پرش به محتوا

تمیم بن سلمه خزاعی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱: قسم اول.</ref> به استناد سخن [[ابوموسی مدینی]]، از او یاد و در [[صحابی]] بودن وی تردید کرده‌اند؛ زیرا وی [[تابعی]] است و در سال صدم [[هجری]] درگذشته است<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۹۳.</ref>، [[ابو خالد حذاء]] از مردی که نامش برده نشده نقل می‌کند که [[تمیم بن زلمه]] گفت: در حضور [[رسول خدا]]{{صل}} بودم که دیدم شخصی از نزد ایشان رفت، در حالی که عمامه‌اش از پشت رها بود. از آن [[حضرت]] پرسیدم: این کیست؟ فرمود: [[جبرئیل]] است<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>.
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱: قسم اول.</ref> به استناد سخن [[ابوموسی مدینی]]، از او یاد و در [[صحابی]] بودن وی تردید کرده‌اند؛ زیرا وی [[تابعی]] است و در سال صدم [[هجری]] درگذشته است<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۹۳.</ref>، [[ابو خالد حذاء]] از مردی که نامش برده نشده نقل می‌کند که [[تمیم بن زلمه]] گفت: در حضور [[رسول خدا]] {{صل}} بودم که دیدم شخصی از نزد ایشان رفت، در حالی که عمامه‌اش از پشت رها بود. از آن [[حضرت]] پرسیدم: این کیست؟ فرمود: [[جبرئیل]] است<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>.


