دین در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[انقیاد]]، [[اطاعت]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۳۱۹. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۶۹.</ref>، [[جزاء]]، [[عادت]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۷۳. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۶۹.</ref> و به استعاره در معنای [[شریعت]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۲۳.</ref>، [[ملّت]] ([[آیین]])، [[اسلام]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۶۹.</ref>. | [[انقیاد]]، [[اطاعت]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۳۱۹. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۶۹.</ref>، [[جزاء]]، [[عادت]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۷۳. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۶۹.</ref> و به استعاره در معنای [[شریعت]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۲۳.</ref>، [[ملّت]] ([[آیین]])، [[اسلام]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۶۹.</ref>. | ||
{{متن قرآن|وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ}}<ref>«و هر کس جز اسلام | {{متن قرآن|وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ}}<ref>«و هر کس جز اسلام دینی گزیند هرگز از او پذیرفته نمی‌شود و او در جهان واپسین از زیانکاران است» سوره آل عمران، آیه ۸۵.</ref>. | ||
[[دین]] به معنای [[اسلام]]، یک [[سلسله]] [[معارف]] [[علمی]] است که معارفی عملی را در پی دارد و جامع همه آن [[معارف]] یک چیز است و آن [[ایمان]] می‌باشد. [[اعتقاد]] و [[ایمان]] از [[امور قلبی]] است که [[اکراه]] و [[اجبار]] را بر نمی‌تابد؛ چون کاربرد [[اکراه]] تنها در [[اعمال]] ظاهری است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۳۴۲.</ref>. | [[دین]] به معنای [[اسلام]]، یک [[سلسله]] [[معارف]] [[علمی]] است که معارفی عملی را در پی دارد و جامع همه آن [[معارف]] یک چیز است و آن [[ایمان]] می‌باشد. [[اعتقاد]] و [[ایمان]] از [[امور قلبی]] است که [[اکراه]] و [[اجبار]] را بر نمی‌تابد؛ چون کاربرد [[اکراه]] تنها در [[اعمال]] ظاهری است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۳۴۲.</ref>. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
بحث مهمی که امروز مطرح است، جنبه فردی و [[اجتماعی]] [[دین]] است. در چارچوب مباحث [[اجتماعی]] [[دین]]، یکی موضوعات بسیار جنجال برانگیز و مناقشه‌آمیز، حکومتِ [[دین]] است که اساساً آیا [[حکومت اسلامی]] که در طول [[تاریخ]] وجود داشته است، [[دینی]] است یا دست‌ساختۀ [[بشر]] است؟ | بحث مهمی که امروز مطرح است، جنبه فردی و [[اجتماعی]] [[دین]] است. در چارچوب مباحث [[اجتماعی]] [[دین]]، یکی موضوعات بسیار جنجال برانگیز و مناقشه‌آمیز، حکومتِ [[دین]] است که اساساً آیا [[حکومت اسلامی]] که در طول [[تاریخ]] وجود داشته است، [[دینی]] است یا دست‌ساختۀ [[بشر]] است؟ | ||
[[علامه طباطبایی]] به‌تفصیل در [[اثبات]] [[حکومت]] [[پیامبر]]{{صل}} به [[نص]] صریح [[قرآن]] استناد نموده به این نکته اشاره می‌کند که با مطالعه [[سیره]] [[رسول اللّه]]{{صل}} و بررسی مجموعه آیاتی که در زمینه [[اخلاق]] و [[قوانین]] [[تشریع]] شده و در [[احکام]] [[عبادی]]، معاملات، [[سیاست‌ها]] و سایر [[ارتباطات]] [[اجتماعی]] نازل شده است، [[شئون]] [[ولایت عامه]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[جامعه اسلامی]] [[اثبات]] می‌شود؛ اما همه این [[آیات]] [[اجتماعی]]، [[سیاسی]] و [[اخلاقی]] خطاب عام دارند؛ یعنی [[پیامبر]]{{صل}} و [[مؤمنان]] در آن مشترک‌اند؛ به همین [[دلیل]] بعد از [[پیامبر]]{{صل}} جمهور [[مسلمین]] [[تصمیم]] بر [[انتخاب خلیفه]] [[حاکم]] در [[جامعه اسلامی]] گرفتند؛ ولی [[شیعیان]] به [[امامت]] [[منصوب از جانب خداوند]] قایل بودند که تفصیل آن در کتب [[کلامی]] [[شیعه]] آمده است؛ به‌هرحال [[حکومت اسلامی]] بعد از [[پیامبر]]{{صل}} تا زمان ما که عصر [[غیبت امام]] [[معصوم]]{{ع}} است خدشه‌ناپذیر است و آنچه از [[قرآن]] در [[تعیین حاکم]] بر اساس [[سیره رسول خدا]]{{صل}} قابل استفاده است، [[سنت]] [[امامت]] و [[حکومت امام]] است، نه [[پادشاهی]] و امپراتوری<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۱۲۰-۱۳۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۸۶-۲۸۷.</ref> | [[علامه طباطبایی]] به‌تفصیل در [[اثبات]] [[حکومت]] [[پیامبر]] {{صل}} به [[نص]] صریح [[قرآن]] استناد نموده به این نکته اشاره می‌کند که با مطالعه [[سیره]] [[رسول اللّه]] {{صل}} و بررسی مجموعه آیاتی که در زمینه [[اخلاق]] و [[قوانین]] [[تشریع]] شده و در [[احکام]] [[عبادی]]، معاملات، [[سیاست‌ها]] و سایر [[ارتباطات]] [[اجتماعی]] نازل شده است، [[شئون]] [[ولایت عامه]] [[پیامبر]] {{صل}} در [[جامعه اسلامی]] [[اثبات]] می‌شود؛ اما همه این [[آیات]] [[اجتماعی]]، [[سیاسی]] و [[اخلاقی]] خطاب عام دارند؛ یعنی [[پیامبر]] {{صل}} و [[مؤمنان]] در آن مشترک‌اند؛ به همین [[دلیل]] بعد از [[پیامبر]] {{صل}} جمهور [[مسلمین]] [[تصمیم]] بر [[انتخاب خلیفه]] [[حاکم]] در [[جامعه اسلامی]] گرفتند؛ ولی [[شیعیان]] به [[امامت]] [[منصوب از جانب خداوند]] قایل بودند که تفصیل آن در کتب [[کلامی]] [[شیعه]] آمده است؛ به‌هرحال [[حکومت اسلامی]] بعد از [[پیامبر]] {{صل}} تا زمان ما که عصر [[غیبت امام]] [[معصوم]] {{ع}} است خدشه‌ناپذیر است و آنچه از [[قرآن]] در [[تعیین حاکم]] بر اساس [[سیره رسول خدا]] {{صل}} قابل استفاده است، [[سنت]] [[امامت]] و [[حکومت امام]] است، نه [[پادشاهی]] و امپراتوری<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۱۲۰-۱۳۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۸۶-۲۸۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||