-۵۳۲؛ عیون الاثر، ج۱، ص۳۳۲.</ref> نیز آنها با مشرکان در [[اُحد]]<ref>المغازی، ج۱، ص۳۰۸؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۴۰۷-۴۰۸؛ جمهرة انساب العرب، ص۱۴۶.</ref> و [[خندق]]<ref>المغازی، ج۲، ص۴۹۶؛ النسب، ص۲۱۰.</ref> [[همراهی]] کردند. با [[فتح مکه]] [[بنی‌مخزوم]] نیز همانند دیگر [[قریش]] [[اسلام]] آوردند و در غزوه‌های [[حُنین]] و [[طائف]] کنار [[مسلمانان]] قرار گرفتند.<ref>نک: السیرة النبویه، ج۴، ص۸۹۱-۸۹۲، ۹۱۹-۹۲۰.</ref> | ||
[[پیامبر]]{{صل}} برخی از مسلمانان بنی‌مخزوم را به‌عنوان [[کارگزار]] خود برگزید. [[عبدالله بن ابی‌ربیعه]] را که پیش از [[اسلام آوردن]] از بزرگان قریش و [[ثروتمندان]] بنی‌مخزوم بود، بر منطقه جَنَد و توابع آن در [[یمن]] گمارد. وی تا پایان [[خلافت عمر]] کارگزار این [[ناحیه]] بود.<ref>الاغانی، ج۱، ص۸۰-۸۱؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۰۹.</ref> [[مهاجر بن ابی‌امیه]] نیز از سوی پیامبر{{صل}} عهده‌دار [[صدقات]] [[صنعا]] در یمن بود. پس از پیامبر{{صل}}، [[ابوبکر]] او را در مقامش ابقا کرد.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۱۶؛ معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۲-۲۷۳.</ref> همچنین پیامبر{{صل}} برخی از بنی‌مخزوم را به عنوان [[امیر]] [[سرایا]] برگزید. [[ابوسلمة بن عبدالاسد مخزومی]] از آن جمله است که پیامبر پس از [[شهادت]] وی با همسرش [[ام سلمه]] [[ازدواج]] کرد.<ref>السیرة النبویه، ج۴، ص۱۰۳۰؛ المحبر، ص۸۳، ۸۵؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۰۰-۲۲۲.</ref> | [[پیامبر]] {{صل}} برخی از مسلمانان بنی‌مخزوم را به‌عنوان [[کارگزار]] خود برگزید. [[عبدالله بن ابی‌ربیعه]] را که پیش از [[اسلام آوردن]] از بزرگان قریش و [[ثروتمندان]] بنی‌مخزوم بود، بر منطقه جَنَد و توابع آن در [[یمن]] گمارد. وی تا پایان [[خلافت عمر]] کارگزار این [[ناحیه]] بود.<ref>الاغانی، ج۱، ص۸۰-۸۱؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۰۹.</ref> [[مهاجر بن ابی‌امیه]] نیز از سوی پیامبر {{صل}} عهده‌دار [[صدقات]] [[صنعا]] در یمن بود. پس از پیامبر {{صل}}، [[ابوبکر]] او را در مقامش ابقا کرد.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۱۶؛ معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۲-۲۷۳.</ref> همچنین پیامبر {{صل}} برخی از بنی‌مخزوم را به عنوان [[امیر]] [[سرایا]] برگزید. [[ابوسلمة بن عبدالاسد مخزومی]] از آن جمله است که پیامبر پس از [[شهادت]] وی با همسرش [[ام سلمه]] [[ازدواج]] کرد.<ref>السیرة النبویه، ج۴، ص۱۰۳۰؛ المحبر، ص۸۳، ۸۵؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۰۰-۲۲۲.</ref> | ||
بنی‌مخزوم پس از پیامبر{{صل}} در رویدادهایی مهم همچون [[سقیفه]]،<ref>الاصابه، ج۱، ص۶۹۹.</ref> ردّه،<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۲۰-۳۲۱.</ref> [[فتوحات]] و نبردهای [[عصر امام علی]]{{ع}} حضور داشتند.<ref>جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۰۸، ۷۳۲؛ النسب، ص۲۱۰.</ref> منابع از کشته شدن برخی از آنها در رخداد [[حره]] [[مدینه]] یاد کرده‌اند <ref>جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۴۷؛ شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۰۵.