همچنین [[زیاد بن فیاض]] از [[تمیم بن سلمه]] نقل می‌کند که رسول خدا{{صل}} فرمود: «آیا کسی که پیش از [[امام]] (از [[سجده]] یا [[رکوع]]) سر برمی‌دارد، نمی‌ترسد [[خداوند]] سرش را به سر درازگوش تبدیل کند؟!»<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۳</ref>. این در حالی است که زیاد بن فیاض از [[صحابه]] [[روایت]] نکرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. گذشته از اینکه [[راوی]] از تمیم - در جریان دیدن [[جبرئیل]] - ناشناخته است. آنچه در منابع وجود دارد این است که [[عایشه]] شخصی را با همان [[وصف]] نزد حضرت دید و ایشان فرمود او جبرئیل است<ref>ابن سعد، ج۸، ص۶۷؛ طبرانی، ج۲۳، ص۳۵.</ref>. چنان که این رویداد را برای افرادی، از جمله [[محمد بن مسلمه]] نیز آورده‌اند<ref>شامی، ج۱۰، ص۴۵ و ۴۶؛ عبد بن حمید، ص۳۳۹.</ref>. این احتمال هست که دو راوی آخر جابه جا شده و در واقع، تمیم بن سلمه از صحابی ناشناخته‌ای نقل کرده باشد. بررسی بیشتر نشان می‌دهد [[حدیث]] مربوط به سر برداشتن در [[نماز جماعت]] را تنها [[ابوهریره]] نقل کرده<ref>احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۶۰، ۲۷۱، ۴۵۶ و ۴۷۲.</ref> و آنچه تمیم بن سلمه گفته از رسول خدا نیست، بلکه سخن [[عبدالله بن مسعود]] است که زیاد بن فیاض از تمیم بن سلمه تابعی از [[ابن مسعود]] نقل کرده است<ref>طبرانی، ج۹، ص۲۳۹؛ خطیب، ج۵، ص۱۵۴.</ref>. [[کوفی]] بودن [[تمیم بن سلمه خزاعی]] [[تابعی]]<ref>ابن حبان، ج۴، ص۸۶.</ref> مؤیدی بر نقل او از [[ابن مسعود]] است. اگر در نقل [[تمیم]] از [[ابن مسعود]] نیز تردید کنیم، در [[روایت]] او از [[رسول خدا]]{{صل}} بیشتر تردید خواهیم کرد. به علاوه، اینکه دیگر [[صحابه]] نگاران نام این شخص را در کتاب خود نیاورده‌اند، تأییدی بر نادرستی سخن [[ابوموسی]] است<ref> مآخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حبان / الثقات + ابن حجر / الاصابه + ابن سعد / الطبقات الکبری + شامی / سبل الهدی و الرشاد + طبرانی / المعجم الکبیر +
همچنین [[زیاد بن فیاض]] از [[تمیم بن سلمه]] نقل می‌کند که رسول خدا {{صل}} فرمود: «آیا کسی که پیش از [[امام]] (از [[سجده]] یا [[رکوع]]) سر برمی‌دارد، نمی‌ترسد [[خداوند]] سرش را به سر درازگوش تبدیل کند؟!»<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۳</ref>. این در حالی است که زیاد بن فیاض از [[صحابه]] [[روایت]] نکرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. گذشته از اینکه [[راوی]] از تمیم - در جریان دیدن [[جبرئیل]] - ناشناخته است. آنچه در منابع وجود دارد این است که [[عایشه]] شخصی را با همان [[وصف]] نزد حضرت دید و ایشان فرمود او جبرئیل است<ref>ابن سعد، ج۸، ص۶۷؛ طبرانی، ج۲۳، ص۳۵.</ref>. چنان که این رویداد را برای افرادی، از جمله [[محمد بن مسلمه]] نیز آورده‌اند<ref>شامی، ج۱۰، ص۴۵ و ۴۶؛ عبد بن حمید، ص۳۳۹.</ref>. این احتمال هست که دو راوی آخر جابه جا شده و در واقع، تمیم بن سلمه از صحابی ناشناخته‌ای نقل کرده باشد. بررسی بیشتر نشان می‌دهد [[حدیث]] مربوط به سر برداشتن در [[نماز جماعت]] را تنها [[ابوهریره]] نقل کرده<ref>احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۶۰، ۲۷۱، ۴۵۶ و ۴۷۲.</ref> و آنچه تمیم بن سلمه گفته از رسول خدا نیست، بلکه سخن [[عبدالله بن مسعود]] است که زیاد بن فیاض از تمیم بن سلمه تابعی از [[ابن مسعود]] نقل کرده است<ref>طبرانی، ج۹، ص۲۳۹؛ خطیب، ج۵، ص۱۵۴.</ref>. [[کوفی]] بودن [[تمیم بن سلمه خزاعی]] [[تابعی]]<ref>ابن حبان، ج۴، ص۸۶.</ref> مؤیدی بر نقل او از [[ابن مسعود]] است. اگر در نقل [[تمیم]] از [[ابن مسعود]] نیز تردید کنیم، در [[روایت]] او از [[رسول خدا]] {{صل}} بیشتر تردید خواهیم کرد. به علاوه، اینکه دیگر [[صحابه]] نگاران نام این شخص را در کتاب خود نیاورده‌اند، تأییدی بر نادرستی سخن [[ابوموسی]] است<ref> مآخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حبان / الثقات + ابن حجر / الاصابه + ابن سعد / الطبقات الکبری + شامی / سبل الهدی و الرشاد + طبرانی / المعجم الکبیر +
خطیب بغدادی، احمد بن علی (م ۴۶۳)، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷؛ عبد بن حمید (م۲۴۹)، المنتخب من المسند، تحقیق السامرائی و الصعیدی، بیروت، مکتبة النهضة العربیة، ۱۴۰۸.</ref>.<ref>[[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «تمیم بن سلمه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۲۸۴-۲۸۵.</ref>
خطیب بغدادی، احمد بن علی (م ۴۶۳)، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷؛ عبد بن حمید (م۲۴۹)، المنتخب من المسند، تحقیق السامرائی و الصعیدی، بیروت، مکتبة النهضة العربیة، ۱۴۰۸.</ref>.<ref>[[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «تمیم بن سلمه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۲۸۴-۲۸۵.</ref>


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش