دعا در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

== روایات دعا ==

# [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: "[[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ}}<ref>«و پروردگارتان فرمود: مرا بخوانید تا پاسختان دهم که آنان که از پرستش من سر برمی‌کشند به زودی با خواری در دوزخ درمی‌آیند» سوره غافر، آیه ۶۰.</ref> منظور از این [[پرستش]]، همان [[دعا]] است. [[راوی]] گوید: از ایشان پرسیدم: منظور از [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ}}<ref>«بی‌گمان ابراهیم دردمندی بردبار بود» سوره توبه، آیه ۱۱۴.</ref> چیست؟، فرمودند: اَوّاه یعنی کسی که بسیار [[دعا]] می‌کند"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ: "إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ" قَالَ هُوَ الدُّعَاءُ وَ أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ الدُّعَاءُ قُلْتُ "إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ" قَالَ الْأَوَّاهُ هُوَ الدَّعَّاءُ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۶.</ref>.

# یکی از یاران [[امام باقر]] {{ع}} گوید: "به ایشان گفتم: کدام‌یک از عبادت‌ها [[افضل]] و [[برتر]] از دیگر [[عبادات]] است؟ فرمودند: هیچ چیزی نزد [[خداوند]] [[برتر]] از آن نیست که مورد درخواست قرار گیرد، و از آنچه نزد اوست درخواست شود"<ref>{{متن حدیث|عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} أَيُّ الْعِبَادَةِ أَفْضَلُ فَقَالَ مَا مِنْ شَيْ‌ءٍ أَفْضَلَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَنْ يُسْئَلَ وَ يُطْلَبَ مِمَّا عِنْدَهُ ...}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۶.</ref>.

# [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: "[[امیرمؤمنان]] {{ع}} فرمودند: عزیزترین [[کارها]] در همه [[زمین]] نزد [[خداوند متعال]]، [[دعا]] است؛ و [[برترین]] عبادت‌ها عفّت داشتن است [[امام صادق]] {{ع}} اضافه کردند: [[امیر مؤمنان]] {{ع}} خود مردی بود که بسیار [[دعا]] می‌کرد"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ {{ع}} أَحَبُّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الْأَرْضِ الدُّعَاءُ وَ أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ الْعَفَافُ. قَالَ وَ كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ {{ع}} رَجُلًا دَعَّاءً}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۷.</ref>.

# [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمودند: "[[دعا]] [[سلاح]] [[مؤمن]] و ستون [[دین]] و [[نور]] [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: الدُّعَاءُ سِلَاحُ الْمُؤْمِنِ وَ عَمُودُ الدِّينِ وَ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۸.</ref>.

# [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[یاران]] خویش فرمودند: "آیا شما را به سلاحی که شما را از دشمنانتان [[نجات]] می‌بخشد و روزی را به سوی شما روان می‌سازد، [[راهنمائی]] نکنم؟ گفتند: بله ای [[پیامبر خدا]]! آن حضرت فرمودند: شبانه روز به درگاه [[خدا]] [[دعا]] کنید چرا که [[سلاح]] [[مؤمن]] [[دعا]] است"<ref>{{متن حدیث|قَالَ النَّبِيُّ {{صل}} أَ لَا أَدُلُّكُمْ عَلَى سِلَاحٍ يُنْجِيكُمْ مِنْ أَعْدَائِكُمْ وَ يُدِرُّ أَرْزَاقَكُمْ قَالُوا بَلَى قَالَ تَدْعُونَ رَبَّكُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۸.</ref>.

# [[امیرمؤمنان]] {{ع}} فرمودند: "[[دعا]] سپر [[مؤمن]] است، و هرگاه دربی را زیاد بکوبی آن درب به رویت باز خواهد شد<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ {{ع}} الدُّعَاءُ تُرْسُ الْمُؤْمِنِ وَ مَتَى تُكْثِرْ قَرْعَ الْبَابِ يُفْتَحْ لَكَ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۸.</ref>.

# [[امام رضا]] {{ع}} به یارانشان می‌فرمودند: "شما را به [[سلاح]] [[انبیاء]] سفارش می‌کنم. گفته شد: [[سلاح]] [[انبیاء]] چیست؟ آن [[حضرت]] فرمودند: [[دعا]] است"<ref>{{متن حدیث|عَنِ الرِّضَا {{ع}} أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ لِأَصْحَابِهِ عَلَيْكُمْ بِسِلَاحِ الْأَنْبِيَاءِ فَقِيلَ وَ مَا سِلَاحُ الْأَنْبِيَاءِ قَالَ الدُّعَاءُ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۸.</ref>.

# [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "[[دعا]] نافذتر از نیزه آهنین است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: الدُّعَاءُ أَنْفَذُ مِنَ السِّنَانِ الْحَدِيدِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۶۸.</ref>.

# یکی از [[یاران [[امام صادق]] {{ع}} گوید: "آن حضرت به من فرمودند: بر تو [[باد]] به [[دعا]]، که [[دعا]] شفاء هر بیماری‌ای است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلَاءِ بْنِ كَامِلٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} عَلَيْكَ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّهُ شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۰.</ref>.