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۲-۵۴۳.</ref> | بنی‌مخزوم پس از پیامبر {{صل}} در رویدادهایی مهم همچون [[سقیفه]]،<ref>الاصابه، ج۱، ص۶۹۹.</ref> ردّه،<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۲۰-۳۲۱.</ref> [[فتوحات]] و نبردهای [[عصر امام علی]] {{ع}} حضور داشتند.<ref>جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۰۸، ۷۳۲؛ النسب، ص۲۱۰.</ref> منابع از کشته شدن برخی از آنها در رخداد [[حره]] [[مدینه]] یاد کرده‌اند <ref>جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۴۷؛ شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۰۵.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۲-۵۴۳.</ref> | ||
==صاحب‌منصبان مخزومی در حرمین== | == صاحب‌منصبان مخزومی در حرمین == | ||
[[حارث بن خالد]]، عامل [[یزید بن معاویه]] بر [[مکه]]؛<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۱۳.</ref> و [[هشام بن اسماعیل]] و دو پسرش [[ابراهیم]] و [[محمد]]، عاملان [[عبدالملک بن مروان]] و [[هشام بن عبدالملک]] بر مدینه بودند.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۲۸-۳۲۹؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۳۹-۷۴۱.</ref> | [[حارث بن خالد]]، عامل [[یزید بن معاویه]] بر [[مکه]]؛<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۱۳.</ref> و [[هشام بن اسماعیل]] و دو پسرش [[ابراهیم]] و [[محمد]]، عاملان [[عبدالملک بن مروان]] و [[هشام بن عبدالملک]] بر مدینه بودند.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۲۸-۳۲۹؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۳۹-۷۴۱.</ref> | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
[[عبدالعزیز بن مطلب]]<ref>نسب قریش، ج۱۰، ص۳۴۱؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۶۲.</ref> و [[هشام بن عبدالملک الاصغر]] نیز از قاضیان [[مدینه]] بودند.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۰۹.</ref> [[ابوهود سعید بن یربوع مخزومی]] از بازسازندگان انصاب [[حرم]] بود<ref>اخبار مکه، ج۲، ص۱۲۹.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۳-۵۴۴.</ref> | [[عبدالعزیز بن مطلب]]<ref>نسب قریش، ج۱۰، ص۳۴۱؛ جمهرة نسب قریش، ج۲، ص۷۶۲.</ref> و [[هشام بن عبدالملک الاصغر]] نیز از قاضیان [[مدینه]] بودند.<ref>نسب قریش، ج۹، ص۳۰۹.</ref> [[ابوهود سعید بن یربوع مخزومی]] از بازسازندگان انصاب [[حرم]] بود<ref>اخبار مکه، ج۲، ص۱۲۹.</ref><ref>[[مریم قدمی |قدمی، مریم]]، [[بنی‌مخزوم (مقاله)|مقاله «بنی‌مخزوم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۵۴۳-۵۴۴.</ref> | ||
==مشاهیر [[بنی‌مخزوم]]== | == مشاهیر [[بنی‌مخزوم]] == | ||
آنها در [[دوران جاهلیت]] و [[اسلام]]، افرادی نامدار همانند [[هشام بن مغیره]]، [[ولید بن مغیره]]، [[ابوجهل]]، [[خالد بن ولید]]، و [[عکرمة بن ابی‌جهل]] داشتند. دو تن اخیر به ترتیب پیش و پس از [[فتح مکه]] [[مسلمان]] شدند. | آنها در [[دوران جاهلیت]] و [[اسلام]]، افرادی نامدار همانند [[هشام بن مغیره]]، [[ولید بن مغیره]]، [[ابوجهل]]، [[خالد بن ولید]]، و [[عکرمة بن ابی‌جهل]] داشتند. دو تن اخیر به ترتیب پیش و پس از [[فتح مکه]] [[مسلمان]] شدند. | ||