ثنویت: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

* در برابر [[یگانه‌پرستی]]، همواره گرایش‌های [[شرک‌آلود]] با الهه‌های گوناگون در طول [[تاریخ]] به چشم می‌‌خورد. یکی از این [[گرایش‌ها]] که ریشه در [[ایران]] [[زمین]] دارد، "ثنویت" است. ثنویت [[شرک]] در [[خالقیت]] و بدان معناست که [[شرور]] خدای اختصاصی و متناسب خود را دارند. عبدالحسین زرین‌کوب دراین‌باره می‌‌نویسد: مسئله وجود [[شرور]] در [[اوستا]] به نحو بارزی صبغه [[فلسفی]] دارد. [[انسان]] همواره بدان جهت که امور عالم را از دیدگاه شخص می‌‌نگرد، آنچه برای وی متضمن [[شر]] است در [[عالم هستی]] ناروا می‌‌بیند و چون خود را مستوجب آن نمی‌یابد، در اسناد آن به آفریننده عالم، دچار [[حیرت]] می‌‌گردد. از اینجاست که [[فکر]] منشأ جداگانه‌ای برای [[شر]] در نظرش اجتناب‌ناپذیر می‌‌نماید<ref>زرین‌کوب، در قلمرو وجدان، ص۳۹۱.</ref>.

* بنابراین، ثنویت یعنی ادعای اینکه در عالم، دو [[نظام]] در کنار یکدیگر وجود دارد: [[نظام]] توافق‌ها و سازگاری‌ها و [[نظام]] تضادها و ناسازگاری‌ها، و چون هستی‌ها در ذات خود دوگونه‌اند: هستی‌های خوب و هستی‌های بد؛ ناچار باید از دو گونه مبدأ صدور یافته باشند تا هر یک از [[بدی‌ها]] و [[خوبی‌ها]] به آفریننده‌ای جداگانه تعلق داشته باشد<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۹۰.</ref>.

* در واقع معتقدان به ثنویت خواسته‌اند [[خدا]] را از [[بدی]] تبرئه کنند، لذا او را به داشتن شریک متهم کرده‌اند.

* در جواب آنها باید گفت: [[شرور]]، اموری اعتباری و عدمی هستند؛ و نیستی، مبدأ و آفریننده‌ای ندارد. با این [[اعتقاد]]، [[شبهه]] ثنویت و [[پندار]] دوگانه بودن هستی و نیز وجود دو منشأ برای [[آفرینش]] هستی، از میان می‌‌رود؛ زیرا هستی، بر اساس [[بینش]] [[توحیدی]]، دو نوع نیست تا دو مبدأ لازم داشته باشد<ref>مطهری، نقدی بر مارکسیسم، ص۳۱۶؛ همو، عدل الهی، ص۱۲۴؛ همو، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص۲۳۰؛ همو، توحید، ص۲۸۴.</ref>. وجودی بودن خیرات و عدمی بودن [[شرور]]، از معروف‌ترین و متقن‌ترین جواب‌هایی که در کتاب‌های [[کلامی]] و [[فلسفی]] به [[شبهه]] ثنویت و دوگانه‌پرستان داده شده است<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۹۱.</ref>.