حکیم بن حارث: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

از [[ابن عباس]] و برخی دیگر از [[مفسران]] گزارش شده است که پس از [[مرگ]] حکیم بن حارث، بازماندگان او ([[پدر]] و [[مادر]]، [[همسر]] و [[فرزندان]]) برای تقسیم [[میراث]] نزد [[رسول خدا]] {{صل}} آمدند و آن [[حضرت]] سهمی از میراث را به پدر و مادر و مانده را به فرزندان حکیم داد و به همسرش چیزی نداد و در پی آن از ایشان [[پرسش]] شد که پس [[زن]] وی چه کند <ref>روض الجنان، ج ۳، ص ۳۲۶؛ تفسیر ثعلبی، ج ۲، ص ۲۰۱.</ref> که در پاسخ [[آیه]] {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجًا وَصِيَّةً لِأَزْوَاجِهِمْ مَتَاعًا إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْرَاجٍ فَإِنْ خَرَجْنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِي مَا فَعَلْنَ فِي أَنْفُسِهِنَّ مِنْ مَعْرُوفٍ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«و کسانی از شما که می‌میرند و همسرانی به جای می‌نهند، باید برای همسرانشان هزینه زندگی تا یک سال را وصیّت کنند بی‌آنکه آنان را (از خانه شوهر) بیرون کنند و اگر آنان خود بیرون روند در آنچه آنها به شایستگی با خویش می‌کنند بر شما گناهی نیست و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره بقره، آیه ۲۴۰.</ref>، پس [[پیامبر]] {{صل}} [[دستور]] داد هزینه زندگی همسر حکیم را یک سال از [[دارایی]] او بپردازند.<ref>روض الجنان، ج ۳، ص ۳۲۶؛ تفسیر ثعلبی، ج ۲، ص ۲۰۱؛ زادالمسیر، ج ۱، ص ۲۸۵.</ref> این در حالی بود که در [[روزگار]] [[جاهلیت]]، عدّه [[وفات]] برای [[زنان]] یک سال بود. وقتی زنی شوهرش می‌مرد یک سال می‌بایست در بدترین [[خانه‌ها]] و با بدترین لباس‌ها، بی‌عطر و [[زینت]] [[زندگی]] کند <ref>التحریر والتنویر، ج ۲، ص ۴۷۲.</ref> و پس از تمام شدن عده نیز [[زن]] پشگلی را به پشت سرش می‌انداخت تا بیان کند شوهر گذشته‌اش دیگر بر او حرمتی ندارد.<ref>تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۱۲۱؛ جامع‌البیان، ج ۲، ص ۶۹۵؛ روض الجنان، ج ۳، ص ۳۲۶.</ref> با [[نزول آیه]] {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجًا وَصِيَّةً لِأَزْوَاجِهِمْ مَتَاعًا إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْرَاجٍ فَإِنْ خَرَجْنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِي مَا فَعَلْنَ فِي أَنْفُسِهِنَّ مِنْ مَعْرُوفٍ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«و کسانی از شما که می‌میرند و همسرانی به جای می‌نهند، باید برای همسرانشان هزینه زندگی تا یک سال را وصیّت کنند بی‌آنکه آنان را (از خانه شوهر) بیرون کنند و اگر آنان خود بیرون روند در آنچه آنها به شایستگی با خویش می‌کنند بر شما گناهی نیست و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره بقره، آیه ۲۴۰.</ref> سختگیری‌های بی‌جا از میان رفت و عدّه یک ساله زن همراه [[نفقه]] او در این مدت مقرر گردید و زن برای [[ازدواج]] پیش از یک‌سال [[حق]] نداشت <ref>جامع‌البیان، ج ۲، ص ۷۸۴ - ۷۸۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۳، ص ۱۴۹.</ref> و شوهر نیز می‌بایست پیش از [[مرگ]] خود حق نفقه یک‌ساله را [[وصیت]] کند،<ref>تفسیر بغوی، ج ۱، ص ۱۶۶؛ الدرالمنثور، ج ۱، ص ۷۳۹.</ref> به شرط آنکه زن در این [[زمان]] [[خانه]] متوفّا را ترک نکند. در آن دوره هنوز زنان ارثی نمی‌بردند.