# [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: "هیچ بنده‌ای دست خود را به سوی [[خداوند]] عزیز جبّار دراز نکرد، مگر آنکه [[خداوند]] [[حیا]] می‌کند که آن را خالی بازگرداند، تا آنکه از [[رحمت]] خود هرآنچه خواهد در آن بنهد؛ از این‌رو هرگاه کسی از شما [[دعا]] کرد، دست خود را بازنگردانَد مگر آنکه آن را بر صورت و سر خود بکشد" <ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: مَا أَبْرَزَ عَبْدٌ يَدَهُ إِلَى اللَّهِ الْعَزِيزِ الْجَبَّارِ إِلَّا اسْتَحْيَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَرُدَّهَا صِفْراً حَتَّى يَجْعَلَ فِيهَا مِنْ فَضْلِ رَحْمَتِهِ مَا يَشَاءُ فَإِذَا دَعَا أَحَدُكُمْ فَلَا يَرُدَّ يَدَهُ حَتَّى يَمْسَحَ عَلَى وَجْهِهِ وَ رَأْسِهِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۱.</ref>:

# [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "هرکس شادمان می‌شود که به هنگام [[سختی]] دعایش پذیرفته شود، باید به هنگام راحتی بسیار [[دعا]] کند"<ref>{{متن حدیث|قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} مَنْ سَرَّهُ أَنْ يُسْتَجَابَ لَهُ فِي الشِّدَّةِ فَلْيُكْثِرِ الدُّعَاءَ فِي الرَّخَاءِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۲.</ref>.

# [[امام کاظم]] {{ع}} فرمودند: "[[حضرت سجاد]] {{ع}} فرمودند: [[دعا]] بعد از [[نزول]] [[بلاء]] فائده‌ای نخواهد بخشید"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ {{ع}} قَالَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ {{ع}} يَقُولُ الدُّعَاءُ بَعْدَ مَا يَنْزِلُ الْبَلَاءُ لَا يُنْتَفَعُ بِهِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۲.</ref>.

# [[امام باقر]] {{ع}} درباره [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَيَسْتَجِيبُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَيَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ}}<ref>«و (درخواست) کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند اجابت می‌کند و از بخشش خویش بر (پاداش) آنان می‌افزاید و کافران را عذابی سخت (در پیش) است» سوره شوری، آیه ۲۶.</ref> فرمودند: منظور مؤمنی است که در [[غیبت]] برای خود درباره او [[دعا]] می‌کند، در این حال [[فرشته]] آمین می‌گوید و [[خداوند]] عزیز جبّار می‌فرماید: به تو دو برابر آنچه خواستی دادم، این را به واسطه علاقه‌ای که به برادرت داری، به تو بخشیدم"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} فِي قَوْلِهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى: "وَيَسْتَجِيبُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَيَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ" قَالَ: هُوَ الْمُؤْمِنُ يَدْعُو لِأَخِيهِ بِظَهْرِ الْغَيْبِ فَيَقُولُ لَهُ الْمَلَكُ آمِينَ وَ يَقُولُ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ وَ لَكَ مِثْلَا مَا سَأَلْتَ وَ قَدْ أُعْطِيتَ مَا سَأَلْتَ بِحُبِّكَ إِيَّاهُ}}اصول کافی، ج۲، ص۵۰۷.</ref>.

# [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمودند: "[[بهترین]] وقتی که می‌توانید در آن [[خداوند]] را بخوانید، سحرها است. آنگاه این [[آیه]] را از قول [[حضرت یعقوب]] {{ع}} خواندند: {{متن قرآن|سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي}}<ref>«گفت: به زودی برایتان از پروردگارم آمرزش می‌خواهم که اوست که آمرزنده بخشاینده است» سوره یوسف، آیه ۹۸.</ref> و فرمودند: دعای آنان را به وقت [[سحر]] واگذاشت"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} خَيْرُ وَقْتٍ دَعَوْتُمُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِيهِ الْأَسْحَارُ وَ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ فِي قَوْلِ يَعْقُوبَ {{ع}}: "سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي" وَ قَالَ أَخَّرَهُمْ إِلَى السَّحَرِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۷.</ref>.

# [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمودند: "[[مؤمن]] گاه به درگاه [[خداوند]] برای حاجتش [[دعا]] می‌کند، امّا [[خداوند]] عزّوجلّ! - می‌فرماید: [[اجابت]] دعای او را به تأخیر اندازید؛ این به جهت شوقی است که او به صدا و دعای بنده‌اش دارد. امّا چون [[روز قیامت]] فرا رسد، [[خداوند]] می‌فرماید: [[بنده]] من! به درگاه من [[دعا]] کردی اما من [[اجابت]] تو را به تأخیر انداختم، اکنون [[ثواب]] تو فلان مقدار و فلان مقدار است، و تو مرا در فلان مطلب و فلان مطلب خواندی اما من [[اجابت]] تو را به تأخیر انداختم، و [[ثواب]] تو فلان مقدار و فلان مقدار است. آن [[حضرت]] {{ع}} ادامه دادند: در این هنگام [[مؤمن]] چون زیادی [[ثواب]] خود را مشاهده می‌کند، [[آرزو]] می‌کند که‌ای کاش هیچ دعائی از او در [[دنیا]] [[اجابت]] نمی‌شد!"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَخِّرُوا إِجَابَتَهُ شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَبْدِي دَعَوْتَنِي فَأَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا وَ دَعَوْتَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا قَالَ فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۹۰.</ref>.

#"[[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: [[دعا]] همچنان از بارگاه [[الهی]] پوشیده می‌ماند، تا آنگاه که بر [[محمّد]] و [[آل محمد]] [[صلوات]] فرستاده شود"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: لَا يَزَالُ الدُّعَاءُ مَحْجُوباً حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۹۱.</ref>.<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۳۳۸-۳۴۳.</ref>