رافع بن ابی رافع در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

# برپایه روایتی از [[ابن‌عباس]]، پس از [[تغییر قبله]] در میانه‌های [[سال دوم هجری]]، تنی چند از [[یهودیان]] از جمله [[رافع بن ابی رافع]] نزد [[پیامبر]] {{صل}} رفته و تغییر قبله را با [[پیروی]] از [[آیین]] [[ابراهیم]] منافی دانسته و از او خواستند تا [[قبله]] را به حالت پیشین بازگرداند، تا بدو [[ایمان]] آورند؛ در این هنگام، [[آیه]] {{متن قرآن|سَيَقُولُ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلَّاهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا قُلْ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ}}<ref>«به زودی کم‌خردان از مردم خواهند گفت: چه چیز آنان را از قبله‌ای که بر آن بودند بازگردانید؟ بگو: خاور و باختر از آن خداوند است، هر که را بخواهد به راهی راست رهنمون خواهد شد» سوره بقره، آیه ۱۴۲.</ref> نازل شد.<ref>السیرة النبویه، ج۱، ص ۵۵۰؛ جامع‌البیان، ج۲، ص۳.</ref> در این آیه [[خدا]] ضمن بیان سخنشان آنها را کم خرد خوانده و از پیامبر {{صل}} خواسته به آنها پاسخ دهد که همه جهت‌ها از آنِ خداست و هرکه را بخواهد به [[راه راست]] [[هدایت]] می‌کند.

# برپایه روایتی از [[عکرمه]]، آیه {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يَشْتَرُونَ الضَّلَالَةَ وَيُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ}}<ref>«آیا به آنان ننگریسته‌اید که از کتاب (آسمانی) بهره‌ای (اندک) دارند، خریدار گمراهی‌اند و می‌خواهند شما نیز گمراه باشید؟» سوره نساء، آیه ۴۴.</ref> که درباره یهودیانی است که دنبال [[گمراه]] ساختن [[مؤمنان]] هستند، درباره تنی چند، از جمله رافع بن ابی رافع، فرود آمده است.<ref>تفسیر ابن ابی حاتم، ج ۳، ص ۹۶۴؛ مفحمات الاقران، ص ۷۱؛ الاتقان، ج ۲، ص ۳۲۶.</ref> در آیه پسین، خدا می‌فرماید که وی به [[دشمنان]] شما آگاه‌تر است و [[سرپرستی]] و [[یاری]] خدا برای مؤمنان بس است.

# به روایتی از ابن‌عباس، [[پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}} زمانی که سران [[یهود]] را، از جمله رافع بن ابی رافع، به [[اسلام]] [[دعوت]] کرد، از وی پرسیدند که به چه [[ایمان]] دارد و ایشان [[پیامبران الهی]] را شمردند و چون [[حضرت عیسی]] {{ع}} را نیز نام بردند، [[رافع]] و دیگر [[یهودیان]] روی‌گردان شدند و در این هنگام، [[آیه]] {{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ وَأَنَّ أَكْثَرَكُمْ فَاسِقُونَ}}<ref>«بگو ای اهل کتاب! آیا جز از این رو با ما می‌ستیزید که ما به خداوند و آنچه بر ما و آنچه از پیش فرو فرستاده شده است، ایمان داریم و بیشتر شما نافرمانید؟» سوره مائده، آیه ۵۹.</ref> نازل شد.<ref> جامع‌البیان، ج ۶، ص ۱۸۹.</ref> در این آیه یهودیان [[نکوهش]] شده‌اند که چرا به جهت ایمان به آنچه پیش از این نازل شده، بر [[مؤمنان]] [[عیب]] می‌گیرند. [[خدا]] در پایان آیه بیشتر آنان را [[فاسق]] خوانده است.<ref>[[مهران اسماعیلی|اسماعیلی، مهران]]، [[رافع بن ابی رافع (مقاله)|مقاله «رافع بن ابی رافع»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>