پرش به محتوا

تسلیط: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تسلیط در قرآن]] - [[تسلیط در حدیث]] - [[تسلیط در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = تسلیط (پرسش)}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تسلیط در قرآن]] - [[تسلیط در حدیث]] - [[تسلیط در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = تسلیط (پرسش)}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*تسلیط: تسلط‌ یافتن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۲۰.</ref>، سلطه‌ دادن و چیره‌ ساختن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۵.</ref>. اصل آن "سلط" به معنای [[قوّت]] و [[زور]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۹۵.</ref>، تمکن با [[برتری]] و تفوّق<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۷۸.</ref> (قهری یا غیرقهری).  
* تسلیط: تسلط‌ یافتن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۲۰.</ref>، سلطه‌ دادن و چیره‌ ساختن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۵.</ref>. اصل آن "سلط" به معنای [[قوّت]] و [[زور]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۹۵.</ref>، تمکن با [[برتری]] و تفوّق<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۷۸.</ref> (قهری یا غیرقهری).  
*{{متن قرآن|وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْ}}<ref>«و اگر خداوند می‌خواست آنان را بر شما چیرگی می‌داد و با شما به نبرد می‌پرداختند» سوره نساء، آیه ۹۰.</ref>.
*{{متن قرآن|وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْ}}<ref>«و اگر خداوند می‌خواست آنان را بر شما چیرگی می‌داد و با شما به نبرد می‌پرداختند» سوره نساء، آیه ۹۰.</ref>.
*"سلطه" در [[قرآن کریم]] به [[خداوند]] نسبت داده شده است و [[سلطه]] [[انسان‌ها]] بر یکدیگر یا افراد خاص (مانند [[انبیا]]) به [[اراده]] و [[اذن الهی]] بوده است: {{متن قرآن|اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَى مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«خداوند پیامبرانش را بر هر کس بخواهد چیره می‌گرداند» سوره حشر، آیه ۶.</ref> و {{متن قرآن|وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْ}}<ref>«و اگر خداوند می‌خواست آنان را بر شما چیرگی می‌داد و با شما به نبرد می‌پرداختند» سوره نساء، آیه ۹۰.</ref>؛ لذا در [[اندیشه سیاسی اسلام]]، قاعده‌ای تحت عنوان "اصل عدم سلطه" [[انسان‌ها]] بر یکدیگر وجود دارد که هرگونه [[سلطه]] [[انسانی]] را بر یکدیگر [[نفی]] می‌کند؛ مگر اینکه از جانب [[شرع]] یا [[عقل]]، حکمی بر [[سلطه پذیری]] یا [[سلطه]] بخشی صادر شده باشد.
*"سلطه" در [[قرآن کریم]] به [[خداوند]] نسبت داده شده است و [[سلطه]] [[انسان‌ها]] بر یکدیگر یا افراد خاص (مانند [[انبیا]]) به [[اراده]] و [[اذن الهی]] بوده است: {{متن قرآن|اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَى مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«خداوند پیامبرانش را بر هر کس بخواهد چیره می‌گرداند» سوره حشر، آیه ۶.</ref> و {{متن قرآن|وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْ}}<ref>«و اگر خداوند می‌خواست آنان را بر شما چیرگی می‌داد و با شما به نبرد می‌پرداختند» سوره نساء، آیه ۹۰.</ref>؛ لذا در [[اندیشه سیاسی اسلام]]، قاعده‌ای تحت عنوان "اصل عدم سلطه" [[انسان‌ها]] بر یکدیگر وجود دارد که هرگونه [[سلطه]] [[انسانی]] را بر یکدیگر [[نفی]] می‌کند؛ مگر اینکه از جانب [[شرع]] یا [[عقل]]، حکمی بر [[سلطه پذیری]] یا [[سلطه]] بخشی صادر شده باشد.
*در [[علم]] [[سیاست]] [[سلطه]] رابطه‌ای آمیخته به [[قدرت]] بین دو فرد، دو گروه یا دو [[دولت]] است که به موجب آن، یک طرف بر طرف دیگر مسلط گردد. [[سلطه]]، [[مظهر]] [[عینی]] و ملموس [[قدرت]] است. در اساسِ هر [[سلطه]] [[سیاسی]] رابطه [[فرماندهی]] و [[فرمانبری]] وجود دارد<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۱۲۶.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۸۳.</ref>.
* در [[علم]] [[سیاست]] [[سلطه]] رابطه‌ای آمیخته به [[قدرت]] بین دو فرد، دو گروه یا دو [[دولت]] است که به موجب آن، یک طرف بر طرف دیگر مسلط گردد. [[سلطه]]، [[مظهر]] [[عینی]] و ملموس [[قدرت]] است. در اساسِ هر [[سلطه]] [[سیاسی]] رابطه [[فرماندهی]] و [[فرمانبری]] وجود دارد<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۱۲۶.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۸۳.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش